Yeni Asgari Ücret
Karar Yayımlanma Tarihi: 27 Aralık 2024
Özet
27 Aralık 2024 tarihli ve 32765 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun (“Komisyon”) 24 Aralık 2024 tarih ve 2024/1 sayılı kararı (“Karar”) ile 2025 yılında uygulanacak asgari ücret belirlenmiştir.
Önemli Detaylar:
- Karar ile 1 Ocak 2025 - 31 Aralık 2025 döneminde;:
- Günlük Brüt Asgari Ücret: 866,85 TL,
- Aylık Brüt Asgari Ücret: 26.005,50 TL
olarak belirlenmiştir.
- Komisyon, işverenlere sağlanan asgari ücret desteğinin 2025 yılı OcakAralık döneminde aylık 1.000,00 TL olarak devam etmesi için desteğin kapsamı ile usul ve esaslarının yeniden belirlenmesini önermiştir.
İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi Bulundurma Zorunluluğu
Uygulanma Tarihi: 1 Ocak 2025
Özet:
İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu en son 31 Aralık 2024 tarihine kadar 50'den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için ertelenmişti. İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
Önemli Detaylar:
- İşverenler, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirmekle yükümlüdür. 50'den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için de bu yükümlülük 1 Ocak 2025 itibariyle uygulanmaya başlanmıştır.
- İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirilmemesi nedeniyle işverenlere ayrı ayrı, her ay için 88.663 TL idari para cezası uygulanması riski bulunmaktadır. Bu idari para cezası tutarı 2025 yılı için geçerli olup her yıl değişiklik göstermektedir.
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nde Yemek Yardımı İstisnası Değişikliği
Yönetmelik Yayımlanma Tarihi: 2 Aralık 2024
Özet:
2 Aralık 2024 tarihli ve 32740 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”) ile yemek yardımı sigorta primi istisnasına ilişkin 97'nci maddenin 7. fıkrasının (a) bendi yeniden düzenlenmiştir.
Önemli Detaylar:
- Yönetmelik ile işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda, yemek için verilen nakdi yardımın yanında yemek hizmetinin alınması dışında da kullanılabilecek yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlarla çalışanlara sağlanan menfaatin, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenecek günlük istisna tutarının sigorta primine esas kazançta dikkate alınmayacağı düzenlenmiştir.
- Yönetmelik'in yürürlük tarihi 1 Ocak 2025 olarak belirlenmiştir.
Güncel Yemek Yardımı İstisnası Tutarı
Genelge Yayımlanma Tarihi: 31 Aralık 2024
Özet:
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayımlanan 31 Aralık 2024 tarihli ve 2024/17 Sayılı Genelge ile 01 Ocak 2025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yemek yardımı günlük istisna tutarı 158,00 TL olarak belirlenmiştir
Önemli Detaylar:
- 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yemek bedeli adı
altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil
edilecek tutarın hesaplanması için şu
formül uygulanacaktır:
- Günlük istisna tutarı (158 TL) X Ay içinde fiilen çalışılan gün sayısı = Aylık istisna tutarı
- Aylık yemek bedeli – Aylık istisna tutarı = Prime esas kazanca dahil edilecek tutar
- Bu limit ve formül, işverenlerce sigortalılara yemek bedeli adı altında nakden yapılan ödemeler ve yemek hizmetinin alınması dışında da kullanılabilecek yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlarla çalışanlara sağlanan menfaatler bakımından uygulanacaktır.
Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Hesabına Esas Alınacak Dönemlerde Değişiklik
Kanun Yayımlanma Tarihi: 27 Aralık 2024
Özet:
27 Aralık 2024 tarihli ve 32765 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 7537 Sayılı Kanun (“Kanun”) ile geçici iş göremezlik ödeneğinin hesabına esas alınacak dönemler değiştirilmiştir.
