2 Temmuz 2024 tarihli ve 32590 sayılı Resmi Gazete'de 7518 sayılı Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ("Değişiklik Kanunu") ile 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun ("SPKn") çeşitli maddelerine kripto varlıklara ilişkin eklemeler yapılmıştı ve temel olarak Türkiye'de faaliyet gösteren veya faaliyete geçecek olan kripto varlık hizmet sağlayıcıları (“KVHS”), SPKn kapsamına alınarak Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”)'nun düzenleme ve denetim yetkisine tabi tutulmuştu. Bunu takiben, SPK, kendi internet sitesinde 2 Temmuz 2024 tarihli bir duyuru (“Duyuru”) yayımlayarak KVHS'ler açısından takip edilmesi gereken prosedürleri açıklamıştı.
KVHS'lerin söz konusu Duyuru çerçevesinde SPK'ya yapmaları gereken başvuru süresi sona erdiğinden bundan sonraki sürece ışık tutmak amacıyla SPK 8 Ağustos 2024 tarihli ve 2024/38 sayılı bülteninde yayımlanan i-SPK.35.B sayılı (08/08/2024 tarihli ve 42/1259 sayılı) ilke kararını (“İlke Kararı”) almıştır. Buna göre, SPKn'nun35/B maddesi kapsamında kripto varlık platformlarının (“Platform”) kuruluş şartlarına, kuruluş işlemlerine ve ortaklarının ve yöneticilerinin taşıması gereken şartlara ilişkin esaslar belirlenmiştir.
Platformların Kuruluş Şartları
Platformların kuruluşuna SPK tarafından izin verilebilmesi için Platformların aşağıda belirtilen şartları sağlaması gerekmektedir:
- Anonim şirket olarak kurulması,
- Asgari 50.000.000 (elli milyon) Türk Lirası sermayesinin tamamının nakden ödenmiş olması ve özsermayesinin bu tutardan az olmaması (bu tutarın SPK tarafından Platformların faaliyetlerine göre çıkaracağı diğer düzenlemelerde aratabileceği belirtilmiştir),
- Paylarının tamamının nama yazılı olması ve paylarının nakit karşılığının çıkarılması,
- Kurucuların, SPKn'de ve ilgili düzenlemelerde belirtilen şartları haiz olması,
- Esas sözleşmesinin SPKn'de ve diğer ilgili düzenlemelerde yer alan hükümlere uygun olması,
- Esas sözleşmesinde işletme konusunun münhasıran kripto varlık alım satım, ilk satış ya da dağıtım, takas, transfer ve bunların gerektirdiği saklama işlemlerinin bir veya daha fazlasının gerçekleştirilmesi olarak belirlenmiş olması,
- Ticaret unvanlarında sunacakları hizmetleri göstermesi amacıyla “kripto varlık alım satım platformu” ibaresinin yer alması,
- Yönetim kurulunun en az 3 (üç) üyeden oluşması, ve
- Ortaklık yapısının şeffaf ve açık olması.
Platformların Kurucularına, Ortaklarına ve Yöneticilerine İlişkin Şartlar
Platformların ortaklarının taşıması gereken niteliklere ilişkin düzenleme Değişiklik Kanunu ile getirilmişti. Değişiklik Kanunu'nda öngörülen şartlara ek olarak Platform kurucularının ve ortaklarının, faaliyet izinlerinden biri SPK tarafından iptal edilmiş kuruluşlarda, bu müeyyideyi gerektiren olayda sorumluluğu bulunan kişilerden olmaması gerekeceği belirtilmiştir.
Yöneticilerin, ortaklar için getirilmiş mali güç şartı hariç, ortaklar için öngörülen tüm şartları taşımaları zorunludur. İlke Kararı'yla “yönetici” kavramının kapsamı açıklığa kavuşturulmuştur. Buna göre, "yönetici", yönetim kurulu üyeleri, genel müdür, genel müdür yardımcısı ile unvanı fark etmeksizin, yetki ve görevleri itibarıyla genel müdüre ve genel müdür yardımcısına denk konumda bulunan veya Platformu temsile yetkili kılınmış personeli ifade edecektir. Bununla beraber, yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunun Değişiklik Kanunu'nda belirtilen şartlara ek olarak 4 (dört) yıllık lisans eğitimi veren okullardan mezun olmaları aranacaktır.
Platformların Kuruluş İşlemleri
Kurucuların, kuruluş şartlarına uygun olarak hazırlayacakları esas sözleşme ile birlikte, kendilerinin ve yöneticilerinin İlke Kararı'nda belirtilen koşulları taşıdığını gösteren belgeleri ve İlke Kararı'nda yer alan diğer belgeleri ve formları SPK'ya sunmaları gerekmektedir. Söz konusu başvuru kuruluş izni için gerekli olup Platformların SPK tarafından belirlenecek diğer ilke ve esaslarına uygun olarak ayrıca faaliyet izni almak üzere de başvuruda bulunması gerekeceği not edilmelidir.
Geçiş Süreci
Değişiklik Kanunu'nun yürürlüğe girdiği tarihte kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti yürüten Platformlar, “başvuru tarihi itibarıyla müşteri ve/veya saklama bakiyeleri bulunan şirketler” olarak tanımlanmıştır. İlke Kararı'yla, Duyuru'ya istinaden faaliyete geçtiğini SPK'ya beyan eden, ancak başvuru tarihinde müşteri veya saklama bakiyesi bulunmayanların başvurularının SPKn'da öngörülen şartların karşılanmadığı gerekçesiyle işleme alınmadığı belirtilmiştir. Buna ek olarak, Duyuru'da yer alan Ek/2 Formunu göndermeyenlerin ve Ek/1'in belge listesinin (3) ve (4) numaralı maddelerinde talep edilen açıklama ve belgeleri eksik veya yetersiz iletenlerin başvuruları işlemden kaldırılacaktır. Bu belgeler dışındaki belgelerin eksik olması durumunda ise söz konusu eksikliklerin SPK talep tarihinden itibaren en geç 15 (on beş) işgünü içerisinde tamamlanarak SPK'ya iletilmesi halinde bu şirketler Duyuru uyarınca hazırlanıp duyurulan “Faaliyette Bulunanlar Listesi”ne eklenebilecektir. Belgelerin talep edilen nitelikte ve sürede iletilmemesi halinde ise başvurular işlemden kaldırılacaktır.
Başvuruları işleme alınmayanlar veya işlemden kaldırılanlar, SPK'nın bildiriminden sonra SPKn'daki Platform tanımı kapsamındaki faaliyetlerde bulunamayacak olup ancak İlke Kararı'nda belirtilen şartları sağlayarak yeniden başvuruda bulunabileceklerdir.
Duyuru'ya istinaden SPK'ya başvurup SPK'nın internet sitesinde "Faaliyette Bulunanlar Listesi"ne dahil olan şirketler, 8 Kasım 2024 tarihine kadar İlke Kararı'nda belirtilen şartları tamamlayarak gerekli bilgi ve belgeler ile SPK'ya başvurmalıdır. Belgelerin talep edilen nitelikte ve sürede iletilmemesi halinde başvurular işlemden kaldırılacaktır. Bu listede yer alan şirketler, SPK'nın faaliyet şartlarına ilişkin ikincil düzenlemeleri yürürlüğe girene kadar faaliyetlerine devam edebilecektir.
İlgili düzenlemelere aykırılıklar ise SPKn'nun maddeleri çerçevesinde izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetleri olarak değerlendirilecektir ve buna ilişkin SPKn hükümleri uygulama bulacaktır.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.