Dijital zeka, bir şirketin dijitalleşmeyi ana komuta merkezine bağlayabilmesi ve bütün taraflarıyla anlayabilmesi demektir. "Koyma akıl akıl olmaz". Şirketler dijital zekalarını kendi iç kaynakları ile inşa edebilmelidirler. Dışarıdaki kahramanlardan gelecek düzeltme ve iyileştirmeleri bekleme eğilimleri yerine önce kendi dijital zekalarını değerlendirmeli ve iyileşme gereken noktalara müdahale edebilmelidirler. Bu yazı şirketlerin dijital zekalarını hangi göstergelere bakarak değerlendirebileceklerini anlatıyor.
Dijital Dönüşümden Önce Dijital Zekayı Anlamak
Şirket yöneticilerinin dijital zekayla ilgili düşündükleri ile dijital zekanın aslında ne içerdiğiyle ilgili yanlış anlaşılan iki konu var. Bunlardan ilki, dijital bilginin ritmiyle ilgilidir. Şirketlerdeki dijital veriler müşteriler tedarikçiler, iş ortakları ve hatta çalışanlardan akan hayat sıvısı gibidir. Bu sebeple şirketlerin dijital ivmeleri çok çevik olmalıdır ki sistem beslenebilsin. Liderler dijital zekanın nicelikle ilgili olduğunu düşünebilirler fakat dijital zeka bilginin kalitesiyle ilgilidir. Bu da ikinci yanlış anlaşılmadır. Bu noktada büyük verilerle değil, akıllı verilerle ilgilenilmelidir.
Peki Kaliteli Bilgi Nasıl Elde Edilir ?
İşte tam burada bilgi piramidini konuşabiliriz. Bilgi piramidi dört basamaktan oluşmaktadır; veri, enformasyon, bilgi ve bilgelik. En alt basamağı oluşturan veri, belli bir amaç için toplanmış ve üzerinde çalışma yapılmamış şeylerdir. İkinci basamağı oluşturan enformasyon, amaç doğrultusunda veriyi işleme, doğrulama, birleştirme gibi işlemleri içeren, verileri görselleştirerek analiz etmeye yardımcı olan bir aşamadır. Analiz edilen verileri hedefler doğrultusunda sorular sorarak nasıl kullanabileceğimizi, uygulayabileceğimizi anladığımız zaman bilgiye ulaşmış oluruz. Bu da üçüncü basamağımızı oluşturur. Doğru bilgiyi bu şekilde işlemek, dijital dönüşümün iyi anlaşılabilmesi için gerekli olan kaliteli bilgiye ulaşmayı sağlar. Ve bu bilgiler şirketlere rekabet avantajı sunar. Elde edilen bilgiler şirketlerin tecrübesiyle birleştirilerek, aktif olarak kullanıldığında bilgi piramidindeki son basamak olan bilgeliği oluşturur.
Bilgi Piramidi
Dijital Zekayı Entegre Etmenin Zorlukları
Şirketler dijital zekayı süreçlerine entegre ederken başarılı olabilmek için üç temel zorluğun üstesinden gelmelidir. Operasyonel zorluk, organizasyonel zorluk ve stratejik zorluk. Operasyonel zorluk kısmında şirketlerin, öncelikle hedeflerini ve bu hedeflere giderken ilgili veri kaynaklarının nasıl birbirine bağlayacaklarını bilmeleri gerekir.
Organizasyonel zorluğa geldiğimizde ise şirketler, organizasyon içindeki veri paylaşımının nasıl yapılacağına, verilere kimlerin erişebileceğine ve erişim koşullarına karar vermelidir. Bu noktada dış paydaşlarla da iletişimde olmak; organizasyona farklı bakış açısı ve yorumlar katarak farklı analizler yapmaya yardımcı olur. Stratejik zorluk ise, her bir içgörünün değer yaratma alanına nasıl değer kattığını anlamayı içerir.
Başarılı Dijital Entegrasyonun Yolları
– Müşteri Odaklılık
Müşterilerini doğru anlayan, istek ve ihtiyaçlarını etkili bir şekilde analiz eden şirketler dijital dönüşümde en iyi sonuçları alır. Müşteri için en iyi olanın farkına varmak, işlere doğru perspektiften bakmaya yardımcı olur ve sonraki adımların önceliklendirilmesine yardımcı olur. Müşterileri iyi analiz edip, özgün öneriler ve deneyimler sağlamak başarı kriterlerindendir.
-Ürünlerin, Hizmetlerin ve Süreçlerin Evrimi
Dijital dönüşümde, ürün ve hizmetlerin niteliği ve sunulma şekli sürekli geliştirilmeli ve yenilikçi yollarla olmalıdır.
– Organizasyon Yapısı ve Yönetim Şekli
Çalışan bağlılığı, bir çok durumda müşteri katılımı kadar önemlidir. Dijital dönüşüm doğası gereği verimli sonuçlar almak için bölümler arası işbirliğini gerektirir. Dijital dönüşüm, değişimi kucaklayan şeffaf bir kültüre ihtiyaç duyar.
Başarısız olan dijital dönüşümlerin çoğu, çalışanların desteklenmemesinden kaynaklanır. İnsanlar genellikle değişimle mücadele etmeye kararlıdır. Bu yüzden en etkili değişim çabaları değişime açık iş ortamlarında ve öğrenmeyi başarabilen organizasyonlarda oluşturulur.
-Destekleyen ve Dönüşümcü Liderlik
Dönüşümcü liderlik sayesinde insanlar süreçlerde önemli rol oynadıklarını ve güvende olduklarını hissederler. Güçlü bir lider bunu hedeflemelidir, çünkü her yönetici veya lider dijital değişimin desteklenmesinde önemli bir rol oynar.
-Teknoloji Kararları
Bir teknoloji satınalmadan önce şirketin farklı departmanlarından insanlar daha doğru bir karar için bir araya gelmelidir. Bunların yarısı bilgi teknolojileri, diğer yarısı şirketin genel hedeflerini temsil etmek için birlikte çalışmalıdır.
-Entegrasyon
Verileri tam olarak analiz etmek, doğru verilere odaklanmak şirketlerin tüm alanlarına entegre edilmesine yardımcı olur. Şirketin büyüklüğü veri karmaşıklığının da büyük olması demektir. Dijital dönüşümün başarılı olması için önce bilgiyi yönetebilmek gerekir. Örneğin, şirketin eğer hem geleneksel hem de internet mağazası varsa; dijital zekayı işe dahil etmek demek dijital ve fiziksel mağazaların arasında sorunsuz bir veri entegrasyonu sağlayabilmek demektir.
-Lojistik ve Tedarik Zinciri
Başarılı bir dijital dönüşümde etkili olan şeylerden biri, ürün veya hizmetlerin ulaştırılma-verilme hızı ve güvenilirliğidir. Buradaki dijital yaklaşımlar, verimliliği artırır.
-Veri Güvenliği, Mahremiyet ve Etik
Dijital dönüşümde tüketici, kullanıcı verilerinin güvenliği ön planda tutulmalıdır.
Dijital Zekayı Şirkete Entegre Etmenin Anahtar
Başarı Göstergeleri
Kaynaklar:
https://martechtoday.com/digital-transformation-means-brands-207602
https://marketingland.com/c-suite-titles-join-upper-ranks-ceos-make-growth-digital-transformation-top-priority-226563
https://www.mckinsey.com/business-functions/organization/our-insights/unlocking-success-in-digital-transformations#
https://knowledge.insead.edu/blog/insead-blog/three-steps-for-successful-digital-integration-4319
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.