ÖZET

Her türlü futbol faaliyetlerini milli ve milletlerarası kurallara göre yürütmek, teşkilatlandırmak,  geliştirmek ve Türkiye'yi futbol konusunda yurt içinde ve yurt dışında temsil etmek üzere, özel hukuk  hükümlerine tabi, tüzel kişiliğe sahip, özerk Türkiye Futbol Federasyonu'nun kurulması, teşkilat, görev ve yetkilerine ait esas ve usulleri düzenleyen, Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri  Hakkında Kanun ve Türkiye Futbol Federasyonu Statüsü kapsamında; Türkiye Futbol Federasyonu  içerisinde, kulüpler, futbolcular, teknik adamlar ve futbol menajerlerinin, aralarındaki futbolla ilgili  her türlü sözleşmeden kaynaklı sıkıntılarını inceleyip ve karara bağlamak maksadıyla “Türkiye Futbol Federasyonu Uyuşmazlık Çözüm Kurulu” oluşturulmuştur.

Bu çalışmamızda, Türkiye Futbol Federasyonu Uyuşmazlık Çözüm Kurulu Talimatı uyarınca  Uyuşmazlık Çözüm Kurulu'na yapılan başvuru ve başvuru usulleri ile kurulun yetkisi üzerinde tartışacağız.

Anahtar Kelimeler: Türkiye Futbol Federasyonu, Uyuşmazlık Çözüm Kurulu, UÇK Talimatı, Tahkim, Başvuru, Yargı Yetkisi.

GİRİŞ

Tahkim, tarafların, üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği işlerde, aralarındaki hukuki  ilişkiden doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlıkların çözümünü anlaşmak suretiyle devlet  mahkemeleri yerine hakem veya hakemlere  bırakmalarına denilmektedir. Bir hukuki uyuşmazlık çıktığında uygulanacak tahkim kural  olarak ihtiyaridir. Bazı durumlarda kanun koyucu uyuşmazlığın çözümü için Devlet mahkemeleri yerine hakeme gitmeyi mecbur kılabilir  ki bu durumda ihtiyari tahkimden değil zorunlu/mecburi tahkimden söz edilir.1  Zorunlu  tahkimin söz konusu olduğu durumlarda Devlet mahkemelerinde dava açılamaz, tarafların  mutlaka kanunun öngörmüş olduğu zorunlu  tahkim yoluna başvurması gerekir. Zorunlu tahkimin ihtiyari tahkimden farkı “iradilik”  unsurunun mevcut olmamasıdır.2  Öyle ki zorunlu tahkimde, tahkime başvurulmasının  altında yatan nedenlerin de geçerli olmadığı,  nitekim ihtiyari tahkimde uyuşmazlığın taraflarına uyuşmazlığı çözecek hakemleri seçme ve uyuşmazlığa uygulanacak kuralları belirleme yetkisi tanınırken, mecburi tahkimde  uyuşmazlığın taraflarına bu şekilde bir seçim  hakkının da tanınmadığı kabul edilmektedir.3 Zorunlu tahkim istisna olup, tahkimin hangi  hallerde mecburi olduğu özel kanun hükümleri  ile düzenlenir.4

Sportif konulardan kaynaklanan meselelerin, futbolun uzmanlık gerektiren kendine  özgü yapısı, hızlı ve süratli yönetimi ve disiplin  yargılamasın özelliği, kurallarda yeknesaklığın  sağlanması için tahkim yoluyla çözülmesi ülkemiz dahil olmak üzere birçok ülkede kabul edilen bir uygulama halini almıştır. Hatta futbolun  uluslararası niteliği gereği uluslararası tahkim kurulları oluşturulmuş ve farklı ülke federasyonları tarafından söz konusu kurullara tabi  olunmuştur.

