İşverenler Tarafindan Çalışanlara Ödenen Yurtiçi/Yurtdışı Gündeliklerin Vergilendirilmesi

Özet: İşverenler tarafından çalışanlara yapılan harcırah ödemeleri ücret olarak değerlendirilmekle birlikte, söz konusu ödemeler belli tutara kadar gelir vergisinden istisna olup aşan tutar ücret olarak vergiye tabidir. İşverenler tarafından 2025 yılında geçici görevle görevlendirilen personele ödenecek yurtiçi gündelik tutarları 7535 sayılı 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile yurtdışı gündelik tutarları ise 10.01.2025 tarihli ve 9396 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile belirlenmiştir.

1. Giriş

Gelir Vergisi Kanunu'na göre işverenler tarafından çalışanlara yapılan harcırah ödemeleri ücret olarak değerlendirilmekle birlikte, söz konusu ödemeler belli tutara kadar gelir vergisinden istisna edilmiş olup vergiden istisna edilen tutarın üzerinde bir ödeme yapılması halinde ise aşan kısım ücret olarak vergi tevkifatına tabi tutulmaktadır.

2025 yılında işverenler tarafından geçici görevle görevlendirilen personele ödenecek yurtiçi gündelik tutarları 7535 sayılı 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 4. maddesinde "Bağlı Cetveller" başlığının (e) bendinde yer alan 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uyarınca verilecek gündelik ve tazminat tutarları (H) Cetveli ile belirlenmiş bulunmaktadır. 2025 yılında geçerli olacak yurtdışı gündelik tutarları (KKTC dahil) ise 10.01.2025 tarihli ve 9396 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile belirlenmiş bulunmaktadır.

Bilindiği üzere, 28/12/2024 tarihli ve 32766 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 174 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığının adı "Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği" olarak değiştirilmiş olup, yurtiçi gündeliklerine ilişkin (H) Cetvelinde "Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı" yer almakta, yurtdışı gündeliklere ilişkin 9396 sayılı CBK'da ise "Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri" ibaresi yer almaktadır. Bunun nedeni 7535 sayılı 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu TBMM'ne sevk edildikten sonra söz konusu değişiklik yapılmıştır. Bu nedenle, gündelik ödemesinde en yüksek Devlet memurunun karşılığı olan bu iki unvan aynı anlama gelmektedir.

Bu çalışmada, 2025 yılında kamu veya özel sektördeki işverenler tarafından yurtiçinde ve yurtdışında hizmet erbabının geçici görevle gönderildikleri yerlerde yaptıkları giderlerine karşılık olarak ödenen harcırah ödemelerinin ne şekilde gelir vergisinden istisna edileceği incelenmiştir.

2. İşverenler Tarafından Çalışana Gündelik Ödeme Şekilleri

Uygulamada işverenler tarafından geçici görevle görevlendirilen personele ödenen harcırah ödemeleri aşağıdaki şekillerde yapılmaktadır;

• Harcırah Kanunu'na tabi olmayan işverenler tarafından geçici görevli olarak yurtiçinde görevlendirdikleri personele yapılan geçici görev harcırahı (yolluk) ödemeleri,
• Yemek ve yatma giderinin belge karşılığında gerçek gider karşılığı olarak ödenmesi (fiili yemek ve konaklama ödemelerinin belgelendirilmesi halinde),
• Harcama belgelerine bakılmaksızın yemek ve yatma giderinin nakden gündelik olarak ödenmesi,
• Kısmen belge karşılığında, kısmen de belgesiz olarak gündelik ödenmesi (kısmen nakden ve kısmen ayın olarak, başka bir ifade ile konaklama giderinin belge karşılığında, yemek giderinin nakit olarak ödenmesi gibi),
• Yemek ve yatma gideri için ödenen gerçek giderlerin belge karşılığında ödenmesinin yanında, ayrıca yemek ve yatma gideri için nakit olarak gündelik ödenmesi,
• Nakit olarak gündelik ödemesi yanında ilave olarak belge karşılığında konaklama bedeli ödenmesi.

3. Gündelik Ödemesinin Gelir Vergisinden İstisna Olması

Gelir Vergisi Kanunu'na göre; işverenler tarafından çalışanlara ödenen harcırah ödemeleri ücret kapsamında değerlendirilmektedir. Ancak, Gelir Vergisi Kanunu'nun 24. maddesinde, işverenler tarafından yurtiçinde ve yurtdışında geçici görevle görevlendirilen personele gider karşılığı olarak yapılan ve maddede yazılı ödemeler gelir vergisinden istisna edilmiştir.

GVK'nın 24/1 numaralı bendine göre; Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından harcırah veya yolluk olarak yapılan ödemeler gelir vergisinden istisna edilmiştir. Buna göre, Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından her yıl belirlenen tutarda ödenen harcırah ödemelerinin tamamı gelir vergisinden istisna edilmiştir.

GVK'nın 24/2 numaralı bendinde yer alan hükme göre ise; Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından idare meclisi başkanı ve üyeleri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına (Harcırah Kanununa tabi olsun olmasın her türlü sözleşmeli personel dahil) verilen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündelikler gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Bu gündelikler aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulmaktadır. Buna göre, Harcırah Kanununa tabi olmayan kuruluşlar tarafından ödenen gerçek yol giderlerinin tamamı, yeme ve yatma giderlerine karşılık verilen gündelikler ise belli limitler dahilinde gelir vergisinden istisna edilmektedir.

Harcırah Kanunu'na tabi olan ve olmayan kurum ve kuruluşlar tarafından, hizmet erbabına geçici görev sonrasında ödenecek harcırahından mahsup edilmek üzere görev öncesinde avans ödenebilmektedir. Bu durumda, GVK'nın 24. maddesi kapsamında istisna kapsamında avans olarak ödenen harcırah ödemeleri üzerinden 94/1. maddeye göre gelir vergisi tevkifatı yapılmayacaktır. Ancak, avans ödemelerinde damga vergisi kesintisi yapılmaktadır.

4. 2025 Yılı Vergiden İstisna Edilen Yurtiçi Gündelik Tutarları

Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından 2025 yılında ödenecek yurtiçi gündelik tutarları, 7535 sayılı 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli (H) Cetvelinde aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşmayan tutarı gelir vergisinden istisna edilmiş olmasını ve en yüksek Devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterine ödenecek gündelik tutarını dikkate aldığımızda; 1.1.2025-31.12.2025 döneminde yurt içi seyahatler için personele ödenecek olan harcırah gündeliğinin gelir vergisinden istisna edilecek tutarı 686 TL olarak belirlenmiştir. Buna göre, 2025 yılında işverenler tarafından personele yurt içi seyahatler nedeniyle ödenen harcırah gündeliğinin 686 TL'yi aşmayan kısmı gelir vergisinden istisna olacak bu tutarı aşan kısmı ise ücret olarak vergilendirilecektir.

Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere, geçici görevli personele gündelik haricinde ödenen konaklama giderinin ödenmesi konusunda ise, 2025 Yılı (H) Cetvelinin dipnotunda yer alan açıklamaya göre; 6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında gündeliklerinin %75 artırımlı miktarı, (d) fıkrasına göre yapılacak ödemelerde ise görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin %60 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50'si, müteakip 90 günü için ise müstehak oldukları gündeliklerinin %40'ı esas alınacaktır.

4.1. Aynı Aylık Seviyesindeki Devlet Memuruna Verilen Gündeliklerin Belirlenmesi

Harcırah Kanunu'na tabi kurumlar tarafından gelir vergisinden istisna edilerek 2025 yılında ödenecek gündelik tutarları, söz konusu (H) Cetvelinin (A) Bölümünde "Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri" için ödenecek gündelik tutarı ile aynı Cetvelin (B) Bölümünde "Memur ve Hizmetliler" için aylık kadro derecesi ve ek gösterge tutarına göre belirlenmektedir.

Vergiden istisna edilecek gündelik tutarının hesabında dikkate alınacak olan aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündelikler bu tutarlardır.  GVK'nın 24/2. maddesine göre, gündeliklerin istisna tutarının hesabında, aynı aylık seviyesindeki Devlet memuruna verilen gündelik tutarının esas alınması durumunda, bu tutarın bilinmesi ve kıyaslamanın bu tutarla yapılması gerekmektedir.

