Kripto Varlıklara İlişkin Sermaye Piyasası Kanunu'nda Çeşitli Değişiklikler Öngören Kanun Teklifi Yürürlüğe Girdi Ve Konuya İlişkin Sermaye Piyasası Kurulu Duyurusu Yayınlandı

6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nda ("Kanun") Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun ("Değişiklik Kanunu") 02.07.2024 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Değişiklik Kanunu'nda belirlenen hususlara yönelik gerekli adım ve yönlendirmeleri içeren Sermaye Piyasası Kurulu ("Kurul") duyurusu ("Duyuru") ise Kurul'un resmî web sitesinde yayınlandı.

İlgili Değişiklik Kanunu'nun yürürlüğe girmesi sonucu, kripto varlıklara ilişkin düzenlemeler aşağıdaki şekilde özetlenebilir. Konuya ilişkin yeni düzenlemeleri ve değişiklikleri en kısa sürede sunum formatında sizlerle paylaşıyor olacağız.

1. Değişiklik Kanunu kapsamında "kripto varlık hizmet sağlayıcı" terimi "Platformlar, kripto varlık saklama hizmeti sağlayan kuruluşları ve bu Kanuna dayanılarak yapılacak düzenlemelerde kripto varlıkların ilk satış ya da dağıtımı dâhil olmak üzere kripto varlıklarla ilgili olarak hizmet sağlamak üzere belirlenmiş diğer kuruluşlar" olarak tanımlanmıştır. "Platform" ise Değişiklik Kanunu kapsamında kripto varlık alım satım, ilk satış ya da dağıtım, takas, transfer, bunların gerektirdiği saklama ve belirlenebilecek diğer işlemlerin bir veya daha fazlasının gerçekleştirildiği kuruluşları ifade etmektedir.
2. Yeni düzenlemeler kapsamında kripto varlık hizmet sağlayıcıların kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için Kurul'dan izin alınması zorunlu kılınmıştır ve bu platformlar ancak münhasıran Kurulca belirlenecek faaliyetleri yerine getirebilecektir. Bu platformların kuruluşlarına ve faaliyete başlamalarına, ortaklarına, yöneticilerine, personeline, organizasyonuna, sermayelerine ve sermaye yeterliliğine, yükümlülüklerine, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapılarına, pay devirlerine, yapabilecekleri faaliyetlere, faaliyetlerinin geçici veya sürekli olarak durdurulmasına ilişkin esaslar ile faaliyetleri sırasında uymaları gereken diğer ilke ve esaslar Kurul tarafından belirlenir. Pay devirlerinde Kurul izninin alınması zorunludur. Bu hüküm uyarınca yapılan düzenlemelere aykırı olarak gerçekleştirilen devirler pay defterine kaydolunmaz ve bu hükme aykırı olarak pay defterine yapılan kayıtlar hükümsüzdür.
3. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları ile bunlarda işlem yapmak isteyen müşteriler arasında imzalanan sözleşmelerin yazılı şekilde veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın Kurul'un yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilmesi ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkân verecek yöntemler yoluyla kurulması mecburi kılınmıştır. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların müşterilerine karşı sorumluluğunu ortadan kaldıran veya sınırlandıran her türlü sözleşme şartı geçersiz sayılacaktır. Platformlar müşterilerinin işlemlerine ilişkin itirazlarını ve şikayetlerini etkin şekilde çözecek dâhili mekanizmalar kurmakla yükümlüdür. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının müşterilerin kimliklerini, 11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili diğer mevzuat hükümleri kapsamında tespit etmekle yükümlü kılınmıştır.
4.  Kripto varlıklara yönelik yatırım danışmanlığı ve portföy yöneticiliği yapılmasına ilişkin usul ve esaslar Kurulca ayrıca belirlenecektir. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları yayın, ilan, reklam ve duyurular ile her türlü ticari iletişimle ilgili olarak Kurulca belirlenen esaslara uymakla yükümlüdür.
