01.04.2022 tarihli Resmi Gazete'de 7392 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Kat Mülkiyeti Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun yayınlanmıştır. İşbu Kanun ile, 7/11/2013 tarihli ve 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da (“Kanun”) bazı değişiklikler yapılmış olup, Kanunda yapılan değişiklikler aşağıda belirtilmektedir.
Kanun'un 19'uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “kalan borcun en az onda birini”ibaresi, “sözleşmede yer alan bedelin en az onda birini” şeklinde değiştirilmiş ve "taksidi veya" ibaresinden sonra gelen "kalan borcun" ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.Bu doğrultuda Kanunun maddesinin birinci fıkrasının yeni hali aşağıdaki gibidir:
- Taksitle satış sözleşmelerinde
tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde
düşmesi durumunda, satıcı veya
sağlayıcı, kalan borcun tümünün
ifasını talep etme hakkını saklı
tutmuşsa, bu hak ancak satıcı veya
sağlayıcının bütün edimlerini ifa
etmiş olması, tüketicinin de
kalan borcun en az onda birinisözleşmede yer alan bedelin en az onda birini oluşturan ve birbirini izleyen en az iki taksidi veyakalan borcunen az dörtte birini oluşturan bir taksidi ödemede temerrüde düşmesi hâlinde kullanılabilir. Satıcı veya sağlayıcının bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur.
Kanun'un 24'üncü maddesinin ikinci fıkrasına bir cümle eklenmiş olup ilgili yeni madde metni, aşağıdaki gibidir:
Kredi veren, cayma hakkı olduğu konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlüdür. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin cayma hakkı süresi içinde kredi verene yöneltilmiş olması yeterlidir. Cayma hakkı süresi içinde kredi borcunun tamamının erken ödenmesi hâlinde bildirim aranmaksızın bu madde hükümleri uygulanır.
Kanun'un 26'ıncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “oranında değişiklik yapılması” ibaresi, “oranın artırılması durumunda olarak değiştirilmiştir. Maddenin yeni hali aşağıdaki gibidir:
Belirsiz süreli kredi sözleşmelerinde faiz
oranında değişiklik yapılması
oranın artırılması
hâlinde, bu değişikliğin
yürürlüğe girmesinden otuz gün önce,
tüketiciye kâğıt üzerinde veya
kalıcı veri saklayıcısı
aracılığıyla yazılı olarak
bildirilmesi zorunludur. Bu bildirimde, yeni faiz
oranının yürürlüğe girmesinden sonra
yapılacak ödemelerin tutarı, sayısı ile
aralıklarının değişmesine ilişkin
ayrıntılara yer verilir. Faiz oranının
artırılması hâlinde, yeni faiz oranı
geriye dönük olarak uygulanamaz. Tüketici, bildirim
tarihinden itibaren en geç altmış gün
içinde borcun tamamını ödediği ve kredi
kullanmaya son verdiği takdirde faiz artışından
etkilenmez.
Kanun'un 29'uncu ve 38'inci maddeleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 29 -Sigorta
yaptırılması
Tüketicinin yazılı veya kalıcı veri
saklayıcısı aracılığıyla
açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili
sigorta yaptırılamaz. Tüketicinin sigorta
yaptırmak istemesi hâlinde, istediği sigorta
şirketinden sağladığı teminat, kredi veren
tarafından kabul edilmek zorundadır. Bu sigortanın
kredi konusuyla, meblağ sigortalarında kalan borç
tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerekir.
Madde 29 – Sigorta, yan finansal ürün ve hizmet sunumu
(1) Tüketicinin yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla açık talebi olmaksızın kredi bağlantılı sigorta yaptırılamaz. Kredi veren, kredi bağlantılı sigorta içermeyen bir sözleşmeyi de tüketiciye teklif etmek koşuluyla kredi bağlantılı sigorta yaptırılmasını içeren bir kredi sözleşmesini tüketiciye sunabilir.
(2) Tüketicinin istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, kredi veren tarafından kabul edilmek zorundadır. Kredi bağlantılı sigortanın; kredi borcunun geri ödenme teminatını sağlama amacıyla, meblağ sigortalarında kalan borç tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerekir.
(3) Tüketici kredisi sözleşmesi, kredi ile ilgili olanlar hariç yan finansal ürün ve hizmetlerin satın alınması şartına bağlanamaz
Madde 38 – Sigorta yaptırılması
Tüketicinin yazılı veya kalıcı veri
saklayıcısı aracılığıyla
açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili
sigorta yaptırılamaz. Tüketicinin sigorta
yaptırmak istemesi hâlinde, istediği sigorta
şirketinden sağladığı teminat, konut
finansmanı kuruluşu tarafından kabul edilmek
zorundadır. Bu sigortanın kredi konusuyla, meblağ
sigortalarında kalan borç tutarıyla ve vadesiyle
uyumlu olması gerekir.