Harcırah gündeliğinin aynı aylık seviyesindeki Devlet memuruna verilen gündelik ile kıyaslanmasında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 43. maddesinin (A) fıkrasında yer alan aylık gösterge tablosundaki gösterge tutarının o yıl için geçerli belirlenen katsayı ile çarpılması sonucunda bulunan miktarın Devlet memuruna verilen aylık olarak kabul edilerek, Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından personeline yapılan gündelik ödemeleri için kıyaslanmasında Bütçe Kanununa ekli (H) Cetvelinin "B. Memur ve Hizmetliler" bölümü dikkate alınacaktır.

Gelir Vergisi Kanunu'nun 24. maddesinin (2) numaralı bendine göre; Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından idare meclisi başkanı ve üyeleri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına (Harcırah Kanunu'na tabi olsun olmasın her türlü sözleşmeli personel dahil) verilen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündelikler (Bu gündelikler aynı aylık seviyesindeki devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulur) gelir vergisinden istisnadır.

GVK'nın 24/2. bendinde yer alan parantez içi hükme göre bu gündelikler aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekmektedir. İşverenlerin geçici görevli personele ödeyecekleri vergiden istisna edilecek gündelik tutarını tespit edebilmesi için aynı aylık seviyesindeki Devlet memuruna ödenen gündelik tutarını bilmesi gerekmektedir. Ancak, aynı aylık seviyesinin tespiti uygulamada çok zor olmaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinde, Devlet memurlarında değişik sınıflandırmalar yapılması, aynı derecelerdeki hizmet gruplarına ödenen ücretlerin farklı olması, ayrıca Kanun'da kıyaslamanın, hangi sınıf devlet memurunun ücretiyle yapılacağının belirtilmemiş olması nedenleriyle ücret kıyaslaması yapılamamaktadır. Bu nedenle, maddede yer alan parantez içi hükmüne göre şayet aynı aylık seviyesi bilinmiyorsa, madde hükmüne göre, Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarının esas alınabilmesi mümkün bulunmaktadır.

4.2. 2025 Yılında Devletçe Verilen Gündeliklerin En Yüksek Tutarı

İşverenler tarafından personele ödenecek yurtiçi gündelik tutarları belirlenen limitler dahilinde ödendiği sürece gelir vergisi kesintisi yapılmayacak, ancak bu limitlerin aşılması halinde aradaki farklar ücret olarak gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir. En yüksek Devlet memuru Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri olduğundan, vergiden istisna edilecek gündelik tutarının belirlenmesinde esas alınan ve en yüksek Devlet memuru kabul edilen Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri için geçerli olan gündelik tutarı esas alınacaktır.

Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından gelir vergisinden istisna edilerek 2024 yılında ödenecek gündelik tutarları, söz konusu (H) Cetvelinin (A) Bölümünde "Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı"  için ödenecek gündelik tutarı ile aynı Cetvelin (B) Bölümünde "Memur ve Hizmetliler" için aylık kadro derecesi ve ek gösterge tutarına göre belirlenmektedir. 2025 yılına ilişkin (H) Cetvelinin "B. Memur ve Hizmetliler" bölümünde, aylık kadro derecesi ve ek gösterge tutarına göre Harcırah Kanunu'na tabi kurumlar tarafından memur ve hizmetli statüsünde bulunan kişilere gelir vergisinden istisna edilerek 2024 yılında ödenecek gündelik tutarları yer almaktadır.

GVK'nın 24/2. maddesinde yer alan "Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek tutarı" ifadesinden, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabi olarak çalıştırılan en yüksek Devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı için tespit edilen gündelik miktarının anlaşılması gerekmekte olup; 2025 yılında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterine ödenecek gündelik tutarı ise yukarıda yer alan (H) Cetvelinin I/A-b Bölümünde yer alan 686 TL'dir.

Geçici bir görevle memuriyet mahalli dışındaki bir yere gönderilenlerden, buralarda ve yolda öğle (saat 13:00) ve akşam (saat 19:00) yemeği zamanlarından birini geçirenlere 1/3, ikisini geçirenlere 2/3 oranında ve geceyi de geçirenlere tam gündelik verilir. Buna göre, gündeliğin 1/3'ü veya 2/3'ü oranında ödenmesi durumunda, ödenecek gündeliklerin vergiden istisna edilecek kısmının hesabında, en yüksek Devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı için 2025 yılı için tespit edilen gündelik miktarı olan 686 TL'nin 1/3'ü veya 2/3'ünün dikkate alınması gerekmektedir.

4.3. Teftiş, Denetim ve İnceleme Yetkisine Sahip Kişilere Ödenecek Gündelikler

Harcırah Kanunu'nun 33/b maddesine göre, devamlı ikamet ettikleri yerler dikkate alınarak kurumlarınca belirlenen görev merkezi, mıntıka merkezi ve grup merkezi dışına teftiş denetimi, inceleme veya soruşturma görevi ile gönderilen kişilere gündelik olarak ödenecek tutarlar aşağıdaki yer aldığı üzere artırımlı olarak ödenecektir.

Denetim elemanlarına ödenecek gündeliklerin hesabında (H) Cetvelinin I/B-a bölümündeki Ek göstergesi 8.000 ve daha yüksek olan kadrolarda bulunan memurlar için tespit edilen gündelik tutarları esas alınacaktır. 2025 yılında yapılacak ödemeler için esas alınacak tutar ise (H) Cetvelinin I/B-a bölümü) 680 TL olarak belirlenmiştir. Buna göre, teftiş, denetim ve inceleme yapanlara 2025 yılında ödenecek artırımlı gündelik tutarları şöyle olacaktır.

4.4. Denetim Elemanlarına %75 Artırımlı Konaklama Bedeli Ödenmesi

Harcırah Kanunu'nun 33/b maddesinin son fıkrasına göre; artırımlı gündelik ödenen denetim elemanlarından, yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere belge bedelini aşmamak üzere gündeliklerinin tamamına kadar olan kısmı ayrıca ödenmesi gerekmektedir. Ayrıca, 2025 yılı (H) Cetvelinde yer alan açıklamaya göre, Harcırah Kanunu'nun 33. maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında, gündeliklerin %75 artırımlı miktarı esas alınacaktır.

4.5. Denetim Elemanı Dışındaki Personele Artırımlı Konaklama Bedeli Ödenmesi

2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli (H) Cetvelinin I. maddesinin dipnotunda yer alan düzenlemeye göre; 6245 sayılı Harcırah Kanununun 33. maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında gündeliklerinin % 75 artırımlı miktarı, (d) fıkrasına göre yapılacak ödemelerde ise görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin %60 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50'si, müteakip 90 günü için ise müstehak oldukları gündeliklerinin %40'ı esas alınır.

Buna göre, yurtiçinde memuriyet mahalli dışına yapılacak geçici görevlendirmelerde, söz konusu 33/(d) fıkrasına göre görevlendirmenin;

• İlk 10 günü için gündeliklerinin %60 artırımlı miktarı kadar,
• Takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50'si kadar,
• Müteakip 90 gün için de gündeliklerinin 2/3'ünün %40'ı kadar,

konaklama gideri ödenmesi, 180 günü aşan günler için ise konaklama gideri ödenmemesi gerekmektedir.

4.6. Harcırah Ödemelerine İlişkin Gelir Vergisi Genel Tebliğlerinde Yapılan Açıklamalar

6245 sayılı Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan hizmet erbabına yapılan harcırah ödemelerinin vergilendirilmesi konusunda 128 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "Gider Karşılıklarında İstisnalar" başlıklı (J) maddesinin (2) numaralı bendinde yapılan açıklamalara göre; GVK'nın 24/2'nci maddesi gereğince, Harcırah Kanunu kapsamına girmeyen kamu ve özel kuruluşlarda çalışan hizmet erbabı ile Harcırah Kanunu kapsamına giren sözleşmeli personele verilen harcırah unsurlarından, gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatma giderlerine karşılık olarak verilen gündelikler; her yıl Bütçe Kanunu ile aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen miktarı veya aylık seviyesi, en yüksek Devlet memurunun üstünde olanlar için Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşmamak şartı ile vergiden müstesna tutulacaktır.

