Anonim Şirket Birleşme Sözleşmeleri Ve Sözleşme Örnekleri

Sa
Solmaz Law and Consultancy Firm

Contributor

Our Law Firm, SOLMAZ Law & Consultancy, established in Istanbul committed to providing high-quality legal services both in international and domestic practices including international commercial law; such as company, commercial law, construction law, international commercial law, real estate law and foreign investment law etc. Also, our Law Firm, provides services covering a wide array of legal assistance to large domestic and foreign corporations, small and medium-sized enterprises, institutions, state administration and local government legal persons as well as individuals.
Şirket evliliği olarak da adlandırılan şirket birleşmelerine ticari hayatta farklı sebeplerle gereksinim duyulmaktadır. Kimi zaman güç ve ivme kazanmak, rekabet gücünü artırmak kimi zaman...
Turkey Corporate/Commercial Law
To print this article, all you need is to be registered or login on Mondaq.com.

1. Anonim Şirket Birleşmeleri

Şirket evliliği olarak da adlandırılan şirket birleşmelerine ticari hayatta farklı sebeplerle gereksinim duyulmaktadır. Kimi zaman güç ve ivme kazanmak, rekabet gücünü artırmak kimi zaman tecrübelerin birleştirilmesi veya pek çok farklı nedenle şirketler birleşme yoluna gidebilmektedir. Türk hukukunda şirket birleşmeleri Türk Ticaret Kanunu'nda düzenlenmiştir. TTK madde 136/3-4'e göre “Birleşme, devrolunan şirketin malvarlığı karşılığında, bir değişim oranına göre devralan şirketin paylarının, devrolunan şirketin ortaklarınca kendiliğinden iktisap edilmesiyle gerçekleşir. Birleşmeyle, devralan şirket devrolunan şirketin malvarlığını bir bütün hâlinde devralır. Birleşmeyle devrolunan şirket sona erer ve ticaret sicilinden silinir.” Şirket birleşmeleri yeni kuruluş şeklinde birleşme ve devralma yoluyla birleşme şeklinde iki farklı şekilde gerçekleşebilmektedir. Daha açık anlatımla iki ya da daha fazla ticaret şirketinin birleşerek yeni bir ticari şirket kurmaları veya bu şirketlerden birinin diğerinin bünyesine katılmasıyla devralma şeklinde birleşmeleri mümkündür.

Şirket birleşmelerinde şirketlerin malvarlıkları tasfiye edilmemekte, toplu halde diğer şirkete intikal etmektedir. Tasfiyesiz olarak infisah eden (sona eren) şirket pay sahipleri, hesaplanan bir değişim oranına göre bünyesinde birleşilen şirkette kendiliğinden ortaklık payı elde etmektedir.

Hukukumuzda birleşen şirketlerin aynı türden olması kuralı mevcuttur. Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler birer sermaye şirketi olduğundan birbirleriyle birleşebilirler. Bu şirketlerin kooperatiflerle de birleşmesi mümkündür. Yine, devralan taraf olmaları şartıyla sermaye şirketlerinin şahıs şirketleri olan kollektif ve komandit şirketlerle de birleşmesine teoride bir engel bulunmamaktadır. Biz bu yazımızda genel olarak şirket birleşmelerini ve özelde de anonim şirketlerle anonim veya limited şirketlerin birleşmelerini ele almaktayız.

2. Birleşmenin aşamaları

Anonim şirket birleşmelerini 3 aşamalı bir süreç olarak kategorize etmek mümkündür;

  • Hazırlık ve planlama safhası

Birleşme kararının alınması, hazırlıkların yapılması süreci olarak ifade edilebilecek bu aşamada due diligence faaliyetleri, birleşmenin amacı ve sonuçları üzerinde ön çalışma, birleşilecek şirketin araştırılması, seçimi, birleşme amacıyla seçilen şirketle görüşmelerin yapılması gibi iş ve işlemler tamamlanmalıdır.