Madde 38 – Sigorta, yan finansal ürün ve hizmet sunumu
(1) Tüketicinin yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla açık talebi olmaksızın kredi bağlantılı sigorta yaptırılamaz. Konut finansmanı kuruluşu, kredi bağlantılı sigorta içermeyen bir sözleşmeyi de tüketiciye teklif etmek koşuluyla kredi bağlantılı sigorta yaptırılmasını içeren bir konut finansmanı sözleşmesini tüketiciye sunabilir.
(2) Tüketicinin istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, konut finansmanı kuruluşu tarafından kabul edilmek zorundadır. Kredi bağlantılı sigortanın; kredi borcunun geri ödenme teminatını sağlama amacıyla, meblağ sigortalarında kalan borç tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerekir.
(3) Konut finansmanı sözleşmesi, kredi ile ilgili olanlar hariç yan finansal ürün ve hizmetlerin satın alınması şartına bağlanamaz.
Ön ödemeli konut satışı ile ilgili Kanun'un 44'üncü maddesinin birinci fıkrasında aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:
Ön ödemeli konutun sözleşmede
taahhüt edilen süre içinde tüketiciye teslim
edilmesi zorunludur. Bu süre her hâlükârda
sözleşme tarihinden itibaren kırk sekiz ayı
geçemez. Kat irtifakının tüketici adına
tapu siciline tescil edilmesiyle birlikte zilyetliğin devri
hâlinde de devir ve teslim yapılmış
sayılır. Ön ödemeli konut
satışında devir veya teslim süresi
sözleşme tarihinden itibaren otuz altı ayı
geçemez. Kat irtifakının tüketici adına
tapu siciline tescil edilmesiyle birlikte zilyetliğin devri
hâlinde de devir ve teslim yapılmış
sayılır.
Mesafeli Sözleşmeler ile ilgili Kanun'un 48'inci maddesinin üçüncü fıkrasının ikinci cümlesi, beşinci ve altıncı fıkralarında değişiklikler yapılmıştır. Aynı zamanda maddeye beşinci fıkradan sonra gelmek üzere yeni bir fıkra eklenmiştir. İlgili değişiklikler aşağıda belirtilmektedir.
(3) Satıcı veya sağlayıcı,
tüketicinin siparişinin kendisine
ulaştığı andan itibaren taahhüt edilen
süre içinde edimini yerine getirir.
Tüketicinin isteği veya kişisel
ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallara
ilişkin sözleşmeler haricinde mal
satışlarında bu süre her
hâlükârda otuz günü
geçemez. Mal satışlarında bu
süre her hâlükârda otuz günü
geçemez. Satıcı veya
sağlayıcının bu süre içinde edimini
yerine getirmemesi durumunda tüketici sözleşmeyi
feshedebilir.
(5) Oluşturdukları sistem
çerçevesinde, uzaktan iletişim
araçlarını kullanmak veya kullandırmak
suretiyle satıcı veya sağlayıcı adına
mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık
edenler, bu maddede yer alan hususlardan dolayı
satıcı veya sağlayıcı ile yapılan
işlemlere ilişkin kayıtları tutmak ve
istenilmesi hâlinde bu bilgileri ilgili kurum, kuruluş
ve tüketicilere vermekle yükümlüdür. Ancak
bu fıkra kapsamında aracılık edenler,
satıcı veya sağlayıcı ile
yaptıkları sözleşmeye aykırı
fiillerinden dolayı sorumludur.
(5) Oluşturdukları sistem ile satıcı veya sağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık eden aracı hizmet sağlayıcılar, sistem aracılığıyla kurulan mesafeli sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülüklerin kullanım süresi boyunca tüketicilerin yönetmelikle belirlenen hususlara ilişkin talep ve bildirimlerini iletebilmelerine ve takip edebilmelerine elverişli bir sistemi kurmak ve kesintisiz olarak açık tutmakla yükümlüdür.
(6) Aracı hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet gösterenler aracılık ettikleri mesafeli sözleşmelere ilişkin olarak;
a) Tüketiciye ön bilgilendirmenin yapılmasından, teyidinden ve ispatından satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsilen,
b) Veri girişinin satıcı veya sağlayıcı tarafından yapıldığı durumlar hariç olmak üzere, yönetmelikle belirlenen ön bilgilendirmede bulunması zorunlu hususlardaki eksikliklerden,
c) Bu maddede yer alan hususlardan dolayı tüketicilerin satıcı veya sağlayıcılar ile yaptıkları işlemlere ilişkin kayıtların tutulmasından ve istenilmesi hâlinde bu bilgilerin ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile tüketicilere verilmesinden,
ç) Satıcı veya sağlayıcı ile yaptıkları aracılık hizmetine ilişkin sözleşmeye aykırı uygulamaları nedeniyle satıcı ve sağlayıcıların bu madde hükümlerine aykırı davranmasına sebep oldukları her bir işlemden,
d) Satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi hâlinde, mal veya hizmetin tüketiciye teslim veya ifası sonrası bedelin satıcıya veya sağlayıcıya aktarıldığı durumlar ile 11 inci ve 15 inci maddelerde yer alan hakların kullanımı hariç olmak üzere teslim veya ifa ile cayma hakkına ilişkin yükümlülüklerden satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsilen,
e) Satıcı veya sağlayıcı onayı olmaksızın düzenledikleri kampanyalı, promosyonlu veya indirimli satışlarda, sözleşmenin hiç ya da gereği gibi ifa edilmemesinden,
f) Ön bilgilendirmede yer alan hususlar ile reklamlarında yer alan bilgilerin uyumlu olmasından ve ispatından,
sorumludur.