Harcırah gündelikleri, aynı aylık seviyesindeki Devlet memuruna verilen gündelikleri veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa, aşan kısmının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekir. Bu tür hizmet erbabının gündelikleri içinde düşünülmesi zorunlu olan, fiili yemek ve yatma giderlerinin; mesela, otel ve lokantalarda yaptıkları harcamaların doğrudan veya dolaylı olarak işveren tarafından üstlenilmesi halinde söz konusu giderler, yukarıda açıklanan mukayesede esas alınacak gündelik tutarına dahil edilecektir.

Daha sonra Harcırah Kanunu'na tabi olmayan kuruluşlar tarafından hizmet erbabına ödenecek harcırah ödemelerinin vergilendirilmesiyle ilgili olarak 138 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "3. Fiili yemek ve yatmak giderleri" başlıklı bölümünde yapılan açıklamaya göre; Gelir Vergisi Kanununun 24/2 numaralı bendine göre, Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından hizmet erbabına ödenen fiili yemek ve yatmak giderleri, Devlet Memurlarına ödenen gündeliklerle mukayesede dikkate alınmayacaktır. Ancak, yemek ve yatmak giderlerinin tevsik edilmemesi halinde, bu giderlere karşılık olarak verilen gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen miktarı veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşan kısmının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekir. Diğer taraftan, anılan personele fiili yemek ve yatmak giderleri dışında gündelik de ödendiği takdirde bu gündeliklerin tamamının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekecektir. Buna göre;

• Harcırah Kanunu'na tabi olmayan kurumların, çalıştırdıkları personele fiili yemek ve yatmak giderlerini belgelendirmeleri şartıyla bu giderlere karşılık olarak verdikleri gündelikler, Devlet memurlarına ödenen gündelikler ile karşılaştırılmaksızın tamamen gelir vergisinden müstesna tutulacaktır.
• Yemek ve yatmak giderlerinin tevsik edilmemesi halinde, bu giderlere karşılık olarak verilen gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen miktarı veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşan kısmının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekmektedir.
• Fiili yemek ve yatmak giderleri dışında nakit olarak gündelik de ödendiği takdirde bu gündeliklerin tamamının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekecektir. Fiili yemek ve yatmak giderlerinin belgelendirilmesi kaydıyla tamamı vergiden müstesna tutulacak, nakden yapılan ödemelerin ise tamamı ücret olarak vergilendirilecektir.

4.7. Yemek ve Yatmak Giderinin Belge Karşılığında Gerçek Tutarıyla Ödenmesi 

138 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde de belirtildiği üzere, Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından harcırah gündeliği karşılığı olarak hizmet erbabının fiili yemek ve yatmak giderlerini belgelendirilmesi şartıyla, işverenlerce yapılan ödemeler, Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarı ile kıyaslanmaksızın tamamı gelir vergisinden istisna edilecektir. Personel tarafından geçici görev yerinde yapılan yemek ve yatma giderlerinin Vergi Usul Kanunu'nda yer alan belgelerle tevsik edilmesi halinde işveren tarafından belge karşılığında ödenecek bedelin tamamı gelir vergisinden istisna olacaktır.

4.8. Nakden Ödenen Gündeliklerin Vergiden İstisna Edilecek Tutarının Hesaplanması

İşverenler tarafından yemek ve yatmak giderlerine karşılık harcırah gündeliğinin tamamının nakden ödenmesi halinde yapılan ödemenin, aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündelikleri veya Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarını aşmamak kaydıyla vergiden müstesna tutulması, aşan kısmın ise ücret olarak vergilendirilmesi gerekmektedir. 138 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde ise yemek ve yatmak giderlerine karşılık harcırah gündeliğinin tamamının nakden ödenmesi halinde yapılan ödemenin, aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündelik tutarını (veya Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarını) aşmamak kaydıyla vergiden müstesna tutulması, aşan kısmın ise ücret olarak vergilendirilmesi gerektiği açıklanmıştır.

Gelir Vergisi Kanunu'nda, yapılan gündelik ödemelerinin vergiden istisna edilecek tutarının tespitinde ikili bir kıyaslama yapılması gerektiği belirtilmekle beraber (Devlet memurlarına verilen gündelikleri veya Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarını) kıyas yapılacak gündelikler arasına veya denilmek suretiyle Harcırah Kanunu'na tabi olmayan kuruluşlara Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarını esas alma olanağı kendiliğinden verilmiş bulunmaktadır. Ancak, Harcırah Kanunu'na tabi olmayan bazı işverenler tarafından vergiden istisna edilecek gündelik tutarının tespitinde kamudaki aynı aylık seviyesine denk gelen gündelik tutarına göre kıyaslama yapılmakta; bazı işverenler tarafından ise Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarı esas alınarak kıyaslama yapılmaktadır.

Örnek 1: İstanbul'daki (X) Firması, Mart/2025 ayında geçici görevli olarak 5 günlüğüne Ankara'ya gönderdiği hizmet erbabına, dönüşünde yeme ve yatma giderine karşılık olarak toplam 5.000 TL nakden gündelik ödemiştir. Hizmet erbabı konaklama için belge ibraz etmemiştir. Örnekte ihmal edilmiş olan gerçek yol giderinin tamamı vergiden istisna edilerek ayrıca kişiye ödenecektir. Gelir vergisinden istisna edilerek ödenecek gündelik tutarı şöyle hesaplanacaktır.

Kişiye ödenen 5.000 TL gündelik tutarından 2025 yılı için en yüksek Devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı için tespit edilen gündelik miktarı olan 686 TL'yi aşan kısmı vergilendirileceğinde, 5 günlük gündelik tutarı olan 3.430 TL'yi aşan tutar olan 1.570 TL net ücret ödemesi olarak brüte tamamlanıp gelir vergisine tabi tutularak kişiye ödenecektir.

4.9. Teftiş, Denetim ve İnceleme Yetkisine Sahip Bulunan Kişilere Ödenecek Gündeliklerin Vergilendirilmesi

Denetim elemanlarına ödenecek gündeliklerin hesabında (H) Cetvelinin I/B-a bölümündeki Ek göstergesi 8.000 ve daha yüksek olan kadrolarda bulunan memurlar için tespit edilen gündelik tutarları esas alınacaktır. 2025 yılında yapılacak ödemeler için esas alınacak tutar ise (H) Cetvelinin I/B-a bölümü) 680 TL olarak belirlenmiştir. Harcırah Kanunu'nun 33/b maddesinde, devamlı ikamet ettikleri yerler dikkate alınarak kurumlarınca belirlenen görev merkezi, mıntıka merkezi ve grup merkezi dışına teftiş denetimi, inceleme veya soruşturma görevi ile gönderilen kişilere gündelik olarak ödenecek tutarlar belli katsayılar ile çarpımı sonucunda bulunacak tutarlardan ödenmektedir. Buna göre, teftiş, denetim ve inceleme yapanlara 2025 yılında ödenecek artırımlı gündelik tutarları şöyle olacaktır.

Harcırah Kanunu'nun 33/b maddesinin son fıkrasına göre; artırımlı gündelik ödenen denetim elemanlarından, yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere belge bedelini aşmamak üzere gündeliklerinin tamamına kadar olan kısmı ayrıca ödenmesi gerekmektedir. 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli (H) Cetvelinin I. maddesinin dipnotunda yer alan düzenlemeye göre; Harcırah Kanununun 33. maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında gündeliklerinin %75 artırımlı miktarı; (d) fıkrasına göre yapılacak ödemelerde ise görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin %60 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50'si, müteakip 90 günü için ise müstahak oldukları gündeliklerinin %40'ı esas alınacaktır.

