Ευθύνη Εργοδότη Για Πράξεις Των Εργοδοτουμένων Του - Εκ Προστήσεως Ευθύνη

Εισαγωγή

Εαν κάποιο πρόσωπο κατά την εκτέλεση των εργασιακών του καθηκόντων διαπράξει κάποιο αστικό αδίκημα εις βάρος τρίτου προσώπου τότε το παραπονούμενο πρόσωπο έχει την δυνατότητα να ενάγει τον εργοδότη του προσώπου που προκάλεσε την βλάβη/ζημία. Σύμφωνα με το άρθρο 13 του Περί Αστικών Αδικημάτων Νόμου Κεφ. 148, ο εργοδότης ευθύνεται για κάθε πράξη ή παράλειψη που τελέστηκε από τον εργοδοτούμενο του εάν την εξουσιοδότησε ή την ενέκρινε καθώς και για κάθε πράξη ή παράλειψη του εργοδοτούμενου η οποία τελέστηκε από τον εργοδοτούμενο κατά την απασχόληση του. Η αρχή της εκ πρoστήσεως ευθύνης αποσκοπεί στην διαφύλαξη του δικαιώματος του θύματος σε αποζημίωση, για τον λόγο ότι ένας εργοδότης έχει μεγαλύτερη οικονομική ευχέρεια να αποζημιώσει το τρίτο πρόσωπο που έχει υποστεί ζημιά σε αντίθεση με τον εργοδοτούμενο που την προκάλεσε.

Προϋποθέσεις

Για να διαπιστωθεί κατά πόσο η πράξη του εργοδοτούμενου τελέστηκε κατα την απασχόληση του, θα πρέπει ο εργοδοτούμενος να είχε ιδιότητα ως τέτοιος και η πράξη/παράλειψη να τελέστηκε ενόσω εκτελούσε τα συνήθη παρεμπίπτovτα με τηv απασχόληση τoυ καθήκovτα, είναι αδιάφορο εάν η πράξη αυτή ήταv πλημμελής τρόπoς εκτέλεσης πράξης εξoυσιoδoτημέvης από τov εργοδότη. ‘Όμως αξίζει να σημειωθεί ότι η πράξη δεv θεωρείται ότι τελέστηκε κατά τηv απασχόληση του εργοδοτούμενου αv τελέστηκε από εργοδοτούμενο πoυ εvεργoύσε για δικoύς τoυ σκoπoύς και όχι εκ μέρoυς τoυ εργοδότη.

Άδεια χρήσης αυτοκινήτου

Όπως επισημάνθηκε στις υποθέσεις Ποταµίτης ν. Ιωάννου¹ και Rambarran v Gurrucharran², απλή ιδιοκτησία οχήματος δεν αποδεικνυεί/στοιχειοθετεί από μόνη της εκ προστήσεως ευθύνη, για παράδειγμα εάν οδηγός ταξί μετά το τέλος της βάρδιας του λόγω αμελούς οδήγησης προκαλέσει τροχαίο τότε ο εργοδότης δεν ευθύνεται γιατί το αδίκημα δεν διαπράχθεικε εν ώρα απασχόλησης του. Οδήγηση οχήματος για προσωπικούς λόγους δεν στοιχειοθετεί εκ προστήσεως ευθύνη. Εάν όμως ο οδηγός ταξί κατα την διάρκεια της εργασίας του και καθώς μεταφέρει πελάτη προκαλέσει ατύχημα, τότε ο εργοδότης του (η εταιρεία ταξί) ευθύνεται για την πράξη του έναντι του τρίτου προσώπου που υπέστη βλάβη/ζημιά. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποδεικνύεται η σχέση εργοδότη – εργοδοτούμενου και ότι η πράξη του εργοδοτούμενου τελέστηκε κατά την απασχόληση του.³

Στην υπόθεση Hellenic Mining Co Galaxy Tours v. Galaxy Tours,⁴ αποφασίστηκε ότι για να καθοριστεί η ευθύνη του ιδιοκτήτη ενός αυτοκινήτου για αμέλεια του οδηγού του, είναι απαραίτητο να αποδειχθεί ότι είτε ο οδηγός είναι εργοδοτούμενος του ιδιοκτήτη είτε ότι, κατά τον χρόνο του περιστατικού, ο οδηγός ενεργούσε για λογαριασμό του ιδιοκτήτη ως αντιπρόσωπός του. Για να διαπιστωθεί η ύπαρξη της σχέσης αντιπροσώπευσης, είναι απαραίτητο να αποδειχθεί ότι ο οδηγός χρησιμοποιούσε το αυτοκίνητο κατόπιν αιτήματος του ιδιοκτήτη, ρητώς ή σιωπηρά, ή με οδηγίες του, και το έκανε κατά την εκτέλεση μιας εργασίας ή καθήκοντος που του είχε ανατεθεί από τον ιδιοκτήτη.

Συνοπτικά, όπως προκύπτει από τα πιο πάνω, για να στοιχειοθετείται εκ προστήσεως ευθύνη, θα πρέπει να αποδεικνύονται τα πιο κάτω στοιχεία:

-          Πράξη ή παράλειψη που να συνιστά αδίκημα

-          Το πρόσωπο αυτό να είναι εργοδοτούμενος (σχέση εργοδότη-εργοδοτούμενου).

-          Το αδίκημα να έχει διαπραχθεί κατά την άσκηση των εργασιακών καθηκόντων του εργοδοτούμενου, και όχι κατα την διάρκεια εκτέλεσης πράξεων για προσωπικούς σκοπούς που δέν έχουν σχέση με την εργασία (παράδειγμα με οδηγό ταξί).

Εξαιρέσεις:

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για κάποια αδικήματα ο εργοδότης δέν φέρει εκ προστήσεως ευθύνη, εκτός εάν ρητά εξουσιοδότησε ή ενέκρινε αυτά.

Σύμφωνα με τα ακόλουθα άρθρα του Περι Αστικών Αδικημάτων Νόμου:

Άρθρο 31

Ο εργοδότης δεv ευθύvεται για παράvoμη κατακράτηση άλλoυ πρoσώπoυ η oπoία εvεργήθηκε από τov αvτιπρόσωπo ή εργοδοτούμενο τoυ εκτός αv αυτός ρητά εξoυσιoδότησε ή εvέκριvε τηv κατακράτηση αυτή.

Άρθρο 28

Ο εργοδότης δεv ευθύvεται για επίθεση πoυ διαπράττεται από τov αvτιπρόσωπo ή τov εργοδοτούμενο τoυ εκτός αv ρητά εξoυσιoδότησε ή εvέκριvε αυτήv.

Άρθρο 33

Ο εργοδότης δεv ευθύvεται για κακόβoυλη δίωξη πoυ άρχισε από τov αvτιπρόσωπo ή τov εργοδοτούμενο τoυ εκτός αv ρητά εξoυσιoδότησε ή εvέκριvε τη δίωξη αυτή.

Εντούτοις, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η κάθε περίπτωση θα πρέπει πάντοτε να εξετάζεται με βάση τα δικά της περιστατικά και γεγονότα.

Footnotes

1 Ποταµίτης κ.α. ν. Ιωάννου, 1992

2 Harry Rambarran v Gurrucharran (Guyana) | [1970] 1 All ER 749

3 Ανδρέας Στυλιανού & Ανδρέας Μακρής v. Κυριάκου Πέτρου 1984

4 Hellenic Mining Co Galaxy Tours v. Galaxy Tours, (1978) 1CLR 414

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.