Het wetsvoorstel om de re-integratie van langdurig zieke ambtenaren te vergemakkelijken werd aangenomen door de Kamer van Volksvertegenwoordigers. De hervorming voorziet in een overgangsperiode tot 1 januari 2028.
Een koninklijk besluit dat ambtenaren toestaat om hun arbeidsprestaties met twee vijfde te verminderen, werd van kracht op 1 juli 2024.
De hervorming van het pensioen voor definitieve lichamelijke ongeschiktheid voor ambtenaren, beter bekend als "het ziektepensioen", is aangenomen door de Kamer van Volksvertegenwoordigers.
De tekst heeft als doel het huidige systeem te hervormen, volgens hetwelk een langdurig zieke ambtenaar die definitief arbeidsongeschikt wordt verklaard, vervroegd toegelaten wordt tot het pensioen, zonder leeftijds- of bijdragevoorwaarde. Er zijn veel problemen met dit systeem, want eenmaal met pensioen, is er geen weg meer terug. Het systeem verhindert langdurig zieke ambtenaren aldus om terug aan het werk te gaan, terwijl sommigen, mits de juiste ondersteuning, zouden kunnen overwegen om opnieuw aan het werk te gaan. Elk jaar duwt dit systeem meer dan 1000 ambtenaren onder de 50 jaar richting het pensioen.
De nieuwe wet voorziet in het einde van dit ziektepensioen voor jonge ambtenaren en in de vervanging ervan door een uitkering voor tijdelijke arbeidsongeschiktheid. De hervorming voorziet in een grotere verantwoordelijkheid van de publieke werkgevers in dit opzicht – de statutaire band tussen de ambtenaar en zijn publieke werkgever wordt niet volledig en definitief verbroken tijdens tijdelijke arbeidsongeschiktheid. De hervorming voorziet ook in een betere opvolging en ondersteuning van de terugkeer naar het werk, alsook in een uitkering voor tijdelijke arbeidsongeschiktheid die voldoende is om deze ambtenaren te beschermen tegen het risico op armoede. Er zijn ook regels voor de cumul met een beroepsactiviteit voorzien om het hervatten van een beroepsactiviteit aan te moedigen.
Het voorontwerp van wet werd bekritiseerd door de afdeling Wetgeving van de Raad van State omwille van een bevoegdheidsprobleem met betrekking tot het pensioenbudget – wat een federale bevoegdheid is. De federale Regering heeft daarop beslist om de tekst het wetgevend proces te laten vervolgen, maar te voorzien in een overgangsperiode zodat de gemeenschappen en gewesten hun statuten kunnen aanpassen om een uitkering voor tijdelijke arbeidsongeschiktheid in te voeren.
Bijgevolg voorziet de nieuwe hervorming in een overgangsperiode tot 1 januari 2028.
Vanaf 1 januari 2025 zullen ambtenaren niet langer met ziektepensioen kunnen gaan. Pensioenen wegens lichamelijke ongeschiktheid die een aanvang nemen 1 januari 2025 en 31 december 2027 zullen uitsluitend nog worden toegekend in de vorm van een tijdelijk pensioen wegens lichamelijke ongeschiktheid voor een maximumduur van 3 jaar. Dit tijdelijk pensioen zal vervolgens vanaf 1 januari 2028 worden vervangen door een tijdelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering voor ambtenaren.
Voor ambtenaren die op 31 januari 2024 reeds tijdelijk of definitief gepensioneerd zijn wegens lichamelijke ongeschiktheid verandert er niets op 1 januari 2025. De tijdelijke pensioenen worden na een maximumduur van 2 jaar omgezet in definitief ziektepensioen.
Vanaf 1 januari 2028 kunnen al degenen die recht hebben op een definitief ziektepensioen zich vrijwillig inschrijven voor het nieuwe systeem van tijdelijke arbeidsongeschiktheidsuitkeringen voor ambtenaren.
Het koninklijk besluit van 2 juni 2024 tot wijziging van het koninklijk besluit van 19 november 1998 betreffende de verloven en afwezigheden toegestaan aan de personeelsleden van de rijksbesturen betreffende de verfijning van de arbeidspercentages in het stelsel van de verminderde prestaties wegens persoonlijke aangelegenheid trad in werking op 1 juli 2024. Dit koninklijk besluit zal ambtenaren toelaten om hun arbeidsduur met twee vijfde te verminderen, wat betekent dat ze twee vijfde minder arbeidsprestaties moeten verrichten dan diegenen die een voltijdse tewerkstelling hebben.
Aandachtspunt
De hervorming van het ziektepensioen voor ambtenaren responsabiliseert publieke werkgevers ten opzichte van ambtenaren die hun functie niet langer kunnen uitoefenen wegens een lichamelijke ongeschiktheid voor onbepaalde tijd.
De tijdelijke arbeidsongeschiktheid is een nieuwe vorm van tijdelijk pensioen voor lichamelijke ongeschiktheid die in alle verschillende personeelsstatuten van de betrokken statutaire ambtenaren zal moeten worden opgenomen door de bevoegde autoriteiten.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.