Örnek 2: İstanbul'da bulunan (X) Bankasında çalışan Müfettiş Bay (A), Mart/2025 ayında 15 gün süre ile geçici görevli olarak Türkiye düzeyinde teftişe gönderilmiştir. Ödevliye yemek ve yatma giderine karşılık olarak toplam 15.000 TL gündelik ödenmiştir. Ödevli konaklama gideri için belge ibraz etmemiş, gerçek yol gideri ise vergiden istisna edilerek kendisine ödenmiştir. 2025 yılında vergiden istisna edilecek gündelik tutarının tespitinde kıyaslamada esas alınacak Türkiye düzeyindeki denetim elemanının gündeliği (680X1,3=) 884 TL'dir. Kıyaslamada dikkate alınacak 15 günlük gündelik tutarı ise (884X15=) 13.260 TL olup, ödevliye ödenen 15.000 TL gündelik tutarının 13.260 TL'si gelir vergisinden istisna edilecek, (15.000-13.260=) 1.740 TL'si net ücret olarak brüt ücrete tamamlanıp, gelir vergisi tevkifatına tabi tutulacaktır.

4.10. Yemek ve Yatma Giderinin Belge Karşılığında Ödenmesinin Dışında Ayrıca Nakit Olarak Gündelik Ödenmesi Durumu

138 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "3. Fiili yemek ve yatmak giderleri" başlıklı bölümünde yapılan açıklamalara göre; Gelir Vergisi Kanununun 24'üncü maddesinin 2 numaralı bendine göre, Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından hizmet erbabına ödenen fiili yemek ve yatmak giderleri Devlet Memurlarına ödenen gündeliklerle mukayesede dikkate alınmayacaktır. Ancak, yemek ve yatmak giderlerinin tevsik edilmemesi halinde, bu giderlere karşılık olarak verilen gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen miktarı veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşan kısmının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekir.

Diğer taraftan, anılan personele fiili yemek ve yatmak giderleri dışında gündelik de ödendiği takdirde bu gündeliklerin tamamının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekecektir. Dolayısıyla, personele belge karşılığında fiili yemek ve yatma giderleri ödendikten sonra, ayrıca nakit olarak gündelikte ödenmesi durumunda bu gündeliklerin tamamının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekir. Genel Tebliğde yapılan açıklamaya baktığımızda, işverenler tarafından geçici görevli olarak görevlendirilen çalışanlara belge karşılığında fiili tutarı ile yemek ve yatma gideri ödendikten sonra ayrıca birde nakit olarak yemek ve yatma giderine karşılık olarak gündelik ödenmesi durumunda, nakit olarak ikinci kez yapılan gündelik ödemelerinin ücret olarak kabul edilmesi ve vergilendirilmesidir.

4.11. Yurtiçi Konaklama Bedelinin Belgelendirilmesi, Yemek Bedelinin Belgelendirilememesi Durumu

Harcırah ödemelerinde vergiden istisna edilecek tutarın tespitinde en sıkıntılı durum, harcırahın kısmen nakten kısmen de belge karşılığında ödenmesi durumudur. Harcırah Kanununun 33/b maddesinin son fıkrasına göre; artırımlı gündelik ödenen denetim elemanlarından, yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere belge bedelini aşmamak üzere gündeliklerinin tamamına kadar olan kısmı ayrıca ödenmesi gerekmektedir. Ayrıca, 2024 yılı (H) Cetvelinde yer alan açıklamaya göre, Harcırah Kanununun 33. maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında, gündeliklerin %75 artırımlı miktarı esas alınacaktır. Harcırah Kanunu'nun 33/d. maddesinde, Kanun kapsamında gündelik ödenenlerden denetim elemanları hariç olmak üzere yurt içinde yatacak yer temini için ödedikleri konaklama ücretini belgelendirenlere, 180 güne kadar artırımlı gündelik ödenebilecektir. Harcırah Kanunu'na tabi kuruluşlar tarafından yapılacak olan bu uygulamanın, Harcırah Kanunu'na tabi olmayan kuruluşlarda da uygulanması mümkün bulunmaktadır.

Harcırah Kanunu'nun 33. maddesinde yapılan değişiklikler çerçevesinde kamudaki personele ve denetim elemanlarına ilave konaklama gideri ödemesi sağlanmıştır. Ödenen gündeliklerin yemek ve yatma giderini karşılamaktan uzak olması nedeniyle, konaklama giderini biraz daha karşılanabilmesi için ilave olarak gündelik dışında konaklama giderinin belgelendirilmesi şartıyla ödeme yapılması kamudaki çalışanlara sağlanmıştır. Vergi İdaresi de aynı uygulamanın Harcırah Kanunu'na tabi olmayan kuruluşların personeline ve denetim elemanına da sağlanması konusunda görüşler bildirmiştir. Gelir İdaresince son yıllarda verilen görüşlerde, nakit gündelik ödemesinin yanında belgelendirilen ilave konaklama gideri ödenmesi durumunda daha da geniş bir yorum yapılmış ve işverenleri ve çalışanları rahatlatan görüşler verilmiştir. Aslında kamuda çalışanlara sağlanan ilave konaklama ödenmesinin özel sektör tarafından da uygulanması noktasında verilen görüşler son derece yerinde olmuştur.

Konu hakkında Gelir İdaresi tarafından son yıllarda verilen görüşlerde ise; Gelir Vergisi Kanunu'nun 24/2, 61 ve 94. maddelerinde yer alan hükümler ile 138 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yapılan açıklamalardan bahsedildikten sonra; Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan şirket tarafından sürekli görev mahalli dışında (yurtdışında veya yurtiçinde) geçici olarak görevlendirilen personele;

• Fatura karşılığında ödenen gerçek yol (gidiş-dönüş) bedelinin tamamının gelir vergisinden istisna tutulması,
• Gider karşılığı olarak yapılan fiili yemek ve konaklama ödemelerinin (Devlet memuruna ödenen harcırah gündeliği ile mukayese edilmeksizin), Vergi Usul Kanunu uyarınca belgelendirilmesi halinde, tamamının vergiden müstesna tutulması,
• Konaklama bedelinin Vergi Usul Kanunu uyarınca belgelendirilmesi, yemek bedelinin belgelendirilememesi durumunda, konaklama bedelinin tamamının vergiden istisna edilmesi, yemek bedelinin ise bu giderlere karşılık olarak verilen gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen miktarı aşan kısmının ücret olarak vergiye tabi tutulması,
• Yemek ve konaklama giderlerinin Vergi Usul Kanunu uyarınca belgelendirilmemesi halinde, yapılan ödemenin aynı aylık seviyesindeki Devlet memuruna verilen gündelik tutarını (veya Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarını) aşmaması kaydıyla vergiden müstesna tutulması, aşan kısmın ise ücret olarak vergilendirilmesi,

gerektiği açıklanmıştır (İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 7.3.2019 tarih ve 62030549-125[6-2017/291]-199809 sayılı özelgesi.).

Örnek 3: İstanbul'da faaliyet gösteren bir tekstil firması, Mart/2025 ayında bir personeli geçici görevle 15 günlüğüne Antalya'ya göndermiştir. Ödevli, 15 gün bir otelde kalmış ve dönüşünde kendisine fatura karşılığında 20.000 TL konaklama gideri ödenmiştir. Personele belgelendirmediği yemek gideri için 15.000 TL nakit gündelik ödenmiştir. 2025 yılında vergiden istisna edilecek en yüksek gündelik tutarı 686 TL'dir. Ödevliye 15 gün için ödenen gündeliğin vergiden istisna edilecek tutarı (15X686 TL=) 10.290 TL'dir. Bu tutarın üzerinde ödenen (15.000-10.290=) 4.710 TL gündelik miktarının ücret olarak vergilendirilmesi gerekir. Ödevlinin konaklama bedeli olarak 15 gün için otele ödemiş olduğu 20.000 TL'nin tamamı gelir vergisinden istisna edilecektir.

Gelir İdaresinin son görüşlerine göre, belge karşılığında ödenen konaklama giderinin tamamı vergiden istisna edilecektir. Buna göre, konaklama bedeli için ücretliye ödenen 20.000 TL'nin tamamı vergiden istisna edilecektir. Sonuç olarak ödevliye nakit olarak ödenen 10.290 TL gündeliğinin haricinde 20.000 TL'de konaklama bedeli olmak üzere toplam 30.290 TL gündelik tutarı vergiden istisna edilecektir. Bu tutarların üzerinde yapılan 4.710 TL ise ücret olarak brüte tamamlanıp gelir vergisi tevkifatına tabi tutulacaktır. Örnekte, kişinin yapmış olduğu gerçek yol giderinin tamamı vergiden istisna edilerek işveren tarafından ayrıca ödenecektir.