Önemli Detaylar:
- Anayasa Mahkemesi'nin 21 Mart 2024 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 1 Şubat 2024 tarihli ve 2021/61 E., 2024/31 K. sayılı kararıyla, hastalık ve analık halinde yapılacak geçici iş göremezlik ödeneğinin hesabına esas alınacak dönemin iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle yapılacak ödenek hesabına esas dönemden farklılaştırılmasında hukuka aykırılık tespit edilmişti. Bu kapsamda geçici iş göremezlik ödeneğinin hesabına esas alınacak dönemler yeniden düzenlenmiştir
- Kanun ile 5510 sayılı Kanun'un 17. maddesinin
1. fıkrası değiştirilmiştir. Bu kapsamda;.
- Geçici iş göremezlik ödeneklerinin hesabında iş kazası veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki son 12 aydaki kazanç ve prim ödeme gün sayısının dikkate alınması,
- İş kazası ve meslek hastalığı halinde bağlanacak gelirin hesabında iş göremezliğin başladığı tarihten önceki 12 aydaki son üç ay içindeki kazanç ve prim ödeme gün sayısının dikkate alınması,
- Önceki 12 ayda 180 günden az hizmeti olanların geçici iş göremezlik ödeneklerine esas tutulacak günlük kazanç tutarının ise iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçmemesi düzenlenmiştir.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7538 Sayılı Kanun
Kanun Yayınlanma Tarihi: 15 Ocak 2025
Özet:
15 Ocak 2025 tarihinde 32783 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7538 Sayılı Kanun (“Kanun”) ile sosyal güvenlik ve çalışma hayatı alanlarında çeşitli düzenlemeler yapılmıştır.
Important Details:
A. Sosyal Güvenlik Kurumu Prim İndirimi
- Kanun ile özel sektör işverenlerinin Sosyal Güvenlik Kurumu'na ödeyecekleri malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primlerinde sağlanan 5 puanlık sigorta primi indirim 4 puana düşürülmüştür.
- Kanun ile bu düzenlemenin yürürlük tarihi 1 Şubat 2025 olarak belirlenmiştir.
- Fakat imalat sektöründe faaliyet gösteren işyerleri için bu değişikliğin 31 Aralık 2026 tarihine kadar uygulanmaması öngörülmüştür. Ayrıca Cumhurbaşkanı'nın bu süreyi 31 Aralık 2027 tarihine kadar uzatabilme yetkisi bulunmaktadır.
B. İş Sağlığı ve Güvenliği Düzenlemeleri
- Kanun ile Sağlık Bakanlığı'na bağlı Çalışan Sağlığı Merkezleri (“ÇASMER”) açıkça tanımlanmıştır. Buna göre işyerleri, iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli bulundurma yükümlülüklerini ÇASMER aracılığıyla da yerine getirebilecektir.
- Ayrıca 50'den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri bakımından, sağlık raporlarının; aile hekimleri ve kamu sağlık kuruluşlarına ek olarak ÇASMER aracılığıyla da alınabilmesine olanak sağlanmıştır.
C. Engelli Çalışanların Emekliliği
Kanun ile, 2009 yılından önce sigortalı olan engelli çalışanların yaşlılık aylığından yararlanma şartları değiştirilmiştir. Buna göre;
- Çalışma gücü kayıp oranı %40 ila %49 arasında olan çalışanların; 18 yıl sigortalılık süresi olması şartıyla, 4680 gün yerine 4100 gün prim ödemesi yeterli olacaktır.
- Çalışma gücü kayıp oranı %50 ila %59 arasında olanlar çalışanların; 16 yıl sigortalılık süresi olması şartıyla, 4320 gün yerine 3700 gün prim ödemesi yeterli olacaktır.
Sosyal Güvenlik Düzenlemeleri Öngören Kanun Teklifi
Kanun Teklif Tarihi: 10 Ocak 2025
Özet:
10 Ocak 2025 Tarihli ve 2/2858 Esas Sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” ile bazı sosyal güvenlik düzenlemeleri öngörülmektedir.
