Aralik 2021'de kaleme aldigimiz yazimizda belirttigimiz üzere, 2004 sayili Icra Iflas Kanunu'nda ["IIK"] yapilan 24 Kasim 2021 tarihli degisikle, haczedilen mallarin satisinin tamamen elektronik ortamda yapilmasi düzenlenmisti. Ancak, söz konusu uygulamanin yürürlüge konulacak yönetmelikten sonra baslayacagi öngörülmüstü.
Beklenen düzenleme, "Icra ve Iflâs Kanunu Uyarinca Elektronik Ortamda Yapilacak Satislarin Usulü Hakkinda Yönetmelik" ["Yönetmelik"] basligiyla 8 Mart 2022 tarihli ve 31772 sayili Resmî Gazete'de yayimlanarak ayni tarihte yürürlüge girdi. Yönetmelik, açik artirma usulü ile satisina karar verilmis tasinir ve tasinmaz mallarin Ulusal Yargi Agi Bilisim Sistemine ["UYAP"] entegre Elektronik Satis Portali vasitasiyla açik artirma usulüyle satisina iliskin usul ve esaslari düzenliyor. Böylece mallarin elektronik ortamda açik artima usulü ile satisi artik Yönetmelik çerçevesinde uygulanmaya baslanacak.
Yönetmelik'in Kapsami
Yönetmelik hem menkul/tasinir hem gayrimenkul/tasinmaz mallarin açik artirma ile elektronik ortamda satisina iliskin usulleri belirliyor. Önemle belirtmek gerekir ki, elektronik ortamda satis sadece hacizli mallar için degil, tüm adli dava çesitlerinin neticesinde açik artirma usulü ile satisina karar verilmis tasinir ve tasinmazlar için de mümkün kiliniyor. Örnegin, ortakligin giderilmesi davalari ve tereke davalarindaki satislar da Yönetmelik çerçevesinde ayni usule tabi.
Bu kapsamda, Yönetmelik'te düzenlenen elektronik satis asamalari kisaca, tasinir ve tasinmazlarin satisina iliskin sartnamenin düzenlenmesi, elektronik ortamda ilani, gazete ilani ve artirma sonuç tutanagindan olusuyor. Söz konusu islemler içinse Yönetmelik ekinde örnekleri yer alan basili kagitlarin kullanilmasi zorunlu tutuluyor.
Satis Ilani
Satisa hazirlik ve ilan islemleri kapsaminda, birinci ve ikinci artirmanin yapilacagi gün ve saat araligi, artirma baslangiç tarihinden en az on bes gün önce ilan edilir ve artirmanin bitimine kadar erisime açik tutulur. Satis ilaninin seklinin ve gazete ile yapilip yapilmayacagi, taraflarin menfaatlerinin gözetilerek karar verilir. Gazetede ve Elektronik Satis Portalinda ilan edilen metinler arasinda farklilik bulunmasi hâlinde ise portalda ilan edilen metin esas alinir.
Teminat Miktari, Yatirilma Usulü ve Iadesi
Açik artirima katilim saglamak isteyen kisiler, öncelikle satisa konu malin muhammen [tahmini] degerinin %10'unu [yüzde onunu] karsilayacak tutardaki nakit teminati, en geç artirma süresinin bitiminden önceki gün saat 23:30'a kadar ilgili icra dairesinin hesabina yatirmalidir. Gösterilecek teminatin, kesin ve süresiz bir teminat mektubu seklinde de sunulmasi mümkündür.
Dosyaya taraf olan alacakli veya ortakligin satis suretiyle giderilmesinde artirmaya katilmak isteyen pay sahibi bakimindan ise, haklari kadari teminat miktarindan mahsup edilir ve böylece yatirmalari gereken teminat miktari hesaplanir.
Açik artirma sona erdikten sonra en yüksek teklif veren disindaki tüm katilimcilarin teminatlari iade edilir ve en yüksek teklif veren katilimci ise ihale alacaklisi sifatini haiz olur. Ihale alacaklisinin ihale bedelini gösteren tutanagin ilanindan itibaren yedi gün içerisinde, öngörülen bedeli yatirmamasi halinde ise alinan teminat alacakliya iade edilmez ve satis masraflari verilen teminattan mahsup edilir. Mahsup edilmesine ragmen bakiye teminat bedeli kalmasi hâlinde ise, bu tutar IIK hükümlerine göre belirlenecek hak sahiplerine, alacaklarina mahsuben ödenir.
Teklif Süresi ve Sunma Usulü
Adalet Bakanliginca hazirlanan sözlesmenin katilimcilar tarafindan onaylanmasi, Elektronik Satis Portalinda artirima katilmanin ve teklif vermenin ön sartidir. Artirimda teklif verme süresi ise yedi gün olup verilen sürenin son on dakikasi içinde yeni bir teklif verilirse, açik artirma bir defaya mahsus olmak üzere on dakika daha uzatilir.
Ayrica katilimcilar tarafindan verilecek teklifler, satisa çikarilan malin muhammen degerinin binde biri ve herhalde 100 Türk Lirasi'nin altinda olamaz. Katilimcilar arasinda en yüksek teklifi veren, artirma süresince kendisinden daha yüksek bir teklif verilmedikçe, verdigi teklifini geri çekemez ve yatirdigi teminati alamaz.
Ihale Süreci
Yönetmelik uyarinca, artirma islemine konu olan malin muhammen degerinin %50'si [yüzde ellisi] üzerinden ihale baslatilir ve en yüksek teklif verene mal ihale edilir. Satilan mal, ancak ihale kesinlestikten sonra ihale alicisi adina resmi sicilde tescil ve aliciya teslim edilir.
Diger yandan, teklif verme süresinin bitimine kadar borçlunun borcunu tamamen ödemesi halinde satis durdurulur ve böylece ihale sona ermis olur. Artirimda alici çikmamasi halinde ise, önceki satis talebinden kalan satis isteme süresi içinde satis günü verilmesi talep edilebilir.
Süreç tamamlandiginda, yani açik artirma ile satis gerçeklestikten sonra, takip eden ilk is gününde, icra müdürü artirma sonuç tutanagini düzenleyerek ayni gün Elektronik Satis Portalinda ilan eder. Sonuç tutanagi düzenlendikten sonra ihalenin feshi talep edilmis olsa dahi, ihale alicisi tutanagin ilanindan itibaren yedi gün içinde satis bedelini icra dairesinin hesabina ödemekle yükümlüdür.
Satis Giderleri Tarifesi de Teblig ile Belirlendi
Öte yandan, IIK kapsaminda yapilacak satislarin, satis giderleri tarifesine iliskin Teblig de Yönetmelik ile ayni gün Resmî Gazete'de yayimlanarak yürürlüge girdi.
Buna göre, tasinmaz mallar için satis gideri 5.780 TL olarak belirlenirken bu tutar motorlu kara tasitlarinda otomobil ve diger yük vasitalarinin satis gideri 2.880 TL; kamyonet, minibüs, midibüs, arazi tasiti için 3.110 TL; kamyon, otobüs, çekici (tir) için 3.930 TL; is makineleri, römork ile çekici ve römorklarda ise 4.470 TL olacaktir. Tasinir diger mallar içinse satis gideri 840 TL olarak uygulanacaktir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