4.12. Harcırah Ödemelerindeki Konaklama ve Yol Giderlerine İlişkin KDV Tutarlarının İndirim Konusu Yapılması ve Belge Düzeni

İşverenler tarafından personele yapılan harcırah ödemeleri Gelir Vergisi Kanununa göre ücret mahiyetinde olduğundan, bu ödemelerin anılan Kanunun 238 inci maddesi gereğince ücret bordrosu ile tevsik edilmesi ve temin edilen belgelerin bu bordroya ek yapılması gerekir.

İşverenler tarafından personele yapılan harcırah ödemeleri Gelir Vergisi Kanununa göre ücret mahiyetinde olduğundan, bu ödemeler vasıtasıyla personel tarafından yapılan harcamalara ait KDV'nin indirim konusu yapılması mümkün değildir. Ancak, gerçek gider yöntemine göre belgelendirilmesine bağlı olarak ve belgede yer alan tutarla sınırlı karşılanan konaklama ve yol masraflarının Gelir Vergisi Kanunu uyarınca gelir vergisinden istisna olan kısmına isabet eden KDV tutarları, harcamaların faaliyete yönelik olması ve bunlara ilişkin fatura ve benzeri vesikaların Kurum adına düzenlenmesi kaydıyla genel esaslar çerçevesinde indirime konu edilebilecektir. Diğer taraftan, personel adına düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV'nin her halükarda indirim konusu yapılamayacağı tabiidir (www.gib.gov.tr/Özelge Sistemi (Ankara Vergi Dairesi Başkanlığının 03.11.2020 tarih ve 27575268-105[227-2017-366]-288397 sayılı özelgesi).

Özetle, harcırah ödemelerinde işverenler tarafından uygulanan gerçek gider yönteminde (belgeye dayalı) iş seyahatine giden elemanın yapmış olduğu seyahat, konaklama ve yemek giderleri belgeye dayalı olarak gerçek tutarları üzerinden GVK'nın 40/4. maddesi kapsamında gider yazılır, bu kapsamda belge üzerinde gösterilen ve ödenen KDV ise indirim olarak dikkate alınacaktır.

5. 2025 Yılı Vergiden İstisna Yurtdışı Gündelikler

6245 sayılı Harcırah Kanununa göre, hizmet erbabına ödenecek yurtdışı gündelik miktarı gidilecek ülkeye, memur ve hizmetlilerin aylık veya ücret tutarları ile görevin mahiyetine göre her yıl Cumhurbaşkanı tarafından tespit edilmektedir. Yurtdışı gündelik tutarları her yıl Cumhurbaşkanı Kararı ekinde KKTC için (TL) cinsinden belirlenmekte; diğer ülkeler için ise gidilecek ülkeye göre yabancı para cinsinden belirlenmektedir.

Gelir Vergisi Kanunu'na göre gider karşılı olarak yapılan harcırah ödemeleri ücret sayılmakla beraber, Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından harcırah veya yolluk olarak yapılan ödemeler ile Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan işverenler tarafından hizmet erbabına ödenen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündeliklerin, aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündelikleri veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşmayan tutarı gelir vergisinden istisna edilmiştir.

6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 34. maddesine göre, en son 2025 yılında yurtdışı gündelik tutarları 11.01.2025 tarihli ve 32779 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 9396 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile belirlenmiş bulunmaktadır. Gelir Vergisi Kanunu'nun 24. maddesine göre; Harcırah Kanunu'na tabi kurumlar tarafından harcırah veya yolluk olarak yapılan ödemeler ile Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından idare meclisi başkanı ve üyeleri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına (Harcırah Kanununa tabi olsun olmasın her türlü sözleşmeli personel dahil) verilen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündelikler (Bu gündelikler aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulur.) gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Harcırah Kanunu uygulamasında, gerek yurtiçi gerekse yurtdışı gündelik ödemelerinde en yüksek Devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterine ödenen gündelik tutarı esas alınacaktır.

5.1. KKTC'de Ödenecek Vergiden İstisna Gündelik Tutarları

İşverenler tarafından hizmet erbabına ödenecek yurtdışı gündelik miktarı gidilecek ülkeye, memur ve hizmetlilerin aylık veya ücret tutarları ile görevin mahiyetine göre her yıl tespit edilmektedir. Yurtdışı gündelik tutarları her yıl KKTC için (TL) cinsinden belirlenmekte; KKTC hariç diğer ülkeler için ise gidilecek ülkeye göre yabancı para cinsinden belirlenmektedir. 2025 yılında KKTC için yurtdışı gündelik tutarları 9396 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ekinde yer alan "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne Yapılacak Yolculuklarda Verilecek Gündeliklere Dair Karar" ile belirlenmiştir. Söz konusu Karar ekinde yer alan Cetvelde belirlenen yurtdışı gündelik tutarları gelir vergisinden istisna olup, belirlenen tutarların aşılması halinde aradaki farkın ücret olarak gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir.

Harcırah Kanunu'na tabi kuruluşlarca, yıllık olarak belirlenen miktarlara göre yapılan yurtdışı harcırah ödemelerinin tamamı gelir vergisinden istisna edilmiştir. Harcırah Kanununa tabi olmayan kuruluşlar tarafından ödenen gerçek yol giderlerinin tamamı, yeme ve yatma giderlerine karşılık verilen gündelikler ise belli limitler dahilinde gelir vergisinden istisna edilmektedir. Harcırah Kanununa tabi olmayan kuruluşlarda yurtiçi harcırah ödemelerinde olduğu gibi gerçek yol giderlerinin tamamı gelir vergisinden istisnadır. Yemek ve yatma giderlerinde ise belge ile tevsik edilen gerçek tutarları ile ödendiğinde herhangi bir sınırlamaya tabi olmaksızın tamamı vergiden istisna edilmektedir. Ancak, yeme ve yatma giderinin nakit olarak ödenmesi durumunda, yine yurtiçi harcırah ödemelerinde olduğu gibi, vergiden istisna edilecek tutarın hesabında aynı aylık seviyesindeki Devlet memuruna verilen gündelikler veya en yüksek Devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterine ödenen yurtdışı gündelik tutarı esas alınacaktır. Kısmen belge karşılığında, kısmen de nakit olarak yapılan gündelik ödemelerinde ise yurtiçi gündelik ödemelerinde olduğu gibi işlem yapılacaktır.

5.2. KKTC İçin Belirlenen Gündelik Tutarlarına İlişkin Karar ve Cetvel

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne sürekli veya geçici bir görevle gönderilenlerin, gidiş ve dönüşleri ile geçici görevlendirme süreleri için verilecek gündelik miktarları, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne Yapılacak Yolculuklarda Verilecek Gündeliklere Dair 9396 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ekinde yer alan aşağıdaki Cetvelde yer almaktadır.

Buna göre; 2025 yılında KKTC için vergiden istisna olarak verilebilecek en yüksek gündelik tutarı 1.470 TL olabilecektir. Buna göre, özel sektör işverenleri tarafından, ücret seviyesi ne olursa olsun, çalışanlarına Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne yapacağı seyahatler nedeniyle anılan tutarda vergiden istisna gündelik ödenebilecektir. Bu tutarı aşan ödemelerin ise GVK'nın 24/2. maddesi gereğince net ücret ödemesi kabul edilerek vergiye tabi tutulması gerekmektedir.

5.3. KKTC'ye Giden Personele %50 Artırımlı Gündelik ile Ayrıca Konaklama Gideri Ödenmesi

Yurtdışı Gündeliklerine Dair Kararda, KKTC'ye yapılacak geçici görevlendirmelerde ilk 10 gün için %50 artırımlı gündelik uygulaması yoktur. 9369 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile KKTC'ye yapılacak seyahatlerde Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterine ödenecek gündelik tutarı en son 2025 yılında 1.470 TL olarak tespit edilmiştir. İşverenler tarafından KKTC'ye yapılacak seyahatler nedeniyle personele ödenecek harcırah gündeliğinin tespitinde yukarıdaki tabloda yer alan aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündelik tutarları esas alınacaktır. Ancak, aynı aylık seviyesinin tespit edilememesi durumunda en yüksek Devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterine için belirlenen tutarı esas almaları mümkün bulunmaktadır.