Due diligence, birleşilmesi planlanan şirketin hukuksal, vergisel, mali durumu, insan kaynakları gibi çok farklı açılardan analiz edilerek şirketin genel durumu hakkında net bir tablo elde etmek amacıyla yapılan ön çalışmadır. Hukuksal due diligence faaliyeti hukukun çeşitli alanlarına hakimiyet ve titiz çalışma gerektiren bir süreçtir. Şirketler Hukuku başta olmak üzere, Sözleşmeler Hukuku, İş Hukuku, İdare Hukuku, Usul Hukuku ve Ekonomi Hukuku alanlarında yetkin hukukçulardan oluşan bir kadroyla ve serbest muhasebeci mali müşavir, yeminli mali müşavir veya bağımsız denetim kuruluşlarından alınacak destekle yürütülecek ortak bir çalışmanın ürünü olan due diligence faaliyeti başarılı bir şirket evliliğinin anahtarıdır.

Hazırlık aşamasında taraflar birbirleriyle şirketlerine ilişkin çok önemli verileri paylaştığından müvekkillerimize hazırlık aşamasında yapılan görüşmelerde edinilen bilgi ve paylaşılan belgelerle ilgili karşı tarafla gizlilik sözleşmesi imzalamalarını tavsiye etmekteyiz.

  • Birleşme sözleşmesinin hazırlanması ve imzalanması

Anonim şirket birleşme sözleşmeleri yazılı geçerlilik şartına tabi sözleşmelerdir. Birleşme sözleşmesi yazılı şekilde yapılır. Sözleşme, birleşmeye katılan şirketlerin, yönetim organlarınca imzalanır ve genel kurulları tarafından onaylanır. Şirket birleşme sürecinin şüphesiz en önemli aşaması sözleşmenin hazırlanması ve imzalanması süreci olmaktadır. Zira birleşmenin anayasasını oluşturan metin bu sözleşme olmaktadır. Birleşme sözleşmesi ne kadar detaylı ve açık düzenlenirse olası uyuşmazlıkların o kadar önüne geçilmiş olmaktadır. Anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde, esas veya çıkarılmış sermayenin çoğunluğunu temsil etmesi şartıyla, genel kurulda mevcut bulunan oyların dörtte üçüyle, limited şirketlerde, sermayenin en az dörtte üçünü temsil eden paylara sahip bulunmaları şartıyla, tüm ortakların dörtte üçünün oylarıyla onaylanmalıdır. Kollektif ve komandit şirketlerde birleşme sözleşmesinin oybirliğiyle onaylanması gerekir. Ancak, şirket sözleşmesinde birleşme sözleşmesinin bütün ortakların dörtte üçünün kararıyla onaylanması öngörülebilir.

  • Birleşmenin tescili ve ilanı

Anonim şirket birleşmeleri, ticaret siciline tescil edilmekle hüküm ifade eder. Ardından tescilin Ticaret Sicili Gazetesi'nde birleşmenin ilan edilmesi gerekmektedir. Birleşme, birleşmenin ticaret siciline tescili ile geçerlilik kazanır. Tescil anında, devrolunan şirketin bütün aktif ve pasifi kendiliğinden devralan şirkete geçer. Devrolunan şirketin ortakları devralan şirketin ortağı olur.