Önemli Detaylar:
A. Asgari Ücret Desteği
- Prime esas günlük kazancı 1.000 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısının, Ocak ila Aralık dönemi için günlük 33,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutarın, işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumu'na ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edileceği ve bu tutarın İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacağı öngörülmüştür.
- Kanun teklifi ile bu desteğin, 2025 yılı içinde ilk defa 5510 Sayılı Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin olarak da uygulanması öngörülmüştür.
B. Asgari Emekli Aylığı Tutarıyla İlgili Değişiklik
- Kanun Teklifi ile yaşlılık, malullük, ölüm aylığı almakta olan emekli ve hak sahipleri bakımından 12.500 TL olarak öngörülen aylık asgari ödeme tutarının 2025 yılı Ocak ayı itibariyle artırılarak 14.469 TL'ye yükseltilmesi öngörülmektedir.
Kıdem Tazminatı Tavanı
Genelge Yayımlanma Tarihi: 6 Ocak 2025
Özet:
Hazine ve Maliye Bakanlığı'na (“Bakanlık”) bağlı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğü'nün yayınladığı 6 Ocak 2025 tarihli genelgesi (“Genelge”) uyarınca kıdem tazminatının tavan miktarı güncellenmiştir. Güncellenen kıdem tazminatı tavan miktarı, 1 Ocak 2025-30 Haziran 2025 aralığında geçerli olacaktır.
Önemli Detaylar:
- Kıdem tazminatını hesaplarken esas alınacak aylık brüt maaşın tavan miktarı, Bakanlık'ın yayınladığı Genelge uyarınca 2025 yılının ilk yarısı (1 Ocak 2025-30 Haziran 2025 arası) için 46.655,43 TL olarak belirlenmiştir.
- Kıdem tazminatı hesaplanırken esas alınacak aylık brüt maaşın azami miktarı, ilgili yılın Ocak ayından Haziran ayının sonuna kadar olan süre için ve aynı yılın Temmuz ayından Aralık ayının sonuna kadar olmak üzere yılda iki kez yeniden belirlenmektedir.
Anayasa Mahkemesi'nden İşçilik Alacaklarına İlişkin Karar
Karar Yayımlanma Tarihi: 3 Aralık 2024
Özet:
Anayasa Mahkemesi (‘'AYM''), 3 Aralık 2024 tarihli ve 32741 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2019/22031 başvuru sayılı ve 10 Temmuz 2024 tarihli kararında (“Karar”), işçilik alacaklarına ilişkin davanın ıslah ile artırılan kısmının zamanaşımı gerekçesiyle reddedilmesi nedeniyle mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği iddiasını ileri süren başvurucunun (“Başvurucu”) iddiasının yerinde olduğunu tespit etmiştir.
Önemli Detaylar:
- Başvurucu'nun iş akdi, işveren tarafından 1 Ekim 2010 tarihli ihtarname ile feshedilmiştir. Başvurucu, işvereni aleyhine 17 Ocak 2011 tarihinde alacak davası açmıştır. Davada kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti, bayram tatili ve hafta sonu çalışma ücreti, izin ücreti ve anlaşma ücreti talep etmiştir.
- İstanbul 5. İş Mahkemesi (“Mahkeme”) nezdinde görülen dosyada alınan son bilirkişi raporunun ardından Başvurucu, 28 Eylül 2015 tarihli dilekçeyle talep miktarını artırmış ve 2 Ekim 2015 tarihinde ıslah harcını yatırmıştır.
- Mahkeme, 11 Ocak 2016 tarihinde davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar vermiştir. Mahkeme, yıllık izin, fazla mesai ve anlaşma alacağı yönünden zamanaşımı gerekçesiyle artırım talebini reddetmiştir.
- Başvurucu, zamanaşımı gerekçesiyle reddedilen taleplerin hukuki dayanağının anlaşılmadığını belirterek temyiz yoluna başvurmuştur. Yargıtay, 9 Nisan 2019 tarihinde yalnızca kıdem tazminatı yönünden kararı düzelterek onamıştır.