2025 yılında uygulanacak, KKTC'ye Yapılacak Yolculuklarda Verilecek Gündeliklere Dair Kararın 3. maddesinin birinci bendinde yer alan hükme göre; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne geçici görevle gönderilen ve bu Karar hükümlerine göre gündelik ödenenlerden, yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere, belge bedelini aşmamak ve her defasında on gün ile sınırlı olmak üzere, gündeliklerinin %75'ine kadar olan kısmı yatacak yer ücreti olarak ödenir. Bu hükme göre, KKTC'ye geçici görevle gönderilen personele nakit olarak ödenen gündeliğin dışında, yatacak yer temini için ödedikleri konaklama giderini belgelendirmeleri durumunda, belge bedelini aşmamak ve her defasında 10 gün ile sınırlı olmak şartıyla gündeliklerinin %75'ine kadar olan kısmın ayrıca ödenmesi gerekmektedir. 

5.4. Yurtdışı Gündelik Tutarlarına İlişkin Cetvel

2025 yılında uygulanan Yurtdışı Gündeliklerine Dair 9396 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ekinde yer alan Yurtdışı Gündeliklerinin Hesaplanmasında Esas Alınacak Cetvelde gidilecek ülke/para birimleri ile görev unvanı/kadro derecesine göre, Devlet memurlarına ödenecek yurtdışı gündelik tutarları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

GVK'nın 24/1. maddesine göre Harcırah Kanununa tabi işverenler tarafından söz konusu Cetvelde yer alan yurtdışı gündelik tutarları gelir vergisinden istisna edilerek hizmet erbabına ödenecektir. GVK'nın 24/2. maddesi hükmü gereğince de Harcırah Kanununa tabi olmayan işverenler tarafından, personele yapılan yurtdışı gündelik ödemelerinde tespit edilebilmesi halinde aynı aylık seviyesindeki Devlet memuruna ödenecek gündeliklerin veya Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarının, vergiden istisna edilecek yurtdışı gündelik tutarı olarak Cetvelde yer alan tutarlar dikkate alınacaktır.

Buna göre, 2025 yılında vergiden istisna edilecek en yüksek yurtdışı gündelik tutarları (Cetvelin II. Sütununda yer alan Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterine ödenen gündelikler) ülkeler/para birimleri itibariyle aşağıdaki gibidir.

5.5. 2025 Yılında Vergiden İstisna Edilecek Yurtdışı En Yüksek Gündelik Tutarı

Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek tutarı olarak aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündelikleri veya Yurtdışı Gündeliklerinin Hesaplanmasında Esas Alınacak Cetvelin II. Sütununda Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterine ödenen gündelikler esas alınacaktır.

Buna göre, yemek ve yatmak giderlerine karşılık harcırah gündeliğinin tamamının nakden ödenmesi halinde yapılan ödemenin, aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündelikleri veya Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarını aşmamak kaydıyla vergiden müstesna tutulması, aşan kısmın ise ücret olarak vergilendirilmesinin gerekmektedir. GVK'nın 24/2. maddesinde parantez içinde yer alan, "Bu gündelikler aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulur." hükmü gereğince işverenler tarafından, aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündelikler esas alınabilecektir.

Ancak, aynı aylık seviyesindeki Devlet memuru tespit edilemeyen durumlarda, vergiden istisna edilebilecek kısmının hesaplanmasında, Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabi olan Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterine ödenen gündelik tutar esas alınacaktır.

GVK'nın 24/2 numaralı bendinde; Harcırah Kanunu'na tabi olmayan personele ödenen yurt dışı harcırah gündeliğinin, "aynı aylık seviyesindeki Devlet memuruna verilen gündelikleri veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek tutarı" ile kıyaslamak suretiyle istisna edilmesi hükme bağlanmıştır. Bu hükme göre, Harcırah Kanunu'na tabi olmayan personele yurt dışı harcırah tutarının istisna edilmesinde, öncelikle Harcırah Kanunu'na tabi olan personele ödenecek ve yurt dışı harcırahın istisna edilmesinde esas alınacak; harcırah tutarının, seyahatin ilk on günü için ödenecek harcırah tutarının, konaklama giderlerinin fatura ile belgelendirilmesinde ödenecek harcırah tutarının, konaklama giderlerinin fatura ile belgelendirilmemesinde ödenecek harcırah tutarlarının bilinmesi gerekir.

Buna göre, Harcırah Kanunu'na tabi olmayan personele ödenen harcırah tutarının istisna edilmesinde öncelikle; aynı aylık seviyesindeki Devlet memurunun ücretinin bilinmesi ve bu ücrete göre kıyaslama yapılması gerekir. Ancak, Devlet memurlarının gerek dereceler itibariyle, gerekse değişik sınıflar itibariyle kıyaslama yapılması çok mümkün bulunmamaktadır. Bu nedenle, Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan personele ödenen yurt dışı harcırah gündeliğinin istisna edilmesine esas olan kıyaslamanın; bu kapsamdaki personele ödenen ücret gelirine bakılmaksızın en yüksek Devlet memuruna ödenen yani Yurt Dışı Gündeliklerine Dair Karar'a ekli Cetvelin II. Sütunda yer alan harcırah gündeliği ile yapılması mümkün bulunmaktadır.

5.6. Yemek ve Yatmak Giderlerinin Nakden Ödenmesi Durumunda Vergilendirme

Gelir Vergisi Kanununun 24/2. maddesine göre, yemek ve yatmak giderlerine karşılık harcırah gündeliğinin tamamının nakden ödenmesi halinde yapılan ödemenin aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen miktarı veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşmamak şartıyla vergiden müstesna tutulması, aşan kısmının ise ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekir. Diğer taraftan, anılan personele fiili yemek ve yatmak giderleri dışında gündelik de ödendiği takdirde bu gündeliklerin tamamının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekecektir. Bu uygulama, yurt dışı harcırahları için de geçerli bulunmaktadır.

Harcırah Kanununa tabi olmayan işverenler, Cetvelde yer alan ülkelerde görevlendirdikleri personele ödeyecekleri yurtdışı gündeliklerin vergiden istisna edilecek tutarının belirlenmesinde yapılacak kıyaslamada, aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliği veya Cetvelin II. Sütunda en yüksek Devlet memuru için verilecek gündelik tutarını esas alacaklardır. Bu tutarlar yurtdışı gündeliklere ilişkin Cetvelde ülkeler ve para birimleri olarak yer almaktadır. İşverenler, görevlendirdikleri personele ödeyecekleri yurtdışı gündeliklerin vergiden istisna edilecek tutarını tespit ederken yapılacak kıyaslamada Cetvelde yer almayan ülkeler için Cetvelin son satırında "Diğer AB Ülkeleri" ve "Diğer Ülkeler" satırlarındaki yurtdışı gündelik tutarlarını esas alacaklardır.

Örnek 1: İstanbul'da faaliyette bulunan (X) A.Ş. Mart/2025 ayında geçici görevli olarak 20 günlüğüne ABD'ye göndermiş olduğu personele günlük 250 Dolardan toplam 5.000 Dolar nakden gündeliğini avans olarak ödemiştir. Ödevliye dönüşünde belge karşılığında 50.000 TL uçak seyahati için ödeme yapılmıştır. Ödevli, görev dönüşünde konaklama için belge ibraz etmemiştir. Örnekte, vergiden istisna edilecek gündelik tutarının tespitinde Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarı esas alınmıştır.

Ödevliye görev dönüşünde işveren tarafından 20 gün için nakden ödenen 5.000 Dolar gündelik tutarının, 2025 yılı için en yüksek Devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri için tespit edilen yurtdışı gündelik miktarı olan 182 Doların 10 gün için %50 artırımlı tutarı olan 2.730 Dolar ile kalan 10 gün için normal gündelik tutarı olan 1.820 Doların toplamı olan 4.550 Dolar gelir vergisinden istisna edilecek; bu tutarı aşan gündelik tutarı olan 450 Dolar ise ücret olarak gelir vergisi tevkifatına tabi tutularak (450 Dolar net ücret ödemesi olarak brüte tamamlanarak vergi tevkifatı yapılacaktır.) kişiye ödenecektir. Gerçek yol gideri olan ve belge ile tevsik edilen uçak yolculuğu için ödenen 50.000 TL'nin tamamı gelir vergisinden istisna edilerek kişiye ödenecektir.