Kısaca açıklandığı üzere anonim şirket birleşme süreçleri oldukça detaylı bir çalışma ve birden fazla alanda uzmanlık gerektiren komplike bir süreçtir. Bu sebeple birleşme öncesinden başlamak üzere alanında uzman bir ekiple birlikte çalışmak, beklenen faydanın kısa sürede alınması ve sorunların en aza indirgenmesi bakımından oldukça önemlidir. Solmaz Hukuk ve Danışmanlık ekibi olarak şirket birleşmeleri konusunda danışanlarımıza ve müvekkillerimize birleşme sürecinin hazırlık aşamasından başlamak üzere birleşme sözleşmesinin ve birleşme raporunun hazırlanması, tescil ve ilan süreci dahil profesyonel hukuksal destek hizmetleri sunmaktayız. Birleşme sürecinde uzman iş ortaklarımızla sadece hukuksal değil finansal alanda da ihtiyaç duyulan yardımı sağlayarak şirket birleşmeleri konusunda bütüncül ve tek noktada hizmet düsturuyla çalışıyoruz. Birleşme sonrası aşamada yapılacak ilanlar, alacaklılarla ilişkiler, vergi beyannameleri gibi konularda da kesintisiz sürdürülen hukuksal hizmetle sorunsuz bir birleşme süreci hedefliyoruz.

3. Anonim Şirket Birleşme Sözleşmelerinde Bulunması Gerekli Unsurlar

Türk Ticaret Kanunu'nda anonim şirket birleşme sözleşmelerinde bulunması gerekli zorunlu unsurlar düzenlenmiştir. Biz burada zorunlu unsurların yanı sıra birleşme sözleşmelerini hazırlarken ekip olarak dikkat ettiğimiz diğer unsurlara da değinerek bir liste sunmaya çalıştık. Buna göre bir anonim şirket birleşme sözleşmesinde aşağıdaki unsurların yer alması gereklidir;

  • İzin yazısı (Bakanlık ya da diğer resmi kurumların iznine ya da uygun görüşüne tabi birleşmeler için
  • Birleşmeye katılan şirketlerin ticaret unvanları, hukuki türleri, merkezleri, yeni kuruluş yolu ile birleşme hâlinde, yeni şirketin türü, ticaret unvanı ve merkezi, Sözleşme konusu birleşme işlemine esas alınan yönetim kurulu kararlarının tarihi ve sayısı,
  • Mevcut sermaye yapısı ve paylarla ilgili bilgiler,
  • Devralan şirket ve devreden şirkete ait çıkarılmış sermaye, kayıtlı sermaye tavanı, mevcut haliyle çıkarılmış sermayenin pay sahipleri arasında dağılımı, pay tutarı, pay oranı, ortağın unvanı,
  • Sermayeye dolaylı yoldan sahip olan gerçek ve tüzel kişiler,
  • Birleşmenin amacı ve sonuçları, (rekabet gücü, verimlilik, Pazar payı artırma, hızlı büyüme, mali tablolarda elde edilecek olumlu etki, faaliyet giderlerinin azaltılması, piyasa deneyimlerinin birleştirilmesi gibi amaçların açıklandığı kısım)
  • Devralma şeklinde birleşmeye esas alınan finansal tablolar,
  • Sermayeyi temsil eden pay senetlerine tanınan imtiyazların devam edip etmeyeceği,
  • Devralan şirketin, imtiyazlı ve oydan yoksun payların sahipleriyle intifa senedi sahiplerine tanıdığı hakları,
  • Şirket paylarının değiştirilmesinin şekli
  • Devrolunan şirketin işlem ve eylemlerinin devralan şirketin hesabına yapılmış sayılacağı tarih,
  • Yönetim organlarına ve yönetici ortaklara tanınan özel yararlar,
  • Gereğinde sınırsız sorumlu ortakların isimler,
  • Devrolunan şirketin tapu, marka, patent, gemi sicili gibi benzeri sicillerde kayıtlı mal ve haklarının listesi,
  • Alacaklarının alacakların tehlikeye düşmediğinin ispatı,
  • Birleşmeyle iktisap edilen payların, devralan veya yeni kurulan şirketin bilanço kârına hak kazandığı tarihi ve bu isteme ilişkin bütün özellikleri,
  • Sermaye artırımı,
  • Birleşme nedeniyle yeni pay ihracı ve ihraç belgesi,
  • Birleşme oranı, değişim oranı ve bunlarla paralel olarak devralan tarafından gerçekleştirilecek sermaye artırım tutarı, devralan şirket tarafından devrolunan şirket pay sahiplerine tahsis edilecek pay adetleri, devrolunan ortaklara verilecek payların türü ve nominal değeri,
  • Devredilen şirket ortaklarına devralan şirket paylarının verilip verilmeyeceği veya kâr payına hak kazanıp kazanmayacağı,
  • Esas sözleşmede değişiklik yapılacaksa buna ilişkin düzenlemeler, (şirket ana sözleşmelerinin değişmesi için şirketlerin usulüne uygun ve öngörüldüğü şekilde karar almaları ve bu kararı ticaret siciline tescil ve ilan ettirmeleri gereklidir.)
  • Ayrılma hakkı (hangi süre içinde ve ne şekilde kullanılacağı düzenlenmelidir), ayrılma akçesi veya denkleştirme tutarı,
  • Kurumlar vergisi beyannamesi
  • Üçüncü şahısların borçlarından sorumluluk,
  • Tescil ve ilana ilişkin hükümler
  • Devrolunan şirketteki ortakların devralan şirketteki ortaklık hakları.