- AYM, Mahkeme ve Yargıtay'ın kararlarında zamanaşımı süresinin ne zaman başladığı ve ıslah dilekçesinin zamanaşımına etkisinin ne olduğu konusunda yeterli gerekçe sunmadığını tespit etmiştir. Bir başka deyişle, AYM, zamanaşımı gerekçesiyle Başvurucu'nun taleplerinin reddedilmesinin hukuki dayanağının yeterince açıklanmadığını belirtmiş ve bu sebeple Başvurucu'nun mahkemeye erişim hakkını ihlal ettiğini tespit etmiştir.
Anayasa Mahkemesi'nden Meslek Sırrı ve İfade Özgürlüğüne İlişkin Karar
Karar Yayımlanma Tarihi: 3 Aralık 2024
Özet:
Anayasa Mahkemesi (“AYM”), 3 Aralık 2024 tarihli ve 32741 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2020/12353 başvuru sayılı ve 18 Temmuz 2024 tarihli kararında (“Karar”), doktora ödevinde meslek sırlarını ifşa ettiği gerekçesiyle iş sözleşmesi feshedilen başvurucunun (“Başvurucu”) ifade özgürlüğünün ihlal edildiğini tespit etmiştir.
Önemli Detaylar:
- Başvurucu'nun iş akdi, işveren tarafından doktora ödevinde meslek sırlarını ifşa ettiği gerekçesiyle 13 Ocak 2017 tarihinde feshedilmiştir.
- Başvurucu, feshin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek işvereni aleyhine işe iade davası açmıştır.
- Kocaeli 3. İş Mahkemesi (“Mahkeme”) Başvurucu'nun dönem ödevinde belirttiği iyileştirme çalışmalarının teknolojik kritiklik arz etmediğini ve genel geçer bilgiler olduğunu tespit etmiştir. Ayrıca, Mahkeme işyerinde stajyerlerin dahi benzer bilgileri kullandığı ve işten çıkarılmadığını belirtmiştir. Bu sebeplerle Başvurucu'nun işe iadesine karar vermiştir.
- İşverenin istinaf talebinde bulunması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi (“Bölge Adliye Mahkemesi”), 30 Ocak 2020 tarihinde Mahkeme kararını kaldırarak davanın reddine karar vermiştir. Bölge Adliye Mahkemesi, Başvurucu'nun imzaladığı 17 Haziran 2016 tarihli Çalışan Bilgi Güvenliği Taahhütnamesi'ne (“Taahhütname”) aykırı hareket ettiğini ve bu nedenle feshin geçerli olduğuna hükmetmiştir.
- Bunun üzerine Başvurucu bireysel başvuru yoluna gitmiştir. AYM, Bölge Adliye Mahkemesi'nin söz konusu Taahhütname'nin ne tür hükümler içerdiği, Başvurucu'nun hazırladığı doktora ödevi ile Taahhütname'de yer alan hangi hükme ve ne şekilde aykırı davrandığı ve bu hükümlerin feshi hangi sebeplerle haklı veya geçerli kıldığı yönünde herhangi bir değerlendirme yapmadığını tespit etmiştir. AYM, ayrıca doktora ödevinin teslim tarihinin 14 Haziran 2016 olduğu ve Taahhütname'nin ise 17 Haziran 2016 tarihinde imzalandığı iddialarına ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi'nin değerlendirme yapmadığını da belirtmiştir.
- Kararda Başvurucu'nun, tez niteliğinde olmayan ve herhangi bir şekilde aleniyet kazandığı gösterilemeyen bir doktora ödevinden dolayı oldukça ağır bir sonuçla karşılaştığına, iş sözleşmesinin feshi için feshin son çare olması ilkesinin uygulanmadığına da değinilmiştir.
- AYM, somut olayda yeterli gerekçe sunulmadan ifade özgürlüğünün dolaylı olarak sınırlandırıldığına hükmetmiş ve açıklanan gerekçelerle Anayasa'nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar vermiştir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