5. Yurt dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik faaliyette bulunulması ya da Kurulca yapılacak düzenlemeler kapsamında kripto varlıklara ilişkin yasaklanmış bir faaliyetin Türkiye'de yerleşik kişilere sunulması da izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı sayılır. Yurt dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye'de iş yeri açılması, Türkçe internet sitesi oluşturulması, sunulan kripto varlık hizmetlerine ilişkin olarak doğrudan ve/veya Türkiye'de yerleşik kişi ya da kurumlar aracılığıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunulması durumlarından herhangi birinin varlığı hâlinde faaliyetlerin Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik olduğu kabul edilir. Faaliyetlerin Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik olduğunun tespitine ilişkin ilave kıstaslar Kurul tarafından belirlenebilir.
6. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ortaklarının, yönetim kurulu üyelerinin yönetim kurulu üyesi olmaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcıyı temsile yetkili kişilerin taşıması gereken şartlar da Değişiklik Kanunu kapsamında belirlenmiştir. Bu kapsamda ortakların müflis olmaması, konkordato ilan etmiş olmaması, uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırma başvurusunun tasdik edilmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması şartlarının yanı sıra ilgili kanunlarda sayılan suçlardan kesinleşmiş mahkumiyetinin bulunmaması, işlem yasaklı olmaması; öte yandan gerekli mali güç ve işin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip bulunması ve ortaklık yapısının şeffaf ve açık olması şartlarını taşımaları gerekecek. Yönetim kurulu üyesi olmaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcıyı temsile yetkili kişilerin ise mali güç şartı hariç tüm bu şartları karşılamaları gerekmektedir.
7. Önemli bir değişiklik olarak Değişiklik Kanunu Kurul'un 6 ay içerisinde yayınlayacağı ikincil mevzuat yürürlüğe girmeden önceki ara dönemde geçerli olmak üzere Kanun'a geçici madde eklemiştir. Bu madde kapsamında Değişiklik Kanunu'nun yürürlüğe girdiği tarihte kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti yürütenler, yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde, Kurulca belirlenecek belgelerle Kurula başvuruda bulunarak, Kanun'un 35/B ve 35/C maddeleri hükümleri uyarınca çıkarılacak ikincil düzenlemelerde öngörülecek şartları sağlayarak faaliyet izni almak üzere gerekli başvuruları yapacaklarına veya müşteri hak ve menfaatlerini zarara uğratmadan üç ay içinde tasfiye kararı alacaklarına ve tasfiye sürecinde yeni müşteri kabul etmeyeceklerine dair bir beyan sunmak zorundadır.
8. Değişiklik Kanunu'nun yürürlüğü sonrasında fakat Kurulca çıkarılacak ikincil düzenlemeler yürürlüğe girmeden önce faaliyete başlamak isteyenler ise faaliyetlerine başlamadan önce Kurul'a başvuruda bulunarak ikincil düzenlemelerde öngörülecek şartları sağlayarak faaliyet izni almak üzere gerekli başvuruları yapacaklarını beyan ederler. Bu fıkra kapsamında Kurul'a yapılan başvurular Kurul internet sitesinde ilan edilecektir.
9. 7. Ve 8. maddede bahsi geçen yükümlülükleri yerine getirmeyenler hakkında Kanun'un 99/A ve 109/A maddeleri hükümleri uygulanabilir. Tasfiyeye gitmeyi tercih eden ya da belirlenen süre içinde Kurula başvuru yapmayan kuruluşlarda hesapları bulunan müşterilerin transfer taleplerinin yerine getirilmemesi 109/A maddesi kapsamında izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti suçunu oluşturacaktır.
10. Bu Kanun uyarınca Kurulca çıkarılacak ikincil düzenlemeler yürürlüğe girdikten sonra, 7. ve 8. maddede belirtilenler dışındaki kuruluşlar faaliyet izni almaksızın faaliyete başlayamaz, yine istisna kapsamındaki bu kuruluşlar da ikincil düzenlemede belirtilecek süre içinde Kurul'a faaliyet izni başvurusunda bulunurlar. İkincil düzenlemelerin yayımlanmasıyla birlikte Kurul 7. Ve 8. maddeler kapsamında faaliyet gösteren kuruluşların yetkilendirilme işlemlerinin tamamlanması için bir süre belirleyerek, bu süre içinde yetki belgesi alamayan kuruluşların faaliyetlerini sonlandırmalarını isteyebilecektir. Kurul belirlediği süreleri uzatabilir.
11. Yurt dışında yerleşik kripto varlık hizmet sağlayıcıları, Kanun'un 99/A maddesinin birinci fıkrasında belirtilen şekilde Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik faaliyetlerini bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üç ay içinde sonlandırmakla yükümlüdür.