4. Birleşme Raporu

Anonim şirket birleşme sözleşmesi imzalandıktan sonra ve genel kurul onayı alınmadan önce şirket ortaklarının bilgilendirilmesi amacıyla birleşme raporu hazırlanmalı ve ilan edilmelidir. Birleşme raporu yönetim kurulu tarafından hazırlanmakta ve genel kurul onayına sunulmaktadır (Uygulamada birleşme raporu avukatlar tarafından kaleme alınmaktadır). Türk Ticaret Kanunu'nun 146. Maddesine göre bir birleşme sözleşmesinde mutlaka yer alması gereken unsurlar şöyledir;

  • Birleşmenin amacı ve sonuçları,
  • Birleşme sözleşmesi,
  • Şirket paylarının değişim oranı ve öngörülmüşse denkleştirme akçesi; devrolunan şirketlerin ortaklarına devralan şirket nezdinde tanınan ortaklık hakları,
  • Gereğinde ayrılma akçesinin tutarı ve şirket pay ve ortaklık hakları yerine ayrılma akçesi verilmesinin sebepleri,
  • Değişim oranının belirlenmesi yönünden payların değerlemesine ilişkin özellikler,
  • Gereğinde devralan şirket tarafından yapılacak artırımın miktarı,
  • Öngörülmüşse, devrolunan şirketin ortaklarına, birleşme dolayısıyla yüklenecek olan, ek ödeme ve diğer kişisel edim yükümlülükleri ile kişisel sorumluluklar hakkında bilgi,
  • Değişik türdeki şirketlerin birleşmelerinde, yeni tür dolayısıyla ortaklara düşen yükümlülükler,
  • Birleşmenin, birleşmeye katılan şirketlerin işçileri üzerindeki etkileri ile mümkünse bir sosyal planın içeriği,
  • Birleşmenin, birleşmeye katılan şirketlerin alacaklıları üzerindeki etkileri,
  • Gerekiyorsa, ilgili makamlardan alınan onaylar, hukuki ve ekonomik yönden açıklanır ve gerekçeleri belirtilir.

Yeni kuruluş yoluyla birleşmede birleşme raporuna yeni şirketin sözleşmesinin de eklenmesi şarttır. Tüm ortakların onaylaması hâlinde, küçük ve orta ölçekli şirketler birleşme raporunun düzenlenmesinden vazgeçebilirler.

Aşağıda birleşme anonim şirket birleşme sözleşmeleri hazırlanırken nelere dikkat edilmesi gerektiğiyle ilgili açıklamalara yer verilmiştir. Hemen belirtilmelidir ki her şirketin esas sözleşmesi, sermaye yapısı ve ortaklık hakları birbirinden farklı olduğundan birleşme sözleşmelerinin şirketlerin kendine özgü özellikleri dikkate alınarak hazırlanması gerekmektedir. Bir şirket için avantajlı olan sözleşme hükmünün bir diğeri için dezavantaj teşkil etmesi olasıdır. Bu nedenle biz bu içerikte sadece genel mahiyette açıklamalar yapmakla yetineceğiz. Örnek sözleşme hükümleriyle daha anlaşılır kılmaya çalıştığımız yazımızın faydalı olmasını umuyoruz.