(7) (6) Mesafeli
sözleşmelerde, kapsam dışı
sözleşmeler, tüketici, satıcı
ve sağlayıcı ile mesafeli sözleşme
kurulmasına aracılık eden aracı hizmet
sağlayıcının tüketici ile
satıcı ve sağlayıcının hak ve
yükümlülükleri, cayma hakkı, bilgilendirme
yükümlülüğü, teslimat ile diğer
uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
Kanun'un 50'inci maddesinin ikinci, altıncı, sekizinci, dokuzuncu, onuncu ve on birinci fıkralarında aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:
(2) Devre tatil sözleşmeleri ile sağlanan
hakkın şahsi veya ayni bir hak olması ya
da devre tatil satışının finansal kiralama ile
yapılması bu maddenin
uygulanmasını engellemez. 23/6/1965 tarihli
ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun sekizinci
bölümü hükümleri kapsamında kurulan
devre mülk hakkı veren sözleşmeler hariç
olmak üzere, tüketicilerle mülkiyet payına
bağlı ayni hak sağlayan devre tatil
sözleşmesi kurulamaz. Kooperatif veya ticaret
şirketi ortaklığı ya da dernek veya vakıf
üyeliği suretiyle devre tatil hakkı
tanınamaz. Devre tatile konu
taşınmazın inşa edileceği arsa
için yapı ruhsatı alınmadan
tüketicilerle ön ödemeli devre tatil
sözleşmesi yapılamaz. mal
üzerinde ayni hak sahibi olmayanlar devre tatil
satışı yapamaz.
(6) Tüketici, on dört gün içinde herhangi
bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart
ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir.
Devre mülk hakkı veren sözleşmeler
hariç olmak üzere, cayma
Cayma süresi dolmadan
satıcı veya sağlayıcı, tüketiciden
herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya
tüketiciyi borç altına sokan herhangi bir belge
vermesini isteyemez. Devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti
sözleşmeleri ve bu sözleşmelerle birlikte
düzenlenmiş olan yeniden satım, değişim ve
ilgili diğer tüm sözleşmeler cayma
hakkının kullanılması ile birlikte
kendiliğinden sona erer. Bu yasağa
rağmen, tüketiciden herhangi bir bedel alınması
durumunda alınan bedel tüketiciye derhâl iade
edilir. Ayrıca tüketiciyi borç altına sokan
her türlü belge tüketici yönünden
geçersizdir.
(8) Devre mülk hakkı veren
sözleşmeler de dâhil olmak üzere
tüketicilerle ön ödemeli devre tatil
sözleşmesi kurulamaz.
Bakanlıkça projedeki devre sayısı ya da
projenin toplam bedeli kriterlerine göre belirlenecek
büyüklüğün üzerindeki projeler
için satıcı veya sağlayıcının
ön ödemeli devre tatile konu taşınmazın
satışına başlamadan önce kapsamı,
koşulları ve uygulama esasları Hazine
Müsteşarlığınca belirlenen bina tamamlama
sigortası yaptırması veya Bakanlıkça
belirlenen diğer teminat veya şartları
sağlaması zorunludur. Bina tamamlama sigortası
kapsamında sağlanan tazminat, teminat ve benzeri
güvenceler iflas veya tasfiye masasına dâhil
edilemez, haczolunamaz, üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati
haciz konulamaz
(9) Devre mülk hakkı veren
sözleşmeler hariç olmak üzere, devre tatil
sözleşmeleri en fazla on yıl için
kurulur. Devre tatile konu
taşınmazın ön ödemeli satılması
durumunda, devir veya teslim tarihine kadar tüketicinin
herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden
dönme hakkı vardır. Sözleşmeden
dönülmesi durumunda satıcı, sözleşme
bedelinin yüzde ikisine kadar tazminat talep edebilir.
Satıcı, yükümlülüklerini hiç
ya da gereği gibi yerine getirmezse tüketiciden herhangi
bir bedel talep edemez. Sözleşmeden dönülmesi
durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve
tüketiciyi borç altına sokan her türlü
belge, dönme bildiriminin satıcıya
ulaştığı tarihten itibaren en geç doksan
gün içinde tüketiciye geri verilir.
Satıcının aldığı bedeli ve
tüketiciyi borç altına sokan her türlü
belgeyi iade ettiği tarihten itibaren, tüketici on
gün içinde edinimlerini iade eder.
(10) Tüketici, şahsi hak sağlayan
devre tatil sözleşmesinden kaynaklanan tatil
hakkını belirli bir dönem için
kullanmayacağını tatilin başlayacağı
tarihten en az doksan gün önce sağlayıcıya
bildirirse, o dönem için tüketiciden herhangi bir
isim altında bedel talep edilemez. Devre
tatil amaçlı taşınmazın ön
ödemeli satışında devir ve teslim süresi
sözleşme tarihinden itibaren otuz altı ayı
geçemez.