Değişiklik Kanunu'nun akabinde Kurulca yayınlanan Duyuru'da ise özetle aşağıdaki hususlar yer almaktadır.

1. 02.07.2024 tarihi itibarıyla kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetini yürüten ve yürütmeye devam etme iradesi olanların 02.08.2024 tarihine kadar, Ek/1 ve Ek/2'de yer alan bilgi, belge ve açıklamalarla birlikte yukarıdaki 7. maddede belirttiğimiz hususlara uygun beyanlarını Kurul'a yazılı olarak sunması mecburi kılınmıştır.
2. 02.07.2024 tarihi itibarıyla kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti yürütmekte olup bu faaliyete devam etme iradeleri olmadığından tasfiye kararı alacak olanların ise 02.08.2024 tarihine kadar, tasfiye kararı alacaklarına ve tasfiye sürecinde yeni müşteri kabul etmeyeceklerine ilişkin beyanlarıyla birlikte Ek/2'de yer alan form ile tasfiye sürecini nasıl yürüteceklerine ilişkin açıklamalarını Kurul'a yazılı olarak iletmeleri gerekmektedir. Bu kapsamda, Kanun uyarınca 02.10.2024 tarihine kadar tasfiye kararı alması gerekecek kuruluşlar, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun ilgili hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bu durumu internet sitelerinde duyururlar, ayrıca müşterilerine elektronik posta, kısa mesaj, telefon ve benzeri iletişim araçları ile bildirirler. Bildirimlerin müşterilere sağlıklı şekilde iletilmesine dair sorumluluk tasfiye olacak kurumlara aittir.
3. Kanun'un yürürlüğe girdiği tarih sonrasında ve fakat Kurul'ca çıkarılacak ikincil düzenlemeler yürürlüğe girmeden önce faaliyete başlamak isteyen kuruluşların da faaliyetlerine başlamadan önce, Ek/1'de ve Ek/2'de yer alan bilgi, belge ve açıklamalarla birlikte yukarıda yer alan 8. maddeye uygun beyanlarını Kurul'a yazılı olarak sunmaları zorunludur.
4. Kurul'a yapılan başvurular, Kurul internet sitesinde yer alan "Kurumlar/Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları" sekmesi altında "Faaliyette Bulunanlar Listesi" ve "Tasfiye Beyanında Bulunanlar Listesi" olmak üzere iki ayrı liste halinde ilan edilecek olup, güncel listelere https://spk.gov.tr/kurumlar/kripto-varlik-hizmet-saglayicilar adresinden erişilmesi mümkün olacaktır. Eksik veya yetersiz yapılan başvurular "Faaliyette Bulunanlar Listesi"ne dahil edilmeyecektir.
5. Kanun uyarınca Kurulca çıkarılacak ikincil düzenlemeler yürürlüğe girdikten sonra, bu listede yer almayan herhangi bir kuruluş tarafından Kurul'dan izin alınmaksızın faaliyet yürütülemeyecektir. Yine bu listede yer alan kuruluşlar da faaliyetlerine devam etmekle birlikte, ikincil düzenlemelerde belirtilecek şartlar dahilinde ayrıca faaliyet izni başvurusu yapacaktır.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.