ANONİM ŞİRKET BİRLEŞME SÖZLEŞMESİ ÖRNEĞİ

  1. Taraflar

Bu kısımda devrolunan taraf ile devralan tarafın hangi şirketler olduğu unvanları, merkezleri, adresleri, hangi ticaret siciline kayıtlı oldukları, sicil numaraları, vergi kimlik numaralarıyla birlikte belirtilmelidir.

 

Örnek hüküm:

İşbu devralma yoluyla birleşme sözleşmesi, bir tarafta (devrolunan) ……….ticaret siciline …..sicil numarasıyla kayıtlı İstanbul merkezli Barajyolu Cad. İmar Sk. No:88 Ataşehir/İstanbul adresinde  kain Adil Enerji Lojistik Anonim Şirketi ile diğer tarafta (devralan)…………ticaret siciline …..sicil numarasıyla kayıtlı İstanbul merkezli Dumlupınar Mah. Gümüşdere Cad. No:74 Kadıköy/İstanbul adresinde kain Saygın Enerji Anonim Şirketi arasında akdedilmiştir.

Örnek Hüküm:

İşbu devralma yoluyla birleşme sözleşmesi “DEVROLUNAN” ve “DEVRALAN” taraf olmak üzere aşağıdaki taraflar arasında imzalanmıştır.

Devreden :(unvan)                                                                                 Devralan: (unvan)                                                                            

Vergi Kimlik No/Ticaret sicil no:                                                         Vergi Kimlik No/Ticaret sicil no:

Adres:                                                                                                      Adres:

  1. Birleşmenin Tanımı

Bu kısımda sözleşmeye taraf olan şirketlerin ne suretle birleştiği, devralma yoluyla mı yoksa yeni kuruluş şeklinde birleşme mi olduğu konusunda açıklamalara yer verilmektedir.

 

Örnek Hüküm:

İşbu sözleşme ……..A.Ş.(devrolunan) ile ……..A.Ş. (devralan) arasında 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 136 ve devamında yer alan hükümlerle Kurumlar Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanunu çerçevesinde devralma şeklinde birleşmek gayesiyle işbu devralma şeklinde  birleşme sözleşmesi aşağıdaki şartlarla akdedilmiştir.

Örnek Hüküm:

Birleşmelerine herhangi bir engel bulunmadığı tespit edilen birleşmeye taraf yukarıda unvan ve sicil numaralarıyla belirtilmiş şirketlerin  ……tarihli bağımsız denetimden geçmiş bilançoları esas alınarak devreden şirketin devir tarihindeki bilanço değerleri, devralan şirket tarafından bir bütün halinde devralınacak ve aynen bilançosuna geçirilecektir.

  1. Mevcut sermaye ve paylar

Birleşmeye taraf olan şirketlerin mevcut sermaye yapısı ve tutarı sözleşmede belirtilmelidir. Son durum itibariyle devralan şirketin ya da yeni kurulan şirketin sermaye yapısı ve tutarıyla ilgili

 

Örnek Hüküm:

DEVROLUNAN ŞİRKETE AİT;

Çıkarılmış sermaye

Kayıtlı sermaye tavanı:

Son durum itibariyle çıkarılmış sermayenin ortaklar arasındaki dağılımını gösteren tablo:

Pay sahibi ortak (isim, unvan, tc, vkn)

Pay oranı

Pay tutarı

 

 

 

 

 

 


DEVRALAN ŞİRKETE AİT;

Çıkarılmış sermaye

Kayıtlı sermaye tavanı:

Son durum itibariyle çıkarılmış sermayenin ortaklar arasındaki dağılımını gösteren tablo:

Pay sahibi ortak (isim, unvan, tc, vkn)

Pay oranı

Pay tutarı

 

 

 

 

 

 

  1. Menkul, Gayrimenkul ve Fikri Mal ve Haklar

Şirketlere ait tescilli/tescilsiz tüm menkul, gayrimenkul veya gayrimaddi malların bir listesinin sözleşme ekine konulmasını önermekteyiz. Mal ve hakların hangi şartlarla hangi tarihte intikal edeceği, tescile tabi olan hakların durumu bu madde altında düzenlenmelidir. Ticaret siciline tescil aşamasında emtiaların gerçeğe uygun değerlerinin de ibraz edilmesi isteneceğinden YMM veya SMMM ya da varsa denetçi  tarafından rapor düzenlenmesi de gereklidir. Bu kısım her şirketin malvarlığı unsurları ve gereksinimleri farklı olduğundan buna göre hal ve şartlar değerlendirilerek düzenlenmelidir. Anılan nedenden matbu sözleşme hükmü paylaşmayı doğru bulmamaktayız.

  1. Birleşme oranı, şirket paylarının değişim oranı, denkleştirme akçesi, devrolunan şirketin ortaklarına devralan şirkette tanınan ortaklık hakları

Ortaklık paylarının değişim oranları belirlenirken, devrolunan şirketin ortaklarına tahsis olunan ortaklık paylarının gerçek değerlerinin onda birini aşmaması şartıyla, bir denkleştirme ödenmesi öngörülebilir. Bu konu birleşilen şirketlere ve yapılacak hesaplamaya göre belirlenmesi gereken bir husus olduğundan matbu bir hüküm konulması uygun görülmemiştir.

  1. Genel Şartlar/Yükümlülüklerin İfa Edilmemesi

Örnek hüküm:

Taraflar işbu birleşme sözleşmesinden kaynaklanan yükümlülüklerini eksiksiz ve zamanında ifa etme hususunda gereken özeni göstereceklerdir. Devir işlemlerinin gecikmeksizin tamamlanması için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarla ilişkilerin yürütülmesi, işlemlerin yapılması konusunda birlikte hareket edeceklerdir.

Birleşme sözleşmesinden kaynaklanan yükümlülükleri yerine getirmeyen taraf, diğer tarafın bu nedenle uğradığı zararları karşılamakla yükümlüdür. Tazmin borcunun kapsamına devir için yapılan tüm masraf ve harcamalar dahildir. Şayet birleşme sözleşmesinin taraflara yüklemiş olduğu yükümlülükler tarafın kendisinden kaynaklanmayan sebeplerle yerine getirilememişse bu durumda diğer tarafın tazminat isteme hakkı bulunmaz.

  1. Borçlardan Sorumluluk

Borçlardan sorumluluk konusu bir anonim şirket birleşme sözleşmesinde ortaklık haklarıyla birlikte en çok önemsenmesi gereken konudur. Sözleşmenin tarafları arasında da en çok ihtilaf yaşanan konu borçlardan sorumluluk bahsi olmaktadır. Her ne kadar birleşme halinde tüm borçların da devralan şirkete ya da yeni kurulan şirkete intikal edeceği düzenlenmişse de bu durum anlatıldığı kadar basit değildir. Sözleşmede devir öncesi ve sonrası dönemde doğan, muaccel olan ya da henüz muaccel olmamış, çekişmeli (ihtilaflı) borçlar, zamanaşımına uğramış borçlardan sorumluluğun kimde olduğunun kesin ve net tarihler belirtilerek sözleşmede yer alması gerekmektedir. Müşterek ve müteselsil sorumluluk süresinin, sorumluluğun başlangıç tarihine de yer verilmelidir. Şayet sınırsız sorumlu ortaklar varsa bunların durumuyla ilgili istisnai hüküm konulması da uygun olmaktadır. Bu hüküm düzenlenirken Türk Ticaret Kanunu'nun alacaklılara yapılacak çağrıyla ilgili öngördüğü düzenlemeler de göz önünde bulundurulmalıdır. Bu konuda her şirketin kendine özgü ihtiyaçları doğrultusunda en avantajlı şekilde düzenleme yapılması gerektiğinden matbu bir hüküm paylaşmayı doğru bulmamaktayız.