(11) Devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti, yeniden satım, değişim sözleşmeleri ve ön
bilgilendirmenin içeriği, tüketici ile satıcı ve sağlayıcının hak ve yükümlülükleri, cayma
hakkı, ön ödemeli satışlar ile
diğer uygulama usul ve esasları yönetmelikle
belirlenir.
Tüketiciye ihtiyari garanti verilmesini düzenleyen 57'inci maddeye ise aşağıdaki madde eklenmiştir:
57/A- (1) Yenilenmiş ürünler; donanım, yazılım veya fiziki özelliklerinde iyileştirme yapılarak tekrar satışa sunulan kullanılmış mallardır.
(2) Yenilenmiş ürünlere tüketiciye teslim tarihinden itibaren asgari bir yıl garanti verilmesi zorunludur. Ancak özelliği nedeniyle bazı malların garanti şartları Bakanlıkça başka bir ölçü birimi ile de belirlenebilir.
(3) Yönetmelikle belirlenen mallar ancak Bakanlıkça yetkilendirilen merkezlerde yenilenmesi şartı ile yenilenmiş ürün olarak satılabilir.
(4) Yenileme merkezlerinin Bakanlıktan yetki belgesi alması zorunludur.
(5) Elektronik kimlik bilgisi bulunan malların kullanılmış ve kayıtlı olduğuna ilişkin doğrulama yapılmasının gerektiği durumda bu doğrulamalar Bakanlık, yenileme merkezi ve yetkili alıcı tarafından Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu kayıtlarından yapılır.
(6) Hangi malların yenileme merkezleri tarafından yenileneceği, yenileme merkezlerinin kuruluşu ve sorumluluğu ile diğer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
Satış sonrası hizmetler ile ilgili Kanun'un 58'inci maddesinin ikinci, beşinci ve yedinci fıkralarında değişiklikler yapılmış olup, maddeye aşağıda belirtilen 8 numaralı fıkra eklenmiştir:
(2) Üretici veya ithalatçılar, yönetmelikle belirlenen mallar için Bakanlıkça onaylı satış sonrası hizmet yeterlilik belgesi almak ve tüm yetkili servis istasyonlarına ilişkin bilgileri güncel olarak Bakanlıkça oluşturulan sisteme kaydetmek zorundadır.
(5) Herhangi bir üretici veya ithalatçıya bağlı olmaksızın faaliyette bulunan servis istasyonları da verdikleri hizmetten dolayı tüketiciye karşı sorumludur. Bu servis istasyonlarının, her türlü mecrada ve faaliyetlerinde kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde "özel servis" ibaresini kullanması zorunludur.
(7) Garanti süresi bittikten sonra
Bakanlıkça belirlenen kullanım ömrü
süresince mala ilişkin satış sonrası
hizmetin üretici veya ithalatçı tarafından
sağlanmaması hâlinde tüketici zararın
tazminini talep edebilir. Servis
istasyonlarının kuruluşu, işleyişi,
sayısı, özellikleri ile diğer uygulama usul ve
esasları yönetmelikle belirlenir.
(8) Satış sonrası hizmet sunulması zorunlu olan mallar, oluşturulması gereken asgari yetkili servis istasyonu sayıları, azami tamir süreleri, servis istasyonlarının sorumlulukları ile diğer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
Reklam Kurulu ile ilgili düzenlemeleri içeren Kanun'un 63'üncü maddesinin beşinci fıkrasının birinci cümlesine aşağıda belirtilen cümle eklenmiş olup, maddenin güncel hali aşağıdaki gibidir:
(5) Kurul, Başkan dâhil en az on bir üyenin hazır bulunması ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşit olması hâlinde Başkanın oy kullandığı taraf çoğunluğu sağlar. Başkanın toplantıya katılamadığı hâllerde Kurula Bakanlığın ilgili genel müdür yardımcısı başkanlık yapar.
Tüketici Hakem Heyeti'nin kuruluş ve görev alanını düzenleyen Kanun'un 66'ıncı maddesinin birinci fıkrasına, aşağıda belirtilen cümle eklenmiştir:
(1) Bakanlık, tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla il merkezlerinde ve yeterlilik şartları yönetmelikle belirlenen ilçe merkezlerinde en az bir tüketici hakem heyeti oluşturmakla görevlidir. Bakanlık, tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla tüketici hakem heyetleri oluşturmakla görevlidir. Tüketici hakem heyetlerinin yetki alanı ile iş bölümü Bakanlıkça belirlenir.
