Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair 7163 sayılı Kanun, 18 Ocak 2019 tarihinde TBMM Genel Kurulu tarafından kabul edildi ve 30 Ocak 2019 tarihli Resmi Gazete'de yayınlandı. Dizi filmlerin desteklenmesini ve sinema sektörünün uluslararası alanda rekabet gücünün artırılmasını amaçlayan bu Kanun ile birtakım yenilikler getirildi. Peki getirilen bu yenilikler nelerdir?
1. Kanun ile ilk kez dizi film tanımı yapıldı.
Kanun'da dizi film desteği, yeni bir destek türü olarak vücut bulduğundan, "dizi film" tanımı yapılmıştır.
2. Desteklenecek olan yapımları belirlemek ve bu hususta başvuruları değerlendirmek üzere, "destekleme kurulları" ve "Dizi ve Yabancı Filmleri Destekleme Komisyonu" oluşturulması öngörüldü.
Kanun'a göre; proje geliştirme, ilk uzun metrajlı kurmaca film yapım, uzun metrajlı sinema film yapım, ortak yapım, senaryo ve diyalog yazım, animasyon film yapım, kısa film yapım, belgesel film yapım, çekim sonrası, dağıtım ve tanıtım ile yerli film gösterim destek türlerinde yapılan başvuruları değerlendirmek ve desteklenecek olanları belirlemek üzere, sayısı dördü geçmemek üzere "destekleme kurulları" oluşturulması öngörüldü.
Dizi film ile yabancı film yapım destek türlerinde yapılan başvuruları değerlendirmek ve desteklenecek olanları belirlemek üzere ise "Dizi ve Yabancı Filmleri Destekleme Komisyonu" oluşturulacak.
Bununla birlikte, ihtiyaç sahibi sinema sanatçılarına destek de verilebilecek. Kanun kapsamındaki bütün destekler geri ödemesiz olarak verilecek. Ancak Kanun, yönetmelik ve destek sözleşmesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya desteğin haksız alındığının tespiti halinde destek tutarı faiziyle geri alınabilecek.
3. Ülke içinde üretilen veya ithal edilen sinema filmlerinin, ticari dolaşıma veya gösterime sunulmasından önce değerlendirilmesi ve sınıflandırılması yapılacak. Değerlendirme ve sınıflandırma sonucunda uygun bulunmayan filmler, ticari dolaşıma ve gösterime sunulamayacak.
Kanun uyarınca, filmlerin ticari dolaşıma ve gösterime girmesi, yapılacak değerlendirme sonucu uygun bulunmasına bağlı tutulmuştur. Buna göre, değerlendirme ve sınıflandırması yapılmamış olan sinema filmleri, festival, özel gösterim ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerde ancak "18+" yaş işaretiyle gösterilebilecek.
Daha önce Bakanlık'ça değerlendirme ve sınıflandırması yapılan filmler ise, ilgili etkinliklerde aldıkları işaret ve ibarelere uygun olarak gösterilebilecek. Söz konusu etkinliklerde gösterimi yapılacak olan filmlerin taşımaları gereken işaret ve ibarelerin, her türlü tanıtım ve gösterim alanında kullanılması artık zorunlu olacak.
Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uyulmaması, zorunlu tutulan işaret ve ibarelerin değerlendirme ve sınıflandırma sonrasında her türlü tanıtım ve gösterim alanında ve taşıyıcı materyal üzerinde kullanılmaması veya yanıltıcı şekilde kullanılması ihlal oluşturacak. Bu hallerde, mahallin mülki idare amiri tarafından filmlerin gösterim ve dağıtımı, işaret ve ibareler kullanılıncaya kadar durdurulabilecek. Ayrıca ilgililer hakkında idari para cezaları da uygulanacak.
4. Kanun ile reklam ve fragman süreleri sınırlandırıldı.
Sinema filmi öncesinde gösterilen reklamların süresi en fazla 10 dakika, fragman gösterim süresi en az 3, en fazla 5 dakika olabilecek. Kamu spotları ve sosyal sorumluluk projelerine ilişkin gösterimler, bu sürelere dâhil edilemeyecek. Sinema filmi gösterim araları ise 15 dakikayı aşamayacak.
5. Sinema salonu işletmecilerinin abonelik, promosyon, kampanya ve toplu satış faaliyetleri gerçekleştirilmesinin önü kapatıldı. Ayrıca sinema filmi bileti ile birlikte başka bir ürünün satışının aynı anda yapılması da yasaklandı.
Gelenekselleşmiş indirimler ile okullara, meslek gruplarına, belirli yaşın üzerindeki kişilere yapılacak benzeri indirimler, işletmeciler ile filmin yapımcısı ve varsa dağıtımcısı arasında yapılacak sözleşmelerle belirlenebilecek. Sinema salonu işletmecileri, sinema biletini içeren abonelik, promosyon, kampanya ve toplu satış faaliyetleri gerçekleştiremeyecek. Filmin yapımcısı ve varsa dağıtımcısıyla yapılacak sözleşme ile belirlenecek indirimli bilet fiyatlandırmaları ise bu kapsama alınmamıştır.
Sinema salon işletmecileri, artık sinema filmi bileti ile başka bir ürünün satışını aynı anda yapamayacaklar. Örneğin bilet ile mısır veya başka bir ürün birleştirilerek satılamayacak.
Kanun ile getirilen yükümlülüklere uymayanlar için ise yüklü miktarlarda idari para cezaları öngörülmüş durumda.
Kanun, dizi filmlerin desteklenmesini ve sinema sektörünün uluslararası alanda rekabet gücünün artırılmasını amaçlamıştır. İleri gelen yönetmenler tarafından oldukça eleştirilen bu Kanun'un sinema sektörüne etkisi önümüzdeki günlerde daha iyi anlaşılacaktır.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