  1. Vergi Borçlarından Sorumluluk

Anonim şirket birleşme sözleşmesinde kurumlar vergisi beyannamesinin hangi tarafça verileceği, tahakkuk etmiş ve birleşme tarihine kadar tahakkuk edecek vergi borçlarını kimin ödeyeceği konusunun da düzenlenmesi gerekmektedir. Bu konuda verilecek taahhüt ve teminatlara bu hüküm altında yer verilmelidir.

Ticari işletme devrinde borçlardan sorumluluk hakkında daha ayrıntılı bilgi için sitemizde yer alan Ticari işletme devrinde borçların devri ve borçlardan sorumluluk” isimli bültenimize göz atabilirsiniz. https://www.solmazlaw.com/ticari-isletme-devrinde-borclarin-devri-ve-borclardan-sorumluluk/

  1. Ayrılma hakkı ve ayrılma akçesi

Birleşmeye katılan şirketler, birleşme sözleşmesinde, ortaklara, devralan şirkette, pay ve ortaklık haklarının iktisabı ile iktisap olunacak şirket paylarının gerçek değerine denk gelen bir ayrılma akçesi arasında seçim yapma hakkı tanıyabilirler. Birleşmeye katılan şirketler birleşme sözleşmesinde, sadece ayrılma akçesinin verilmesini öngörebilirler.

  1. İmtiyazların Akıbeti

Şayet devrolunan şirkette ortaklık paylarına tanınan imtiyazlar bulunmaktaysa bunların devam edip etmeyeceği belirtilmelidir.

  1. Tescil işlemleri

Birleşme işleminin hangi tarihte tescil ve ilan edileceği, bu konudaki yükümlülüğün hangi tarafa ait olduğu konusu sözleşmede düzenlenebilir.

  1. Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk ve Hükümler

Sözleşme taraflarında yabancılık unsuru söz konusuysa sözleşmenin uygulanması ve yorumlanmasında hangi ülke hukukunun uygulanacağı konusunda bir tespite yer verilebilir.

Örnek Hüküm:

İşbu sözleşmenin uygulanması ve yorumlanmasında Türk Hukukunun geçerli olduğu kabul edilmiştir.

Birleşmeye katılan şirketler SPK ve tebliğleri, TTK, Kurumlar Vergisi Kanunu ve diğer mevzuatlarda öngörülen gereklilikleri eksiksiz olarak yerine getireceklerdir. Bu birleşme sözleşmesinde hüküm bulunmayan hallerde TTK ve Kurumlar Vergisi Kanununun birleşmeyle ilgili hükümleri uygulanacaktır.

  1. Sözleşme Nüshaları ve Yürürlük

Örnek Hüküm:

İşbu birleşme sözleşmesi 2 nüsha olarak düzenlenmiş olup, birleşmeye taraf şirketlerin yönetim kurullarında onaylandıktan sonra yürürlüğe girecektir.

  1. İmzalar

Birleşme sözleşmesi yazılı geçerlilik koşuluna tabi tutulduğundan taraflarca sözleşmenin imzalanması gerekmektedir. Sözleşme müdür ya da müdürler kurulu tarafından imzalanmalıdır.