Tüketici Hakem Heyeti'ne başvuru ile ilgili Kanun'un 68'inci maddesinde aşağıda belirtilen değişiklikler yapılmıştır:
(1) Tarafların İcra ve İflas
Kanunundaki hakları saklı kalmak kaydıyla;
değeri otuz bin Türk Lirasının altında
bulunan uyuşmazlıklarda tüketici hakem heyetlerine
başvuru zorunludur. Tarafların
İcra ve İflas Kanunundaki hakları saklı olmak
kaydıyla; değeri dört bin Türk
Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda
ilçe tüketici hakem heyetlerine, altı bin
Türk Lirasının altında bulunan
uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine,
büyükşehir statüsünde bulunan illerde ise
dört bin Türk Lirası ile altı bin Türk
Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda il
tüketici hakem heyetlerine başvuru zorunludur. Bu
değerlerin üzerindeki uyuşmazlıklar için
tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılamaz.
(3) Başvurular, tüketicinin yerleşim yerinin
bulunduğu veya tüketici işleminin
yapıldığı yerdeki tüketici hakem heyetine
yapılabilir. Tüketici hakem heyetinin
bulunmadığı yerlerde ise başvurular,
o ilçe kaymakamlığına
yapılabilir. Yapılan bu başvurular,
kaymakamlıklarca gereği yapılmak üzere
Bakanlıkça belirlenen yetkili tüketici hakem
heyetine iletilir. ın nerelere
yapılacağı ve bu başvuruların hangi
tüketici hakem heyetince karara bağlanacağı
yönetmelikle belirlenir.
(4) Bu maddede belirtilen parasal sınırlar her takvim
yılı başından itibaren geçerli olmak
üzere, o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213
sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci
maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen
yeniden değerleme oranında artırılarak
uygulanır. Bu artışların hesabında
bin on Türk
Lirasının küsuru dikkate alınmaz.
Tüketici Hakem Heyeti kararları ve kararlara itirazı düzenleyen Kanun'un 79'inci maddesinin birinci, ikinci, üçüncü ve altıncı fıkralarında bazı değişiklikler yapılmış olup, ilgili değişiklikler aşağıda gösterilmektedir:
(1) Tüketici hakem heyeti kararları
tarafları bağlar. İl ve ilçe
tüketici hakem heyetinin verdiği kararlar tarafları
bağlar. Tüketici hakem heyetlerince vekâlet
ücreti ödenmesine karar verilemez.
(2) Tüketici hakem heyeti tarafından
tebliği gereken evrakın taraflara veya vekillerine 213
sayılı Kanunun 107/A maddesi hükümlerine
göre elektronik ortamda tebliği yapılır, bu
kapsamda elektronik ortamda tebligat
yapılamadığı
durumlarda 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı
Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
Tüketici hakem heyeti kararları 11/2/1959 tarihli ve
7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine
göre taraflara tebliğ edilir. Tüketici hakem
heyetinin kararları, İcra ve İflâs Kanununun
ilamların yerine getirilmesi hakkındaki
hükümlerine göre yerine getirilir.
(3) Taraflar, tüketici hakem heyetinin kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde tüketici hakem heyetinin veya tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebilir. İtiraz, tüketici hakem heyeti kararının icrasını durdurmaz. Ancak talep edilmesi şartıyla hâkim, tüketici hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir.
(6) Tüketici hakem heyetlerinin tüketici lehine verdiği kararlara karşı açılan itiraz davalarında, kararın iptali durumunda tüketici aleyhine, avukatlık asgari ücret tarifesine göre nisbi tarife üzerinden vekâlet ücretine hükmedilir.Ancak, mevcut olduğu hâlde tüketici hakem heyetine sunulmayan bir bilgi veya belgenin tüketici mahkemesine sunulması nedeniyle kararın iptali hâlinde tüketici aleyhine yargılama giderine ve vekâlet ücretine hükmedilemez.
Kanun doğrultusunda verilen cezaları düzenleyen Kanun'un 77'inci maddesinde değişiklikler yapılmış olup değişiklikler uyarınca maddenin yeni hali aşağıdaki gibidir:
(1) Bu Kanunun 4 üncü, 6 ncı, 7 nci, 18 inci, 19
uncu, 20 nci, 21 inci, 23 üncü, 26 ncı, 30
uncu, 33 üncü, 35 inci, 48 inci, 49 uncu,
51 inci, 52 nci, 54 üncü ve 57 nci maddeleri
ve 48 inci maddesinin ikinci,
üçüncü, dördüncü,
altıncı ve yedinci fıkralarında belirtilen
yükümlülüklere aykırı hareket edenler
ile 8 inci maddesinin üçüncü
fıkrası uyarınca malları süresinde teslim
veya monte etmeyenler hakkında
aykırılığı tespit edilen her bir
işlem veya sözleşme için iki yüz
Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
(2) Bu Kanunun 5 inci maddesi uyarınca belirlenen haksız şartların tüketici sözleşmelerinde kullanılması durumunda, Bakanlıkça verilecek süre içinde bu haksız şartın sözleşme metninden çıkarılmaması hâlinde, aykırılığın tespit edildiği her bir sözleşme için iki yüz Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
(3) Bu Kanunun 23 üncü, 24
üncü, 25 inci, 27 nci, 28 inci, 29 uncu, 33
üncü, 34 üncü, 36 ncı, 37
nci, 38 inci, 39 uncu, 41 inci, 43 üncü, 45 inci, 46
ncı maddeleri ile 31 inci maddesinin birinci, ikinci ve
dördüncü, 40 ıncı maddesinin ikinci, 47
nci maddesinin üçüncü,
dördüncü, beşinci, yedinci ve 50 nci
maddesinin dördüncü, beşinci,
altıncı, yedinci, dokuzuncu ve on birinci
fıkralarında belirtilen
yükümlülüklere aykırı hareket edenler
hakkında aykırılığı tespit edilen her
bir işlem veya sözleşme için bin Türk
Lirası idari para cezası uygulanır.