5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun (“Kanun”)  kapsamında; her türlü futbol faaliyetlerini milli  ve milletlerarası kurallara göre yürütmek, teşkilatlandırmak, geliştirmek ve Türkiye'yi futbol  konusunda yurt içinde ve yurt dışında temsil  etmek üzere, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliğe sahip, özerk Türkiye Futbol Federasyonunun kurulması, teşkilat, görev ve yetkilerine ait esas ve usulleri düzenlenmiştir.  Kanun'un 5. maddesinde ‘'İlk Derece Hukuk Kurulları'' başlığında, Uyuşmazlık Çözüm  Kurulu (“UÇK”) adı altında bir kurulun da kurulması yer almıştır. UÇK, Türkiye Futbol Federasyonu (“TFF”) yapısında sportif ve iktisadi  meselelerin çözümü için oluşturulmuş bir kurul  olup Kanun'un 5. maddesi çerçevesinde Disiplin  Kurulu, Kulüp Lisans Kurulu ve Etik Kurulu gibi  TFF'nin ilk derece hukuk kurullarındandır. İlgili kurulları düzenleyen maddede ise,

  • TFF talimatları ilgili talimatın yayımından, ilk derece hukuk kurulları tarafından alınan kararlar ise ilgili kararın tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz edilmez ise kesinleşeceği; ilk derece  hukuk kurullarının görevlerine giren  konularda ve bunlar tarafından verilen  kararlara karşı yargı yoluna başvurulamayacağı;
  • İlk derece hukuk kurullarının görevleri, yetkileri, hakları ve üyelerinin sahip olmaları gereken nitelikler ile her bir kurulun usul kuralları Türkiye Futbol Federasyonu Statüsü ve ilgili talimatlarda  düzenleneceği;
  • İlk derece hukuk kurullarının üyeleri TFF Statüsünde öngörülen şekilde belirleneceği;
  • İlk derece hukuk kurullarının hiçbir üyesi, TFF'nin başka kurul ve organlarında görev alamayacağı gibi TFF üyesi  herhangi bir kulüp ya da diğer bir özel  hukuk tüzel kişisi bünyesinde de görev  alamayacağı ve bu üyelerin tam bir baımsızlık ve tarafsızlık içinde görevlerini icra etmek zorunda oldukları

hususları düzenlenmiştir.

Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında kurulması kararlaştırılan ve TFF Statüsü'nde yer alan  UÇK'nın çalışma esas ve usullerini belirlemek  amacıyla Uyuşmazlık Çözüm Kurulu Talimatı (“UÇK Talimatı”) düzenlenmiştir. UÇK Talimatı'nca, UÇK'nın taraflarca görevinin kabul  edilmesi halinde, kulüpler, futbolcular, teknik  adamlar ve futbol menajerlerinin, aralarındaki  futbolla ilgili her türlü sözleşmeden doğan ihtilafları inceleyeceği ve karara bağlayacağı kararlaştırılmış olup sportif cezalar ve yetiştirme  tazminatına ihtilaflarda münhasıran görevli olduğu belirtilmiştir.

Türkiye Futbol Federasyonu Uyuşmazlik Çözüm Kurulu Başvuru Ve Usulleri

Footnotes

1 Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Medeni Usul ve İcra-İflâs Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökçen TOPUZ ‘'Türkiye Futbol Federasyonu Uyuşmazlık Çözüm Kurulunun Yargı Yetkisi Üzerine Düşünceler'' Makalesi ‘'Türkiye Futbol Federasyonu Uyuşmazlık Çözüm Kurulunun Yargı Yetkisi'' s. 1915

2 Özdemir, Selman: İdareler Arasında Mecburi Tahkim, Türk İdare Dergisi, Sayı: 475, Aralık 2012, s. 74

3 Özdemir, Selman: İdareler Arasında Mecburi Tahkim, Türk İdare Dergisi, Sayı: 475, Aralık 2012, s. 181

4 Kuru, Baki, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medenî Usul Hukuku, İstanbul 2016, s. 929

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.