5.7. Yurtdışında İlk 10 Gün İçin %50 Fazla Gündelik Ödenmesi

En son yurtdışı gündeliklerin belirlendiği 9396 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararına göre 2025 yılında; yurtdışına veya sürekli görevle yurtdışında iken başka ülkelere geçici görevle gönderilenlere, Türkiye'den veya sürekli görevle bulundukları ülkelerden her çıkışlarında, seyahat ve ikamet süresinin ilk 10 günü için ödenecek gündelikler, ekli Cetveldeki miktarların %50 artırılması suretiyle hesaplanır. Harcırah Kanununa tabi olmayan kuruluşlarda vergiden istisna edilecek yurt dışı gündelik tutarının hesaplanmasında, aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliğin tespit edilemediği durumlarda, "Yurt Dışı Gündeliklerinin Hesaplanmasında Esas Alınacak Cetvel" in II. Sütununda yer alan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanına ödenen gündeliğin ilk 10 gün için %50 artırarak dikkate alınması gerekir.

Örnek 2: Merkezi İstanbul'da bulunan (Y) A.Ş. tarafından Mart/2025 ayında 8 günlüğüne Hollanda'ya geçici görevle gönderilen hizmet erbabına, dönüşünde yeme ve yatma giderleri karşılığı olarak ödenen 2.000 Euro harcırah gündeliğinin gelir vergisinden istisna edilecek tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır. Ödevli konaklama için işverenine ayrıca belge ibraz etmemiştir. Ödevliye dönüşünde belge karşılığında 30.000 TL uçak seyahati için ödeme yapılmıştır. Harcırah Kanununa tabi olmayan bu işveren tarafından yapılan gündelik ödenmesinde aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliğin tespit edilemediğini varsayılmıştır.

5.8. Yurtdışında Konaklama Gideri İçin İlave Ödeme Yapılması

9396 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararına göre, Yurtdışı Gündeliklerine Dair Kararın 4. maddesinin 2. fıkrasında yer alan hükme göre; Türkiye'den yurtdışına geçici görevle gönderilenlerden, seyahat ve ikamet süresinin ilk 10 günü ile sınırlı olmak kaydıyla, yurtdışında yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri fatura ile belgelendirenlere, faturada gösterilen günlük yatak ücretinin birinci fıkrada belirtildiği şekilde artırımlı olarak hesaplanan gündeliklerinin %40'ına kadar olan miktar için bir ödeme yapılmaz, %40'ını aşması halinde ise aşan kısmın sadece %70'i ayrıca ödenir. Ancak, yatacak yer temini için ödenecek günlük ilave miktar, artırımlı olarak hesaplanan gündeliklerin ekli Cetvelin;

ü I-III no.lu sütunlarda gösterilen unvanlarda bulunanlar için %100'ünden,

ü IV-VIII no.lu sütunlarda gösterilen kadrolarda bulunanlar için %70'inden,

fazla olamaz. Kararın 3. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca ekli Cetvelde gösterilen miktarlardan daha aşağı miktarda gündelik belirlenmesi durumunda, yatacak yer ücretinin hesaplanmasında, ekli Cetvelde gösterilen gündeliklerin artırımlı miktarları esas alınır. Bu madde hükmü yurtdışı sürekli görev harcırahının hesabında dikkate alınmaz.

5.9. Yurtdışı Gündeliklerin Belge Karşılığında Gerçek Tutarıyla Ödenmesi

138 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yer alan açıklamalara göre, Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan işverenler tarafından harcırah gündeliği karşılığı olarak hizmet erbabının gerçek (fiili) yemek ve yatmak giderlerini belgelendirilmesi şartıyla, işverenlerce yapılan ödemeler, Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarı ile mukayese edilmeksizin tamamı vergiden müstesna tutulacaktır. Ancak, gerek gerçek yol giderlerinin, gerekse yeme ve yatma giderlerinin, ticari kazancın elde edilmesi ile ilgili olması ve yapılan giderlerin 213 sayılı Vergi Usul Kanununda yer alan belgeler ile tevsik edilmesi gerekmektedir. Buna göre, belge karşılığı konaklama ve yemek bedeli ödenmesi durumunda, yapılan ödemelerin tamamı gelir vergisinden istisna olacaktır. İşverenlerin personele yemek ve yatma giderinin gerçek gider yöntemine göre belge karşılığında ödenmesi durumunda, personele ikinci kez ayrıca nakit olarak gündelik ödenmesi mümkün değildir. Belge karşılığında gerçek tutarı ile vergiden istisna edilerek ödenen yemek ve yatma giderinin dışında ayrıca nakit olarak ikinci kez ödeme yapılması durumunda, nakit olarak yapılan bu ikinci ödemenin tamamının ücret olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.

Örnek 3: (Z) Firması, Mart/2025 ayında personeli geçici görevli olarak 10 günlüğüne Almanya'ya göndermiş ve dönüşünde belge karşılığında (gerçek-fiili tutarıyla) toplam 2.000 Euro konaklama bedeli ile 1.500 Euro yemek bedelini kişiye nakden ödemiştir. Firma tarafından geçici görevli olarak görevlendirilen personele belge karşılığı ödenen konaklama bedeli ile yemek bedelinin toplamı olan 3.500 Euro'nun tamamı, en yüksek Devlet memuruna verilen gündelik tutarı ile kıyaslama yapılmaksızın gelir vergisinden istisna edilecektir.

5.10. Yurtdışı Konaklama Bedelinin Vergi Usul Kanunu Uyarınca Belgelendirilmesi, Yemek Bedelinin Belgelendirilememesi Durumunda Vergilendirme

193 sayılı GVK'nın 40/4, 57/8-c ve 68/3'üncü maddelerinde ticari, zirai ve mesleki faaliyetle ilgili seyahat giderlerinin, yapılan işin önemi ve genişliği ile mütenasip bulunmak ve seyahat maksadının gerektirdiği süreyle sınırlı olmak şartı ile kazançtan indirilebileceği hükme bağlanmıştır. Diğer taraftan GVK'nın 24/2'nci maddesinde de Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler yani ticari, zirai ve mesleki işletmeler ile kurumlar tarafından, işle ilgili seyahat yapan görevlilere, yemek ve yatmak giderlerine karşılık olarak verilen gündeliklerin belli sınırlamalar kapsamında vergiden müstesna olduğu belirtilmiştir.

Bir firma tarafından yapılan bir özelge talebinde; şirketin yönetim kurulu başkanının Avrupa'daki sipariş alım işlemlerini yürütmek amaçlı yılın yarısından fazla gününde bir ülkede bulunduğu, yılın geri kalan günlerinde Türkiye'de imalatçı firmalara verilen siparişlerin tamamlanma faaliyetini yürüttüğü belirtilerek, yapılan harcırah ödemelerinin ne şekilde vergiden istisna edilerek ödeneceği ile yurt dışında geçirilen günler için ödenen harcırah ödemelerinin kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider yazılıp yazılamayacağının sorulması üzerine, Gelir İdaresi tarafından verilen görüşte; GVK'nın 24/2, 61, 94, 96. maddelerinde yer alan hükümler ile 138 seri no.lu GVGT'de yapılan açıklamalardan bahsedildikten sonra aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır.

GVK'nın 61 inci maddesinde; ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanmış, aynı Kanunun 94/1 inci maddesi ile hizmet erbabına ödenecek ücretlerin 103 ve 104 üncü maddeleri kapsamında gelir vergisi tevkifatına tabi tutulacağı hüküm altına alınmıştır. Bu hükümlere göre, şirketin Avrupa'daki sipariş alım işlemlerini yürütmek amacıyla yurt dışında bulunan yönetim kurulu başkanının Gelir Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin 2 numaralı bendi uyarınca tam mükellef sayılması, Türkiye içinde ve dışında elde ettiği tüm kazanç ve iratları üzerinden Türkiye'de gelir vergisine tabi tutulması gerekmektedir.

Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan şirket tarafından sürekli görev mahalli dışında (yurt dışında veya yurt içinde) geçici olarak görevlendirilen personele;

• Fatura karşılığında ödenen gerçek yol (gidiş-dönüş) bedelinin tamamının gelir vergisinden istisna tutulması,
• Gider karşılığı olarak yapılan fiili yemek ve konaklama ödemelerinin (devlet memuruna ödenen harcırah gündeliği ile mukayese edilmeksizin), Vergi Usul Kanunu uyarınca belgelendirilmesi halinde, tamamının vergiden müstesna tutulması,
• Konaklama bedelinin Vergi Usul Kanunu uyarınca belgelendirilmesi, yemek bedelinin belgelendirilememesi durumunda, konaklama bedelinin tamamının vergiden istisna edilmesi, yemek bedelinin ise bu giderlere karşılık olarak verilen gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen miktarı aşan kısmının ücret olarak vergiye tabi tutulması,
• Yemek ve konaklama giderlerinin Vergi Usul Kanunu uyarınca belgelendirilmemesi halinde, yapılan ödemenin aynı aylık seviyesindeki Devlet memuruna verilen gündelik tutarını (veya Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarını) aşmaması kaydıyla vergiden müstesna tutulması, aşan kısmın ise ücret olarak vergilendirilmesi,

gerekir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde; safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Bu hüküm uyarınca tespit edilecek kurum kazancından Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi ile GVK'nın 40 ıncı maddesinde yer alan giderler indirilecektir. GVK'nın 40 ıncı maddesinde safi kazancın tespit edilmesinde indirilecek giderler sayılmış olup, aynı maddenin (1) numaralı bendinde, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebileceği belirtilmiştir.

Bu hükümlere göre, şirketin yönetim kurulu başkanına yurtdışında verdiği hizmetler için yapılan ve ücret olarak nitelendirilen söz konusu ödemelerin GVK'nın 40/1 numaralı bendine göre kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır. Diğer yandan, ilişkili kişi olarak kabul edilen yönetim kurulu başkanına yapılan ücret niteliğindeki ödemelerin Kurumlar Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinde yer alan transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümlerine uygun olarak belirlenmesi gerektiği tabiidir (www.gib.gov.tr/Özelge Sistemi, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 07.03.2019 tarih ve 62030549-125[6-2017/291]-199809 sayılı özelgesi).

Bu durumda, Harcırah Kanununa tabi olmayan kurumlarda gerek yurtiçi gerekse yurtdışı gündelik ödemelerinin vergilendirilmesinde; konaklama bedelinin Vergi Usul Kanunu uyarınca belgelendirilmesi, yemek bedelinin belgelendirilememesi durumunda, konaklama bedelinin tamamının vergiden istisna edilmesi, yemek bedelinin ise bu giderlere karşılık olarak verilen gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen miktarı veya Devletçe verilen en yüksek gündelik tutarının aşan kısmının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekmektedir.

5.11. Yurtdışı Gündeliğin Türk Lirasına Çevrilmesinde Dikkate Alınacak Kur

Yurtdışı Gündeliklerine Dair 9396 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararının 2. Maddesine göre; harcırah için avans verilecek ise, avansın Türk Lirası cinsinden tutarı, yabancı para cinsinden avans miktarının tahakkuk tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca ilan edilen efektif satış kuruyla çarpılması suretiyle bulunur. Şayet yurtdışı geçici görevlendirmelerde avans ödenecek ise ilgiliye Türk Lirası cinsinden ödenecektir. Avansın mahsup işlemlerinde ise ilgiliye ödenme tarihindeki Merkez Bankasınca ilan edilen efektif satış kuru esas alınır. Harcırah için avans verilmemiş ise, yurtdışı gündeliklerinin Türk Lirası cinsinden tutan, yabancı para cinsinden gündelik miktarının beyanname düzenleme tarihindeki Merkez Bankasınca ilan edilen döviz satış kuruyla çarpılması suretiyle bulunur. Yabancı para cinsinden, müstahak olunan harcırah miktarının avans miktarından fazla olması halinde fazla olan kısım için, beyanname düzenleme tarihindeki Merkez Bankasınca ilan edilen döviz satış kuru esas alınır.

6. Harcırah Ödemelerinden Damga Vergisi ve Sigorta Prim Kesintisi

488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun "IV-Makbuzlar ve diğer kağıtlar" başlıklı 1/b fıkrasında, maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (avans olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtların nispi damga vergisine tabi olacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre, kurum personeline yapılan harcırah ödemelerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtların, ihtiva ettiği tutar üzerinden Kanuna  ekli (1) sayılı  tablonun  IV-1/b bölümüne göre nispi damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir. (www.gib.gov.tr/Özelge Sistemi, Konya Vergi Dairesi Başkanlığının 29.12.2016 tarih ve 31435689-120.03.05.01 – 101471 sayılı özelgesi).

Dolayısıyla, işverenler tarafından personeline yapılan harcırah ödemelerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtların, ihtiva ettiği tutar üzerinden %07,59 oranında nispi damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir. Avans olarak yapılan harcırah ödemeleri sırasında düzenlenen kağıtların nispi (binde 7,59 oranında) damga vergisine tabi tutulması, kati ödemeye ilişkin düzenlenen kağıdın ise, daha önce ödenen avansın mahsubunu da içerecek şekilde düzenlenmiş olması halinde, kalan ödeme tutarı üzerinden aynı nispette damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir. İşveren tarafından çalışana ödenen gündelik tutarının vergiden istisna edilen tutarı aşmadığı durumlarda bu ödemelerden sadece damga vergisi kesintisi yapılması gerekmekte olup, istisna tutarı aşan gündelik ödendiği durumda ise aşan tutar, ücretlinin içinde bulunduğu gelir dilimine karşılık gelen vergi oranı ve damga vergisi dikkate alınarak brütleştirilmek suretiyle gelir vergisi kesintisine tabi tutulması gerekmektedir.

Öte yandan, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun "Prime esas ücretler" başlıklı 77. maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun "Prime esas kazançlar" başlıklı 80. maddesine göre gündelikler, sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak ücretlerin aylık tutarının tespitinde dikkate alınmamaktadır. Buna göre, Harcırah Kanunu'na tabi olmayan kuruluşlar tarafından, Gelir Vergisi Kanunu'nun 24/2. maddesinde belirtilen kişilere yapılacak olan ve vergiden istisna edilen harcırah ödemeleri sigorta primine tabi tutulmayacaktır. Ancak, belirlenen istisna sınırının üzerinde ödenen ve ücret kapsamında değerlendirilerek gelir vergisine tabi tutulan ödemeler üzerinden damga vergisi ile birlikte sigorta prim kesintisinin de yapılması gerekmektedir.

7. Sonuç

Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından 2025 yılında ödenecek yurtiçi gündelik tutarları, 7535 sayılı 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli (H) Cetvelinde belirlenmiştir. İşverenler tarafından çalışanlarına 2025 yılında ödenecek yurtdışı gündelik tutarları (KKTC dahil) ise 10.01.2025 tarihli ve 9396 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile belirlenmiştir.

Gelir Vergisi Kanunu'na göre işverenler tarafından çalıştırılan personele yurtiçinde geçici görevlendirme sonucunda gider karşılı olarak yapılan harcırah ödemeleri ücret sayılmakla beraber, Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından harcırah veya yolluk olarak yapılan ödemeler ile Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan işverenler tarafından hizmet erbabına ödenen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündeliklerin, aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündelikleri veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşmayan tutarı gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından hizmet erbabına yurtiçi geçici görevlendirmelerde ödenen gündelik tutarı ile ayrıca konaklama için ödenen artırımlı gündelik tutarının tamamı gelir vergisinden istisna edilecektir. Harcırah Kanununa tabi olmayan işverenlerde ise vergiden istisna edilecek gündelik tutarı ve konaklama giderinin hesabında, kamudaki personele bu amaçla ödenen gündelik tutarının veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddine kadar olan kısmının esas alınması, aşan tutarın ise ücret olarak ücret matrahına dahil edilerek gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.