(4) Bu Kanunun;
a) 50 nci maddesinin dördüncü, beşinci, altıncı, yedinci, dokuzuncu, onuncu ve on birinci fıkralarında belirtilen yükümlülüklerin her birine aykırı hareket eden satıcı veya sağlayıcılar hakkında, aykırılığın tespit edildiği tarih itibarıyla bir takvim yılında proje başına beş milyon Türk Lirasını geçmemek üzere aykırılığı tespit edilen her bir işlem veya sözleşme için üç bin beş yüz Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
b) 50 nci maddesinin;
1) İkinci fıkrasına aykırı olacak şekilde tüketicilerle mülkiyet payına bağlı ayni hak sağlayan devre tatil sözleşmesi kuran, kurulmasına aracılık edenler ile kooperatif veya ticaret şirketi ortaklığı ya da dernek veya vakıf üyeliği suretiyle devre tatil hakkı tanıyanlar ile bu işleme aracılık edenler, devre tatile konu mal üzerinde ayni hak sahibi olmadığı hâlde devre tatil satışı yapanlar,
2) Sekizinci fıkrasına aykırı olacak şekilde tüketicilerle ön ödemeli devre tatil sözleşmesi kuran veya kurulmasına aracılık edenler,
hakkında üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası uygulanır. Bu bentte yer alan suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde ayrıca bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
(5) Bu Kanunun 40 ıncı maddesinin
üçüncü fıkrası ile 47 nci ve 50
nci maddelerinin maddesinin ikinci
fıkrasında belirtilen
yükümlülüklere aykırı hareket edenler
hakkında yüz bin Türk Lirası; 44
üncü maddesinde belirtilen
yükümlülüklere aykırı hareket edenler
hakkında teslim edilmeyen her konut için yetmiş
bin Türk Lirası idari para cezası
uygulanır.
(6) Bu Kanunun 55 inci ve 56 ncı maddelerinde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket eden üretici ve ithalatçı hakkında piyasaya arz edilen; satıcı hakkında tüketiciye satışı yapılan her bir mal için iki yüz Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
(7) Bu Kanunun 60 ıncı maddesinde belirtilen hususlara aykırı olarak ödül verenler hakkında yüz bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
(8) Bu Kanunun 31 inci maddesinin
üçüncü fıkrasında
üçüncü fıkrasında
ve 42 nci ve 50 nci maddesinin sekizinci
fıkrasında maddesinde belirtilen
yükümlülüklere aykırı hareket
edenlere bu aykırılığın giderilmesi
için bir ay süre verilir. Bu süre sonunda
aykırılığın giderilmemesi hâlinde 31
inci maddenin üçüncü fıkrasına
aykırı hareket eden kart çıkaran
kuruluşlara beş milyon Türk Lirası, 42 nci
maddeye ve 50 nci maddenin sekizinci
fıkrasına aykırı hareket edenler
hakkında beş yüz bin Türk Lirası idari
para cezası uygulanır.
(9) Bu Kanunun 53 üncü maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket eden süreli yayın kuruluşları hakkında beş bin Türk Lirası; aykırılık ülke genelinde dağıtımı yapılan süreli yayın ile gerçekleştirilmiş ise yüz bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır. Süreli yayın kuruluşu, kampanyayı ve kampanyaya ilişkin her türlü reklam ve ilanı da durdurur. Aykırılığın devamı hâlinde, reklam ve ilanın durdurma zorunluluğunun doğduğu tarihten itibaren her sayı/gün için on bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
(10) Bu Kanunun;
a) 57/A maddesine aykırı hareket edenler hakkında, yenileme yetki belgesi gerektiren mallarla ilgili olarak belgesi olmaksızın yenileme faaliyetinde bulunulması hâlinde beş yüz bin Türk Lirası; yenilenmiş ürün satışında tespit edilen aykırılık ve eksikliklerle ilgili olarak her bir işlem için beş yüz Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
b) 58 inci maddesine aykırı davranan üretici ve ithalatçılar hakkında;
1) Satış sonrası hizmet yeterlilik belgesinin alınmaması durumunda üç yüz on beş bin Türk Lirası,
2) Bakanlıkça oluşturulan sisteme kayıt yapılmaması veya kaydın güncellenmemesi durumunda beş bin Türk Lirası,
3) Satış sonrası hizmet yeterlilik belgesi alındıktan sonra asgari servis istasyonu sayısının sağlanamadığı durumlarda eksik kalan her bir servis istasyonu için otuz beş bin Türk Lirası,
4) Servis istasyonlarında tespit edilen eksiklik ve aykırılıklarla ilgili olarak her bir servis istasyonu için beş bin Türk Lirası,
idari para cezası uygulanır.