Sonuç ve Öneriler

Anonim şirket, ülke ekonomisi içerisinde en önemli konuma sahip şirket türüdür. Anonim şirketler birleşme, bölünme, devir gibi çeşitli hukuksal işlemlere konu edilerek ticari hayatın gereklerine ayak uydurmaktadır. Şirketlerin çoğu zaman güçlerini birleştirmek için bazen de hukuksal ve vergisel avantajlardan faydalanmak amacıyla birleşme yoluna gittikleri görülmektedir. Türk Ticaret Kanunu'na göre anonim şirketler birer sermaye şirketi olup aynı türden şirketlerle birleşebilmektedir. Buna göre bir anonim şirketin yine bir anonim şirketle birleşmesi mümkün olduğu gibi, bir limited şirketle veya paylı komandit şirketle birleşmesi de mümkündür. Yine anonim şirketlerin devralan taraf olmaları şartıyla kollektif ve komandit şirketlerle de birleşmesi mümkündür.

Anonim şirketler en kurumsal ve karmaşık yapıya sahip şirketlerdir. Sermaye tutarlarının yüksekliği, ortak sayısının (çoğunlukla) fazla olması, bu şirketlerin hisse senedi ihraç edebilmesi gibi özellikler, anonim şirket birleşme sözleşmelerinin hazırlanmasını güçleştirmektedir.

Bir anonim şirketin başka bir sermaye şirketiyle birleşmesi için öncelikle bir hazırlık çalışmasının yürütülmesi, birleşmek isteyen şirketlerin devralma yoluyla mı yoksa yeni bir kuruluşta mı birleşmelerinin daha uygun olacağı hukuksal ve mali açıdan tespit edilmelidir. Bu aşamada şirketlere ait yıllık bilançonun ve gereğinde ara bilançonun çıkarılması ve ardından birleşme sözleşmesinin hazırlanması gereklidir. Sözleşmede şirketlerin mali durumları ortaya konmalı, birleşme oranı belirlenmeli ve buna paralel olarak pay oranları, yeni esas sermaye miktarı, ortaklık hakları gibi konular düzenlenmelidir.  Bu süreçte birleşme sözleşmesinin hazırlanmasından başka genel kurul ve yönetim kurulu kararlarının alınması, sermaye artırım işlemleri, değişen mali durumlarla ilgili gerekli bilgilendirmelerin yapılması, gerekli ilanların yapılması, izin ve onayların resmi kurumlar nezdinde alınması, birleşmenin tescil ve ilan ettirilmesi gibi her biri hukuken denetim altında tutulması gereken bir dizi işlemin tamamlanması gereklidir. Birleşme sürecindeki hukuksal işlemlerdeki hukuka aykırılık ya da usulsüzlükler birleşmenin iptalini dahi gündeme getirebilmektedir. Bu nedenle şirket birleşmelerinin hukuka uygun ve eksiksiz şekilde tamamlanması, birleşmeden umulan faydanın gerçekleşebilmesi için tarafların ihtiyacına en uygun şekilde yanıt verebilecek sözleşmelerin taraflara hukuksal ve finansal koruma sağlayacak şekilde inşa edilmesi gerekmektedir. Teferruatlı şekilde, detaylar gözden kaçırılmaksızın hazırlanan bir sözleşme ve titizlikle yönetilen bir süreç sonradan ortaya çıkması muhtemel hukuksal ihtilafları en aza indirecek ve tarafları tatmin edecektir.

Yukarıda genel hatlarıyla ele almaya çalıştığımız anonim şirket birleşme süreci hakkındaki açıklamalar özet niteliğinde olup uygulamada pek çok detayla ilgilenilmesi gerekmektedir. Her şirket evliliği kendine özgü olduğundan tam manasıyla matbu bir birleşme sözleşmesi paylaşmanın doğru olmayacağını düşündüğümüzden sadece önemli noktalara dikkat çekmekle yetindik. Anonim şirket birleşmeleriyle ilgili detaylı bilgi ve danışmanlık için ekibimizle iletişime geçebilirsiniz. 

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.

See More Popular Content From

Mondaq uses cookies on this website. By using our website you agree to our use of cookies as set out in our Privacy Policy.

Learn More