c) 58 inci maddesinin beşinci fıkrası hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında beş bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
(11) Bu Kanunun 59 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket eden radyo ve televizyonlar hakkında on bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
(12) Bu Kanunun 61 inci maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket eden reklam verenler, reklam ajansları ve mecra kuruluşları hakkında durdurma veya aynı yöntemle düzeltme veya idari para cezası ve gerekli görülen hâllerde de üç aya kadar tedbiren durdurma cezası uygulanır. Reklam Kurulu, ihlalin niteliğine göre bu cezaları birlikte veya ayrı ayrı verebilir. Aykırılık;
a) Yerel düzeyde yayın yapan televizyon kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise on bin Türk Lirası,
b) Ülke genelinde yayın yapan televizyon kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise iki yüz bin Türk Lirası,
c) Süreli yayınlar aracılığıyla gerçekleşmiş ise (a) ve (b) bentlerinde belirtilen cezaların yarısı,
ç) Yerel düzeyde veya uydu üzerinden yayın yapan radyo kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise beş bin Türk Lirası,
d) Ülke genelinde yayın yapan radyo kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise elli bin Türk Lirası,
e) Uydu üzerinden yayın yapan televizyon kanalı veya internet aracılığı ile gerçekleşmiş ise elli bin Türk Lirası,
f) Kısa mesaj aracılığı ile gerçekleşmiş ise yirmi beş bin Türk Lirası,
g) Diğer mecralar aracılığı ile gerçekleşmiş ise beş bin Türk Lirası,
idari para cezası verilir. Reklam Kurulu, idari işleme konu ihlalin bir yıl içinde tekrar edilmesi hâlinde yukarıda belirtilen idari para cezalarını on katına kadar uygulayabilir. Bu cezalarla birlikte aykırılığın internet ortamı üzerinden gerçekleştirilmesi hâlinde, ihlalin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL vb. şeklinde) erişimin engellenmesine Reklam Kurulu tarafından karar verilebilir. Ancak, teknik olarak ihlale ilişkin içeriğe erişimin engellenmesi yapılamadığı veya ilgili içeriğe erişimin engellenmesi yoluyla ihlalin önlenemediği durumlarda, internet sitesinin tümüne yönelik olarak erişimin engellenmesi kararı verilebilir. Bu karar uygulanmak üzere 4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunun 6/A maddesi gereğince Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilir. Bu karara karşı sulh ceza hakimliğine başvurulabilir. Sulh ceza hakimliğince verilen karara karşı 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz edilebilir.
(13) Bu Kanunun 62 nci maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket edenler hakkında haksız ticari uygulamanın üç aya kadar tedbiren durdurulması veya durdurulması yaptırımı veya beş bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır. Kurul, ihlalin niteliğine göre bu cezaları birlikte veya ayrı ayrı verebilir. İdari para cezası, aykırılık ülke genelinde gerçekleşmiş ise elli bin Türk Lirası olarak uygulanır. Aykırılığın reklam yoluyla gerçekleştirildiğinin tespiti hâlinde bu maddenin on ikinci fıkra hükümleri uygulanır.
(14) Bu Kanunun 48 inci maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket edenler hakkında bir milyon Türk Lirası, 74 üncü maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket eden üretici veya ithalatçılar hakkında yüz bin Türk Lirası; 79 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket edenler hakkında beş bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
(15) Bu Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasında
belirtilen yükümlülüklere aykırı
hareket edenler hakkında yedi gün içinde bilgi ve
belgelerin doğru olarak verilmesi veya yerinde inceleme
imkânının sağlanması ihtar edilir.
İhtara rağmen aykırılığın
devamı hâlinde seksen bin
yirmi beş bin Türk Lirasından az olmamak
üzere aykırılığın tespitinden bir
önceki mali yıl sonunda oluşan yıllık
gayrisafi gelirlerinin yüzde biri
oranında birine kadar idari para
cezası verilir. Bir önceki mali yıl
gayrisafi gelirinin oluşmaması hâlinde, oluşan
en son tarihli gayrisafi geliri dikkate alınır. Gayrisafi
gelirin bildirilmediği veya yanlış bildirildiği
durumlarda üç milyon Türk Lirası idari para
cezası uygulanır. Devre tatil satışlarında
ise ihtara rağmen aykırılığın
devamı hâlinde üç milyon Türk
Lirası idari para cezası uygulanır.
Aykırı fiilin bir yıl içinde tekrar edilmesi
hâlinde idari para cezası iki misli olarak
uygulanır.
(16) Bu Kanunun 76 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen yükümlülüklere aykırı hizmet sağlayan sağlayıcılar hakkında her bir işlem için iki yüz Türk Lirası idari para cezası uygulanır.
(17) Bu Kanunun 80 inci maddesine aykırı olarak piramit satış sistemini başlatan, düzenleyen veya toplantı, elektronik posta veya diğer birçok kimsenin de katılımını sağlamaya elverişli yöntemlerle yayan veya böyle bir sistemin diğer bir şekilde yayılmasını ticari amaçlarla destekleyenler hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
(18) Yukarıda belirtilenlerin dışında kalan ancak bu Kanunun getirdiği yükümlülükler ile Bakanlıkça yönetmelik veya tebliğle belirlenen tedbirlere uymayanlar hakkında bin Türk Lirasından elli bin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir.
(19) Bu maddenin ikinci,
dördüncü, sekizinci, dokuzuncu, on
ikinci ve on üçüncü fıkralarındaki
idari para cezaları ile devre tatil
satışlarına ilişkin idari para
cezaları hariç olmak üzere,
aykırılığın tespit edildiği tarih
itibarıyla bir takvim yılında uygulanan toplam idari
para cezası tutarının seksen
bin yirmi beş bin Türk
Lirasını aştığı durumlarda, bu
miktardan az olmamak ve yüz yirmi
milyon yüz milyon Türk
Lirasını geçmemek üzere toplam idari para
cezası tutarı;
a) Cezaya muhatap gerçek ya da tüzel kişinin, aykırılığın tespitinden bir önceki mali yıl sonunda oluşan yıllık gayrisafi gelirlerinin yüzde beşini aşamaz. Bir önceki yıl gayrisafi gelirinin oluşmaması hâlinde, tespit tarihi itibarıyla oluşan gayrisafi geliri dikkate alınır. Gayrisafi gelirlerinin bildirilmediği veya yanlış bildirildiği durumlarda bu bent hükmü uygulanmaz.
b) Bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluşlar ve kart çıkaran kuruluşlar için, kamuya açıklanan en son finansal tablolarda yayınlanan öz kaynağının binde beşini aşamaz.
(20) Bu Kanuna göre idari yaptırım uygulanması, diğer kanunlar gereği yapılacak işlemleri engellemez. Bakanlık, bu maddenin uygulanmasında oluşacak tereddütleri gidermeye yetkilidir.
Kanun'un 77'inci maddesi uyarınca verilen cezalarda yetki ve itirazı düzenleyen 78'inci maddesinin birinci fıkrası, aşağıda belirtildiği şekilde değiştirilmiştir.
(1) 77 nci maddenin on ikinci ve on
üçüncü fıkralarında
öngörülen idari yaptırım kararları
Reklam Kurulu, diğer fıkralarında
öngörülen idari yaptırım kararları
ise Bakanlık tarafından verilir. Bakanlık bu
yetkisini taşrada ticaret il müdürlüklerine
devredebilir. Bu Kanunun 77 nci maddesinin ikinci,
yedinci, sekizinci, dokuzuncu ve on birinci
fıkralarındaki idari yaptırımlar Bakanlık
tarafından verilir; on ikinci ve on
üçüncü fıkraları uyarınca
Reklam Kurulu tarafından karar verilen idari
yaptırımlar Bakanlık tarafından uygulanır.
Diğer fıkralarındaki idari yaptırımlar ise
yaptırım uygulananın merkezinin bulunduğu
valilik tarafından verilir.
Son olarak da, Kanun'a geçici bir madde eklenmiş olup, ilgili madde metni aşağıdadır:
GEÇİCİ MADDE 3
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki tüketici işlemleri, bunların hukuken bağlayıcı olup olmadıkları ve sonuçları hakkında bu işlemler hangi kanun yürürlükte iken gerçekleşmiş ise kural olarak o kanun hükümleri uygulanır. Ancak, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurulan ve hâlen geçerli olan belirsiz süreli tüketici sözleşmelerinin bu Kanuna aykırı hükümleri bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren uygulanmaz.
(2) Bu maddenin yayımı tarihi itibarıyla yapı ruhsatı alınmış olan devre tatile konu taşınmazlarda, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren beş yıl süresince ön ödemeli usulle satış da dâhil olmak üzere devre mülk, mülkiyet payına bağlı ayni hak sağlayan devre tatil veya şahsi hak sağlayan devre tatil satışı yapılabilir.
(3) Bu maddenin yayımı tarihinden önce kurulan devre tatil sözleşmeleri ve ikinci fıkra kapsamında kurulan sözleşmeler hakkında idari para cezası hükümleri de dâhil olmak üzere bu maddenin yayımı tarihinden önceki Kanun hükümleri ile birlikte bu maddeyi ihdas eden Kanunla değiştirilen 50 nci maddenin onuncu fıkrası hükmü uygulanır.
(4) 66 ncı, 68 inci ve 73 üncü maddeler gereğince tüketici hakem heyetlerine yapılan başvurular ile mahkemelerde açılmış olan davalar için söz konusu başvuruların yapıldığı ve davaların açıldığı tarihte yürürlükte bulunan görev ve yetkiye ilişkin hükümler uygulanır.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 77'inci maddesinde yukarıda belirtilen değişiklikler ve Kanun'a eklenen geçici 3'üncü maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları yayım tarihi itibariyle, diğer hükümleri ise yayımı tarihinden itibaren 6 ay sonra yürürlüğe girmektedir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.